چندوقت پیش بنا به دعوتی به فکر خود انتقادی از حزبمان افتادم؛ مقاله ای که در ذیل می آید حاصل این تلاش است. (انتقاد به معنی واقعی یعنی دیدن نقاط ضعف و قوت) خوشحال می شوم با نظراتتان در تکمیل آن مرا کمک کنید:

الف) تاریخچه اجمالی:
حزب موتلفه اسلامی، همزاد با نهضت امام خمینی(ره) در سال 1342 تاسیس شد و بیش از چهار دهه سابقه کار، تلاش، جهاد و شهادت دارد. تشکلی که از بسیاری جهات بی نظیر است و توسط امام، هیات موسس آن گزینش شده و در حضور ایشان تاسیس شده است. تشکلی است که رضایت امام در را آغاز فعالیت جلب کرده، از دعای نیمه شب امام و عنایات مستمر آن عبد صالح خدا بهره مند شده و تا پایان عمر پربرکت امام خمینی (ره) به او وفادار مانده و همواره برای حرکت تشکیلاتی خود تایید امام را مدنظر داشته است. حزب موتلفه اسلامی مورد عنایت ولی فقیه عادل، مراجع معظم تقلید، روحانیت کشور و چهره‌های ماندگار در انقلاب و نظام جمهوری اسلامی بوده و هست.
موتلفه اسلامی تجربه سه نسل را در توشه دارد؛  نسل اول که در میانه میدان و ایثارگرانه در انقلاب شکوهمند اسلامی نقش اساسی ایفا نمود، نسل دوم  که در جبهه های نبرد با منافقین داخلی و دشمنان خارجی و سازندگی‌ها خوش درخشید و نسل سوم که با بهره‌گیری از تجربه دو نسل در کار ساختن ایران اسلامی آباد، آزاد وشاد تلاش می‌کند.
بررسی دوره‌های فعالیت حزب موتلفه اسلامی از منظر فرهنگی:
1- دوره 1341 تا 1344:
این دوره با آغاز نهضت امام شروع شد و رهبران و عناصر موثر موتلفه اسلامی در خدمت امام و روحانیت مبارز در صحنه‌های جهاد و فعالیت‌ها حضور فعال داشتند. بخش عمده ای از تلاش های این دوره عملکرد فرهنگی این تشکل را شامل می گردد. برگزاری سخنرانی ها جهت ارتقای بینش عمومی، برگزاری کلاسهای آموزشی برای اعضا ، همکاری در انتشار نشریات بعثت و انتقام و ... حضور 4 نماینده امام در موتلفه اسلامی به عنوان اعضای شورای فقاهتی در این دوره به غنای فرهنگی عملکرد این حزب افزوده بود که می توان به دوره آموزشی "انسان و سرنوشت" استاد شهید آیت الله مطهری برای رابطین فرهنگی حوزه های حزب اشاره نمود.
2- دوره 1344 تا 1349:
با دستگیری رهبران اولیه، موتلفه اسلامی به اقتضاء شرایط جامعه تغییراتی در مدیریت و شبکه تشکیلاتی خود پدید آورد و فعالیت‌ها کاملا مخفی در جهت زیرسازی حرکت آینده و فرهنگ‌سازی ایجاد کرد و نیز حفظ جریان مبارزه همه جانبه با سلطه‌گران طاغوتی فعالیتهای مخفی را در پیش گرفت بود. مدیریت این دوره با شهید باهنر، شهید رجایی، شهید محمد صادق اسلامی، و برخی برادران دیگر بود.
3- دوره 1349 تا 1354:
این دوره دوران مبارزه مخفی است و موتلفه اسلامی ضمن انجام فعالیتهای مخفی سیاسی، به فعالیتهای دیگر از جمله فعالیتهای فرهنگی پرداخت. اردو های تفریحی آموزشی (اردوهای رفاه و شرکت سبزه)، نمایش فیلمهای جهان با رعایت موازین اسلامی(شرکت فیلم در خدمت دین) ، آموزشگاه های اسلامی (مجتمع آموزشی رفاه) بحشی از عملکرد این فرهنگی این دوره است که به واقع در برخی از عرصه ها پیشگام تحولات گسترده  بوده است. در این دوره نیز نقش شورای روحانیت بسیار پر رنگ است و در بسیاری از موارد مذکور شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتی نقش هدایت کننده و آغازگر حرکتهای نوین را بر عهده داشته اند.
 4- دوره 1354 تا 1356:
پس از آشکار شدن انحراف سازمان مجاهدین خلق و جنایتهای آنان و گروههای کمونیست، بار دیگر موتلفه اسلامی نقشی محوری را در سازماندهی افراد و ارتباط با روحانیت مبارز و امیددهی و حفظ روحیه مبارزین مسلمان بر عهده گرفت. پاسخ به شبهات التقاطی و تلاش برای آموزشهایی جهت ارتقای بینش مبارزین از جمله اقدامات فرهنگی این دوره بود. این دوره سخت‌ترین دوره فعالیت موتلفه اسلامی به حساب می‌آید. مدیریت داخلی زندانها با شهید اسدالله لاجوردی،‌ شهید مهدی عراقی، حبیب‌الله عسگراولادی، اسدالله بادامچیان و ... و مدیریت بیرونی با شهید بهشتی، شهید مطهری، شهید باهنر و... بود.
5- دوره 1356 تا 1357:
حزب مؤتلفه اسلامی در این دوره با لبیک به پیام امام خمینی (ره) در اردیبهشت 56، در خدمت روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، نقش اساسی در ایجاد تشکیلات مخفی و سازماندهی مبارزین مسلمان داشت. یاران حزب موتلفه اسلامی در کمیته استقبال ازامام و سازماندهی انتظامات 60 هزارنفره برای ورود امام به ایران و اداره مراسم بهشت زهرا(س) و اقامتگاه امام نقش اساسی داشته‌اند. در این دوره نیز فعالیتهای فرهنگی یکی از اصلی ترین اقدامات این حزب به حساب می آید.
6-دوره 1357 تا 1366:
در این دوره، موتلفه اسلامی با اجازه امام در حزب جمهوری اسلامی فعالیت کرد و عناصر آن خدمات موثری در این حزب شهیدپرور داشتند. در این دوره موتلفه اسلامی با یارانی همچون شهیدان مهدی عراقی، علی درخشان، اسدالله لاجوردی، محمد صادق اسلامی و آقایان جبیب الله عسگراولادی،‌اسدالله بادامچیان، مصطفی حائری‌زاده، مرحوم سعید امانی همدانی و... که عضو شورای مرکزی حزب جمهوری بودند و دیگر اعضای خود با تمام توان در راه اهداف متعالی موسسین این حزب تلاش نمود. در این دوره همچنین فعالیتهای گسترده ای در امور فرهنگی و تبلیغی حزب جمهوری اسلامی توسط یاران موتلفه اسلامی انجام گردید که می توان به انتشار کتب فراوان ، نشریاتی همچون نشریه داخلی عروه الوثقی و... برگزاری کانونها و یادبودها و ... اشاره نمود. این امر تا آنجا بود که شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتی دبیرکل وقت حزب در یکی از سخنرانی های خود حزب جمهوری اسلامی را در ادامه حرکت موتلفه اسلامی در پیش از انقلاب توصیف نمود.
7-دوره 1366 تا 1367:
پس از تعطیلی حزب جمهوری اسلامی موتلفه اسلامی در این شرایط بنا به نظر امام خمینی(ره) انسجام احتیاطی خود راحفظ کرد و در ایجاد تشکلهای اسلامی «صنفی ـ سیاسی» کوشش جدی داشت.
8- دوره 1367 تا کنون :
در این دوره با کسب اجازه و تایید صریح امام خمینی(ره) و پس از رحلت ایشان با تایید ولی امر مسلمین، حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای «مدظله‌العالی» بطور مستقل به تجدید سازمان تشکیلاتی اقدام کرد و با کسب مجوز رسمی از وزارت کشور در سال 71 به عنوان «جمعیت موتلفه اسلامی» راهی نو را پی گرفت و در سال 82 نیز در چهلمین سالگرد تاسیس با نام «حزب موتلفه اسلامی» ادامه طریق داد ‌که انشاءالله تا ظهور حکومت عدل جهانی اسلام و در رکاب حضرت مهدی(ع) ادامه یابد.
در این دوره جایگاه هایی در ساختار حزب تحت عنوان آموزش و تبلیغات به صورت مشخص به امور فرهنگی می پردازند. همچنین هفته نامه شما، ماهنامه ذکر و سایتهای حزب موتلفه اسلامی بخشی از رسالت فرهنگی حزب را بر دوش دارند. موتلفه اسلامی هر ساله با برگزاری بیش از دهها کانون در تهران، جلسات مختلف در استانها و شهرستانها، سهم بسزایی در توسعه سیاسی و فرهنگی کشور دارد. کتاب ها و جزوه های منتشر شده از طرف موتلفه و شخصیتهای آن، مقالات، سخنرانیها، برنامه‌های تبلیغی و آموزشی، همراهی و همفکری در تهیه و طراحی لوایح مفید برای کشور و مردم، برگزاری اردوهای تفریحی، آموزشی و انتشار جزوات آموزشی، خبرنامه‌ها و ویژه‌ نامه‌ها، گوشه‌هایی از خدمات گسترده حزب موتلفه اسلامی در این دوره است.
ب) نقاط قوت حزب موتلفه اسلامی در حال حاضر:
1- وظیفه محوری : قرار دادن اصالت به وظیفه، سبب شده است بیش از آنکه برای کسب قدرت تلاش کند به دنبال انجام تکالیف شرعی باشد. این اصل بسیاری از آفت های قدرت و قدرت طلبی را از این حزب دور کرده است. وظیفه محوری موتلفه اسلامی را از شهادت ده ها تن از اعضای مرکزیت ، عملکرد انتخاباتی و ... این حزب می توان درک نمود.
2- همراه تمام اقشار جامعه : عضویت همه قشرها، طبقات و گروهها در حزب و محدود نبودن دامنه مخاطبین
3- گستردگی دامنه مخاطبین: حزب موتلفه اسلامی گسترده‌ترین حزب در سطح کشور است و جایگاه آن در نظام جمهوری اسلامی ایران نهادینه شده است. موتلفه اسلامی در 30 استان کشور و بیش از 180 شهر، دفتر و یا هسته تشکیلاتی دارد. این شبکه گسترده، بستر مناسبی جهت فعالیتهای گوناگون از جمله اقدامات فرهنگی است.
4- حضور مستدام در افکار عمومی: این حزب با داشتن ارگانی رسمی (هفته نامه شما) و پاسخگویی مداوم مسئولان آن به رسانه ها به عنوان نماینده افکار عمومی ، همچنین دارا بودن پیگاه های اطلاع ‌رسانی در شبکه جهانی اینترنت همواره حضوری پر رنگ در افکار عمومی داشته است.
ج) نقاط ضعف:
1- عدم موفقیت در اقناع افکار عمومی نسبت به شبهات موجود، همچنان محبوبیت حزب در سطح نامطلوبی است، شاید یکی از مسببین این امر عدم آشنایی کافی با افکار عمومی باشد که نیاز به افکارسنجی های دقیق و برنامه ریزی با توجه به آنها دارد.
2- کم کاری در عرصه تولید نظریات و محصولات فرهنگی و حتی سیاسی در این حزب موجب تقلیل جایگاه آن گردیده است. زمانی موتلفه اسلامی از تولیدات فکری برترین اندیشمندان اسلامی بهره می برد که شرح آن پیشتر ذکر گردید، اینک تولیدات فکری حزب حتی در نشریه آموزشی آن در بسیاری موارد تقلیدی و کپی برداری شده است. از سوی دیگر نیز حجم کم انتشارات حزب موجب عدم نشر اندیشه های موجود در حزب گشته است. در این خصوص کافی است به مقایسه حجم انتشارات حزب جمهوری اسلامی در دوران کمتر از ده ساله خود با دوره آخر حزب موتلفه اسلامی (از سال 1367 تا کنون) که در آستانه بیست سالگی است بپردازیم.
3- فقدان سخنگو در عرصه های گوناگون سبب گردیده است که دبیر کل در مواضع هفتگی خود در تمامی عرصه ناگزیر به اتخاذ موضع باشد. این در حالی است که حزب از نیرو های برجسته ای چه در شورای مرکزی و چه در بدنه تشکیلاتی خود برخوردار است؛ به عنوان نمونه می توان به نمایندگان حزب در مجلس که در عرصه های فرهنگی بسیار فعال هستند اشاره نمود.
4- رویکرد به موقع حزب به نسل سوم متاسفانه با رکودی جدی مواجه گردیده است. انتظار می رفت بخش نوجوانان که در دوره جدید در سال 73 تاسیس گردید، بخش دانشجویی که از سال 75 فعال بود و دیگر عرصه هایی که به این مهم می پرداختند به آنچنان رشدی رسیده باشند که تحولی جدی را متبلور سازند. در دیگر ارکان حزب نیز امکان بهره گیری بیشتر از جوانان وجود دارد که نیاز به برنامه ریزی دارد.
5- راه اندازی موسسات وابسته اما مجزایی همچون موسسه فرهنگی شهدای موتلفه اسلامی که به خودی خود نقطه قوتی برای حزب محسوب می گردید با بروز مشکلات عدیده و عدم ساماندهی آنها کار را تا آنجا پیش برده است که به ضد تبلیغ تبدیل گردیده است.
6- حرکتهای پر تاثیر در عرصه فرهنگی نیاز به هزینه های عدیده دارد که با عدم تخصیص اعتبار لازم، اینگونه فعالیتها را با رکود مواجه ساخته است.
7- حضور کمرنگ اعضای عادی حزب در فعالیتهای تشکیلاتی که دارای توانایی های بسیار می باشند که این موضوع در شهر تهران پر رنگتر است. این امر به دلزدگی اعضا و بی بهره ماندن حزب از امکانات بالقوه حزب منتهی گردیده است.
د) موانع:
1- در ایران مسئله تحزب هنوز جدى نیست. حزب موتلفه اسلامی به عنوان یکی از اصلی ترین احزاب موجود در کشور که به ساختار حزبی تن داده است در چنین شرایطی باید بیش از این به توسعه فرهنگ تحزب بپردازد و آن را نهادینه سازد. در غیر این صورت فعالیت حزبی در چنین شرایط با اتلاف انرژی بسیار همراه خواهد بود. برای تاکید بیشتر به سخنان دکتر حداد عادل در مجمع عمومی هشتم این حزب اشاره ای می نمایم: "با توجه به اینکه در ایران نسبت به سایر کشورهاى دنیا آزادى بیشترى وجود دارد. دنیا هم در این مسئله که در ایران آزادى وجود دارد، شکى ندارد، اما باید به صراحت بیان کنیم که احزاب نیرومند و تعیین کننده در کشور ما متناسب با آزادى هایى که داریم، وجود ندارد. البته این به معناى قدرنشناسى نسبت به فعالیت احزاب به خصوص موتلفه که امروز در جبهه سیاسى ایران باسابقه ترین حزب بوده و از نظر مواضع سیاسى و رابطه دین و سیاست و متناسب با اوضاع و اصول تاریخى و اجتماعى ایران وضع بسیار خوبى دارد، نیست."
2- در دهه اول انقلاب آرمان های مشخص و قابل فهمی برای مردم وجود داشت که اینک اینگونه نیست. مبارزه با رژیم شاه و دفاع مقدس آرمان های قابل فهم و مقبولی برای مردم بود. پس از جنگ، موضوع «بازسازی» مطرح شد که می توانست یک آرمان باشد اما چون به اندازه جنگ و مبارزه با شاه قابل فهم و شفاف نبود، نتوانست تبدیل به آرمان شود. در دوره موسوم به اصلاحات نیز آرمان "آزادی" و در دوره فعلی نیز آرمان "عدالت" مورد توجه دولتمردان قرار گرفته است که همه گیر نگشته است. گم گشتن آرمان ها موجب کم گشتن توان حزب در عرصه نظریه پردازی، موضع گیری و حتی عملکردها گشته که خود عامل تشدید کننده ای برای کاهش رویکرد به احزاب است. این موضوع بخشی از سخنرانی دبیرکل محترم حزب در مراسم تجلیل و معارفه جماران بود که با سوال کلیدی " رسالت تاریخى موتلفه در حال حاضر و آینده چیست؟" عنوان گردید اما به نظر می رسد همچنان برای افکار عمومی مبهم است.
3- مستقل ماندن احزاب نیاز به بودجه ای مستقل دارد. از اینرو حزب موتلفه اسلامی همواره با دوری گزیدن از درآمدهایی که موجب وابستگی گردد پیش رفته است. از سوی دیگر هزینه های حزب گسترده ای با ابعاد موتلفه اسلامی از حق عضویت ها نمی تواند به صورت کامل تامین گردد که سایه آنرا در اقدامات فرهنگی نیز می توان مشاهده کرد.

هـ)راهکارها:
1- تسریع در تدوین سند چشم انداز بیست ساله حزب علی الخصوص در عرصه فرهنگی
2- کادرسازی و نخبه پروری برای نظام
3- تفکیک سخنگوی سیاسی، فرهنگی و اقتصادی
4- افکارسنجی های دقیق تر و برنامه ریزی با توجه به آنها
5- تلاش بیشتر برای ارتباط با افکار عمومی در راستای فرهنگ سازی و انتقال دیدگاهها
6- توسعه و تکمیل بانک اطلاعاتی اعضا و تلاش برای بالفعل کردن ظرفیت اعضا
7- بازسازی اتاق فکر و تلاش برای بهره گیری بیشتر از متفکران اسلامی در حوزه تولید نظریات
8- توسعه و نظارت بیشتر بر موسسات وابسته
9- برنامه ریزی بهتر در امور مالی و اختصاص اعتبار به امور فرهنگی
10- گسترش فعالیت هیات نظارت به عنوان یکی از ارکان اصلی حزب و بهره گیری از کارشناسان مجرب در راستای آسیب شناسی حزب و اعمال نظارت عالی مستمر بر اساس مفاد اساسنامه
11- توسعه تولید محصولات فرهنگی همچون کتاب، نرم افزارهای چند رسانه ای و ...
12- توسعه فعالیتهای بخش نوجوانان، دانشجویی و... همچنین بهره گیری بیشتر از جوانان در ارکان حزب