5ـ سیره پیامبر و امامان ـ علیهمالسلام ـ و دانشمندان درباره انس با قرآن
رسول خدا ـ صلىالله علیه وآله وسلم ـ سعى مىکرد مردم با تلاوت قرآن انس بگیرند، و آن را خوب درک و به آن عمل کنند.
پیامبر اسلام ـ صلىالله علیه وآله وسلم ـ خطاب به سلمان فرمود:
«یا سَلمانُ علیکَ بِقَراءَةِ القُرآنِ فَاِنَّ قرائَتَهُ کفّارةٌ لِلذِّنُوبِ وَ سَترٌ فى النارِ وَ اَمانٌ مِنَ العذاب.»[16]
«اى سلمان، بر تو باد که قرآن بخوانى؛ زیرا تلاوت آن گناهان را پاک و باعث نجات از دوزخ خواهد شد.»
تلاوت قرآن تا آنجا ارزشمند است که روزى رسول اکرم ـ صلىالله علیه وآله وسلم ـ به عبدالله بن مسعود که از قاریان معروف بود، فرمود: «قدرى قرآن بخوان تا گوش کنم.» ابن مسعود مصحف خویش را گشود و آیاتى چند از سوره نساء خواند. هنگامى که به آیه «فکیف اذا جئنا من کلّ امةٍ بشهیدٍ و جئنا بک على هولاء شهیداً»[17]رسید، چشمان رسول اکرم ـ صلىالله علیه وآله وسلم ـ پر از اشک شد و فرمود: «دیگر کافى است.»[18]
امام رضا ـ علیهالسلام ـ شب هنگام در بستر خویش، بسیار قرآن تلاوت مىکرد و هنگامى که به آیهاى درباره بهشت یا دوزخ مىرسید، مىگریست، از خدا بهشت مىطلبید و از دوزخ به او پناه مىبرد.[19]
جاذبه قرآن به قدرى است که تلاوت مقدارى از آن، زمینه انس با بقیه آن را فراهم مىسازد؛ البته اعجاز قرآن سبب مىشود که اگر کسى معناى آن را نداند و تنها توانایى تلاوت آن را داشته باشد، به همین مقدار از فیض خدا بهره برد و همین عبادت لفظى، او را به عبادت فکرى مىرساند.[20]
-
چه خوش است یک شب، بکشى هوى را به حضور خوانى، ورقى ز قرآن شود آنکه گاهى، بدهند راهى به حضور شاهى، چو من گدا را[21]
-
به خلوص خواهى، ز خدا خدا را فکنى در آتش، کتب ریا را به حضور شاهى، چو من گدا را[21] به حضور شاهى، چو من گدا را[21]
سیره و روش دانشمندان شیعه در انس با قرآن، راهنماى جوانان، در توجه بیشتر به قرآن خواهد بود؛ شیخ مفید شبها اندکى مىخوابید، و بیشتر به نماز، مطالعه، تدریس، یا تلاوت قرآن مجید مىپرداخت.[22]
علامه محمدتقى مجلسى در اجازهاى که براى فرزندش ملامحمد باقر نوشته، او را به قرائت یک جزء قرآن در هر روز سفارش کرده است.[23]
محدث قمى مىنویسد:
«میر داماد محمدباقر استرآبادى قرآن مجید را بسیار تلاوت مىنمود، به طورى که برخى گفتهاند: در هر شب پانزده جزء قرآن مىخواند.»[24]
علامه طباطبایى ـ قدس سره ـ شبهاى ماه رمضان تا صبح بیدار بود، مقدارى مطالعه مىکرد و بعد به نیایش و قرائت قرآن و نماز و یاد خدا مىپرداخت.
امام خمینى ـ قدس سره ـ روزانه چندین نوبت قرآن مىخواند و در ماه رمضان هر روز ده جزء قرآن تلاوت مىکرد.
-
خوش بیان کرد آن حکیم غزنوى که ز قرآن گر نبیند غیر قال کز شعاع آفتاب پُر ز نور غیر گرمى مىنبیند شخص کور[25]
-
بهر محجوبان مثال معنوى این عجب نبود ز اصحاب ضلال غیر گرمى مىنبیند شخص کور[25] غیر گرمى مىنبیند شخص کور[25]