ابرنواختری در همین نزدیکی (2)

در مقاله ی قبل خواندید که ابرنواختر 1987آ آخرین ابرنواختر پرنوری بود که تا بحال دیده شده است.

شواهد یک انفجار بسیار بزرگ

ابرنواختر  1987A ما را با غافل گیری لذت بخشی روبرو کرد، چرا که توسط یک منبع غیرمرتبط ردیابی شد. آشکارساز نوترینوی کامیوکاند 2 در عمق یک کیلومتری یک معدن سرب در ژاپن قرار دارد. این آشکار ساز شامل یک تانکر عظیم  با حدود چند هزار تن آب خالص مخصوص می باشد که توسط تعداد زیادی آشکارسازهای نوری حساس احاطه شده است. آشکارساز مشابهی هم در طرف دیگر زمین، متعلق به IMB در حال همکاری با آشکار ساز اول است. این آشکارساز دوم در معدن نمک Fair Harbor در عمق 600 متری قرار دارد. این ابزارآلات در عمق زمین قرار گرفته اند تا از تابش های مزاحم محفوظ بمانند و توسط دانشمندان برای تحقیقات درباره ی نوترینوهای تولید شده در واپاشی پروتونها (که ردیابی نشد) طراحی شده بودند. در 23 فوریه 1987، در ساعت 7:36 گرینویچ، هردو آشکار ساز دریافت مقادیر زیادی نوترینو را گزارش دادند. از آنجایی که نوترینوها بسیار کم با ماده واکنش می دهند، این آشکار سازی نشان می داد که در ان لحظه حدود 50 میلیارد نوترینو از هر اینچ مربع از زمین عبور کرد. این حمله ای بود توسط نوترینوهایی که در هسته ی ابرنواختر 1987A تولید شده بودند، درست 3 ساعت قبل از آن که توسط ابزارهای نوری قابل رؤیت باشند.

آشکار سازی نوترینوهایی از ابرنواختر 1987A نتیجه ای حیرت آور برای اخترشناسی رصدی جدید به حساب می آید. این پدیده به دانشمندان اجازه داد که برای اولی بار درون هسته ی پیش ماده ی ستاره ی ابرنواختر را «ببینند» و تئوری انفجارهای ابرنواختری  و شکل گیری ستارگان نوترونی را تأیید کنند. همچنین این اولین بار بود که نوترینوهایی از بیرون منظومه ی شمسی آشکار شده بودند.

تلسکوپ فضایی هابل این تصویر عمیق را از منطقه ی کوچکی در ابرماژلانی بزرگ گرفته اند که مقر مرکزی ابرنواختر 1987A را بعد از خاموشی نشان می دهد. تعدادی ستاره ی پرجرم و پرنور آبی رنگ که توسط ابرهای گاز احاطه شده اند، در نزدیکی جسم باقی مانده از ابرنواختر، قابل رؤیت هستند، ستارگانی که با ستاره ی منفجر شده همزاد بودند و احتمالا تا یک میلیون سال دیگر به سرنوشت او دچار می شوند. این ناحیه با توده هایی از گاز که ستارگان از آن به وجود می آیند، پر شده است. باقی مانده ی ابرنواختر آن نقطه ی روشن در مرکز می باشد که با یک حلقه ی بیرونی و درونی به رنگ قرمز روشن احاطه شده است. اعتقاد بر این است که حلقه های قرمز رنگ موادی هستند که هزاران سال پیش از انفجار، توسط خود ستاره به بیرون پف شده اند. گازهای پرسرعتی که در اثر انفجار به بیرون پاشیده شده اند تا چندین سال دیگر به حلقه ی درونی خواهند رسید. برخورد آنها باعث گرم و برانگیخته شدن گاز خواهد شد و اثرات قابل رؤیتی را ایجاد خواهد کرد. ستاره شناسان امیدوارند در آینده ی نزدیک شاهد این پدیده باشند.