اگر چه ارائه برنامههای کاندیداها در این مناظره‌ها و نقد آنها از سوی طرف مقابل می‌توانست بهترین حالت این برنامه‌ها باشد، اما فضای انتخاباتی و روند تبلیغات کاندیداهای ریاست‌جمهوری، مناظره‌ها را در برخی شب‌ها به سمتی هدایت کرد که مسائل حاشیه‌ای جای اصل را گرفت و به جای نقد برنامههای کاندیداها، گاه شاهد زیر سوال رفتن رقیب بودیم. در گفت و شنودی با چند تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به بررسی الزاماتی که باید در مناظره‌ها از طرف شرکت کنندگان رعایت گردد پرداختیم.
به حاشیه کشاندن مناظره موجب کاهش استقبال مردم از نامزدها می‌شود
"هادی مقدسی" مناظره رودرروی نامزدها را یکی از ابتکارات بسیار موثر و سودمند این دوره از انتخابات ریاست جمهوری دانست.
وی با بیان اینکه مواضع نامزدها در سخنرانی‌ها و اعلام برنامه‌ها و حتی در پرسش و پاسخ‌ها به صورت شفاف برای مردم تبیین نمی‌شود، خاطرنشان کرد: در مناظره‌ها که برنامه نامزدها نسبت به یکدیگر از لحاظ مطابقت با واقعیات و عملیاتی و یا غیر عملیاتی بودن به چالش کشیده می‌شود، مردم نیز در کش و قوس این چالش‌ها نسبت به واقعیت‌های وجودی نامزدها شناخت پیدا می‌کنند.
نماینده مردم بروجرد ادامه داد: مناظره‌های این دوره از انتخابات ریاست جمهوری تاثیر چشم‌گیری در جهت ارتقاء اطلاعات مردم داشته است.
وی تصریح کرد: ممکن است یک تجربه اولیه نقایص و ایراداتی هم در اجرا بر آن مترتب باشد و این طبیعی است اما در مجموع تجربه بسیار با ارزشی است که می‌تواند برای تمامی دوره‌های انتخاباتی نقش تعیین کننده‌ای ایفا نماید.
مقدسی گفت: چارچوب مناظره‌ها براساس رغبت و علاقه مردم در محورهای وظایف و اختیارات رییس جمهور به عنوان رییس قوه مجریه تعریف می‌شود.
وی افزود: خارج از این چارچوب و به حاشیه کشاندن مناظره با مباحث اضافه به اتلاف وقت تعیین شده برای نامزدها منجر شده و موجب کاهش استقبال مردم از آنها خواهد شد.
نایب رییس کمیسیون اجتماعی یادآور شد: اگر کاندیداها در این چارچوب به ارائه راهکارها و برنامههای خود بپردازد موجب حضور حداکثری مردم در انتخابات می‌شوند.
وی خاطر نشان کرد: مردم راهکارهای هر کاندیدا را عقلانی، منطقی و عملیاتی‌تر تشخیص دهند در بالا بردن شانس او برای ریاست جمهوری بسیار موثر خواهد بود.
مجری باید نامزدها را به سمت مناظره کارشناسی سوق می‌داد
"سیدعلی حسینی" با تاکید بر اینکه در رویدادهای بزرگ سیاسی اجتماعی مانند انتخابات ریاست جمهوری لازم است مردم نسبت به نامزدها شناخت کاملی پیدا کنند، یادآور شد: این شناخت نیازمند تدوین برنامه‌ها، دیدگاه‌ها و نقطه نظرات و ارائه پاسخ به سوالات مردم از سوی این نامزدها می‌باشد.
وی افزود: یکی از این بهترین برنامههای تبلیغاتی که برای اولین بار تدوین شد مناظره مستقیم نامزدها با یکدیگر و پخش مستقیم آن از رسانه ملی در بهترین ساعت شب بود.
حسینی گفت: در این مناظره‌ها نامزدها رو در روی هم به سوالات و شبهات یکدیگر پاسخ می‌دادند و به بیان شفاف و روشن برنامههای خود پرداختند.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: یکی از جنبه‌های منفی این مناظره‌ها این بود که ارائه نقطه نظرات بصورت کارشناسی نبود و اگر هم نظری بیان می‌شد تحت الشعاع تخریب طرفین قرار می‌گرفت.
وی افزود: در مناظره‌های نیان نامزدهای ریاست جمهوری نیز مثل همیشه در طول سابقه مدیریت کشور مباحث کارشناسی مورد مغفول و در درجه چندم قرار گرفت.
نماینده نیشاپور تصریح کرد: در این مناظره‌ها متاسفانه تخریب، اتهام و مواردی که نباید از رسانه ملی پخش می‌شد بصورت علنی در معرض دید بینندگان و افکار عمومی قرار گرفت که این امر خود معایب فراوانی دارد.
وی گفت: از یک جهت اخلاقیات به شدت مورد آسیب قرار گرفت و گاه اتهامات نسبت به افرادی که نمی‌توانند از خود دفاع کنند مطرح شد.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه ممکن است این تخریب‌ها که طی این چند روز که توسط همه نامزدهای انتخابات صورت گرفت طرفداران یک نامزد را کم یا زیاد کند در عین حال متذکر شد: اما این امر فرهنگ عمومی جامعه را تخریب می‌کند و در دراز مدت نیز افکار عمومی را نسبت به مسئولین کشور بدبین کرده و آرمان‌های انقلاب اسلامی را زیر سوال می‌برد.
حسینی نحوه اداره مناظره‌های میان نامزدهای ریاست جمهوری را یکی دیگر از معایب این مناظره‌ها دانست و تاکید کرد: رسانه ملی می‌بایست هنگام برنامه‌ریزی و تدوین برنامه مناظره‌ها مجری زبده و آگاهی را برای اداره آن انتخاب می‌کرد.
وی تصریح کرد: مجری مناظره‌ها باید هنگام مناظره نامزدها و تخریب یکدیگر آنها را به سمت مناظره کارشناسی سوق می‌داد و اجازه نمی‌داد آنها به تخریب یکدیگر بپردازند نه اینکه در این برنامه فقط وقت و زمان هر یک از مناظره کنندگان را اعلام کند.
حسینی با تاکید بر اینکه در اداره کشور باید در صدد تبیین وضع موجود و ترسیم وضع مطلوب کشور باشیم و برای رفع نواقصی که در هر کشوری نیز وجود دارد بکوشیم، گفت: اما متاسفانه در برنامههای این نامزدها در مورد سند چشم انداز 20 ساله و برنامه پنجم توسعه که از سوی عالی‌ترین مقام کشور تبیین شده است هیچ اشاره‌ای نشده است.
جای خالی میزگردهای تحلیلی پس از مناظره‌ها
"نصرالله ترابی قهفرخی" نماینده مردم شهرکرد گفت: مناظره‌های این دوره از انتخابات ریاست جمهوری با توجه به اینکه تجربه تازه‌ای بود در روشنگری افکار عمومی بسیار موثر و تاثیرگذار است.
وی با تاکید بر اینکه نامزدهای انتخاباتی نباید در این مناظره‌ها به جای ارائه برنامه‌ها و دیدگاه‌های خود به تخریب یکدیگر بپردازند و یا وارد زندگی خصوصی یکدیگر شوند خاطرنشان کرد: نامزدها باید ضمن رعایت اصول اخلاقی نقطه نظراتشان را در مورد برنامههای نامزدهای دیگر بیان کنند.
ترابی یکی از معایب این مناظره‌ها را در ارائه آمار و شاخص‌های رسمی دانست و گفت: اگر صدا و سیما در زمان پخش این مناظره‌ها و یا قبل از آن اطلاعات و آمار و ارقام‌های رسمی را از یک منبع که مورد تایید همگان است بدست می‌آورد و همزمان با پخش مناظره‌ها آمار حقیقی را زیرنویس می‌کرد مردم از آمار صحیح آگاهی می‌یافتند و از تبعات منفی این مناظره‌ها نیز جلوگیری می‌شد.
وی تصریح کرد: یکی از تبعات منفی مناظره‌ها بی‌اعتماد کردن مردم نسبت به مسئولین نظام بود و این مساله می‌تواند در انتخابات دوره‌های بعد نیز تاثیرگذار باشد.
عضو کمیسیون اجتماعی ادامه داد: همچنین اگر صدا و سیما بعد از مناظره‌ها، میزگردهایی با حضور کارشناسان زبده برگزار می‌کرد تا گفتگوهای میان نامزدها را تحلیل و بررسی کنند، باعث می‌شد که، هم صحبت‌های نامزدها تکمیل شود و هم اینکه مردم در بلاتکلیفی نمانند.
وی گفت: مردم پس از مناظره رها می‌شوند و کسی دیگر پاسخگوی سوالات و شبهات آنها نیست بنابراین در یک سردرگمی خواهند ماند.
ترابی با اشاره به برپایی میزگردهایی در کانال‌های بی بی سی و رادیو آمریکا گفت: نکته‌ای که جالب است اینکه کانال‌های خارجی بلافاصله پس از اتمام مناظره‌های نامزدهای ما میزگردهایی تشکیل می‌دادند اما درکشور خودمان که انتخابات ریاست جمهوری را هم در پیش دارد پس از پایان مناظره‌ها میزگردی تشکیل نشد.
وی افزود: اگر رسانه ملی در انتخابات دوره‌های آینده چنین اقداماتی را انجام دهد مناظره می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
مناظره‌ها و حضور حداکثری
"مرادعلی منصوری رضی" گفت: از اول انقلاب تاکنون در هیچ دوره از انتخابات چنین مناظره تلویزیونی میان نامزدها انجام نشد لذا این اقدام رسانه ملی در طول 30 سال انقلاب تجربه بسیار خوبی بود.
وی حضور شخص نامزدها در مناظره را یکی از نقاط مثبت خواند و افزود: در این مناظره‌ها هر نامزد بدون اینکه فرد دیگری را به جای خود بفرستد، حاضر بود و برنامه‌ها، دیدگاه‌ها و نقطه نظرات خود را ارائه می‌کرد و اگر گلایه یا نقدی هم نسبت به یکدیگر مطرح می‌شد هر فرد خود پاسخگو بود.
منصوری رضی خاطرنشان کرد: البته کمی در این مناظره‌ها اخلاق انتخاباتی رعایت نشد در صورتی که اگر اصول اخلاقی رعایت شود و نامزدها به جای توهین و اتهام به ارائه برنامه‌ها و دیدگاه‌های خود بصورت کارشناسی بپردازند این مناظره‌ها می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
وی با مثبت ارزیابی کردن این مناظره‌ها تصریح کرد: رسانه ملی نیز در تدوین و اجرای این برنامه تلاش خوبی بود زیرا این اقدام تاکنون بی‌سابقه بود و می‌تواند در حضور حداکثری مردم در انتخابات تاثیر بسزایی داشته باشد.
در مناظره‌های انتخاباتی باید برنامههای اصولی نامزدها ارائه می‌شد
"حمیدرضا حاجی بابایی" در گفتگو با خبرنگار خانه ملت، در خصوص الزامات مناظره‌های انتخاباتی و چارچوب‌های آن گفت: مناظره اگر در جهت تدوین دیدگاه‌ها و نظریات کاندیداها و برقراری ارتباط با مردم باشد بسیار خوب و تاثیرگذار است.
وی افزود: سمت و سوی مناظرات باید در جهت معرفی و استدلال منطقی برنامه‌ها و نقد آنها و نقد منصفانه گذشته باشد.
حاجی بابایی با بیان اینکه مناظره باید بیرون از فضای حاشیه‌ای باشد، ادامه داد: چارچوب مناظره باید در جهت تدوین مدل‌های مدیریتی، نقد مدیریت‌های گذشته و ارائه راهکارهای اساسی برای حل مشکلات حال و آینده باشد.
وی با بیان اینکه مناظره‌های نامزدهای انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری به جای ارائه برنامه و دیدگاه‌ها بیشتر به حاشیه کشیده شده بود، گفت: در این مناظره‌ها از وضعیت موجود و مشکلات کشور و مردم بحث می‌شد اما اینکه چگونه این مشکلات باید حل شود و برای از بین بردن این مشکلات چه تمهیداتی را باید اندیشید و چه اقداماتی را باید انجام داد سخنی نمی‌شد.
عضو هیات رئیسه مجلس خاطرنشان کرد: نامزدها در مناظره بیشتر از بایدها حرف می‌زدند اما برای چگونه باید، هیچ برنامه و نظری نداشتند و اگر از گذشته هم نقدی می‌شد برای آینده هیچ برنامه‌ای ارائه نشد.
وی اظهار امیدواری کرد که در انتخابات دوره‌های آینده این مناظره‌ها به سمت و سوی کارشناسی و ارائه برنامههای مدون و اصولی برود.
مناظره‌ها مختص انتخابات نباشد
"سیداحمد آوایی" گفت: برگزاری مناظره ابتکار عمل بسیار خوبی بود زیرا باعث شد مردم بدون واسطه با نقطه نظرات، برنامه‌ها و خلق و خوی نامزدها آشنا شوند و این می‌تواند در تصمیم‌گیری مردم اثر مستقیم داشته باشد.
وی افزود: صدا و سیما انصافا عدالت را در دادن وقت به نامزدها رعایت کرد و این مساله اثر خوبی در مردم داشت و اعتماد کسانی که انگیزه‌ای برای شرکت در انتخابات نداشتند را جلب کرد و حال مردم جهت حضور حداکثری در انتخابات لحظه شماری می‌کنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی یکی از نقاط ضعف در مناظره‌ها را ناتوانی مجری در مدیریت آن دانست و خاطرنشان کرد: که مجری حق دارد که از خارج شدن بعضی از مناظره کنندگان از مباحث اصلی جلوگیری کند و با اعتماد به نفس و بدون قرار گرفتن تحت تاثیر شخصیت مناظره کنندگان، به این مباحث وارد می‌شد در حالیکه در این مناظره‌ها این امر اتفاق نیفتاد.
وی خاطرنشان کرد: نامزدها می‌توانستند با رعایت ادب و اخلاق برنامه و دیدگاه‌های فرد مقابل را نقد کنند.
آوایی با تصریح بر اینکه مناظره هیچ منافاتی با رعایت ادب و اخلاق ندارد، خاطرنشان کرد: دو نفر می‌توانند با داشتن تفکرات متفاوت با یکدیگر صحبت کنند ولی متاسفانه از طرف بعضی از نامزدها این اصل رعایت نشد که در شان نظام، مردم و فرهنگ ما نبود.
نماینده مردم دزفول ادامه داد: مناظره کنندگان فکر می‌کردند که باید علیه طرف فرد مقابل با هر دیدگاه و برنامه‌ای صحبت کنند حال آنکه ممکن بود آنها در بسیاری از دیدگاه‌ها مشترک باشند.
وی با بیان اینکه هر کدام از نامزدها در این انتخابات قصد دارند مشکلات کشور را برطرف کنند و آسایش و آرامش را برای مردم فراهم نمایند، تاکید کرد: همه با نیت خدمت به جامعه و کشور می‌آیند حال هر یک با برنامه‌ها و نقطه نظرات خود می‌خواهند این اهداف را به ثمر برسانند در حالی که در این مناظره‌ها، نامزدها فقط علیه هم صحبت می‌کردند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفت: نکته منفی دیگر مناظره‌ها این بود که به افرادی که خود نامزد نبودند و فقط از برخی از کاندیداها حمایت کرده بودند حمله شد به گونه‌ای که ساعات وقت مناظره به میدان کارزار و تسویه حساب شخصی یا جناحی تبدیل شد.
وی افزود: این باعث می‌شود کسانی که اصل نظام را قبول ندارند از این فرصت سوء استفاده کنند و بهانه‌ای برای مخالفین کشور جهت اقداماتی علیه ایران شود.
آوایی در مجموع این مناظره‌ها را ابتکار عمل بسیار خوبی دانست و یادآور شد: البته لازم است برگزاری این مناظره‌ها و یا میزگردها فقط مختص انتخابات نباشد بلکه بعد از انتخابات نیز ادامه داشته باشد و در مورد طرح‌ها و مسایل مختلف در کشور و یا حتی در مورد برخی موضوعات در مجلس این جلسات برگزار شده و مباحث بصورت کارشناسانه بررسی شود.
وی تصریح کرد: این امر باعث می‌شود که مردم به این مباحث گوش دهند و گاه می‌توان از آنها نظرخواهی کرد و هر چه آنها بیشتر خود را در اداره کشور شریک بدانند کارها بهتر و مطلوب‌تر به سرانجام می‌رسد.ژ
منبع:قلم نیوز