تئورى حریق

مثلث آتش

خواص آتش 99% به نفع اقتصاد و صنعت مى باشد، لذا جبران 1% خسارتهاى احتمالى آتش سوزیها که بوجود مى آید غیرقابل جبران بوده و بدین منظور؛ یعنى براى جلوگیرى از 1% خسارت آتش سوزیهاى غیر ارادى، دستگاههایى بنام «آتش نشانى» در شهرها دائر شده که زندگى و جان و مال مردم را از خطر سوختن حفظ و حراست نماید.

سازمان آتش نشانى تاکنون تعداد زیادى از افراد کارخانه ها، سینماها، ادارات و انبارها را آموزش داده تا قبل از رسیدن مأموران آتش نشانى اقدامات اوّلیه انجام و از توسعه آتش سوزى جلوگیرى نمایند.

امروزه در تمام دنیاى متمدن براى تبادل اعمال و افکار در خصوص آتش نشانى رابطه کامل موجود است و آرم مخصوص آتش نشانى که عبارت از یک مثلث مى باشد براى کلیه آتش نشانیها شناخته شده و تقریباً بصورت آرم بین المللى در آمده است.

با توجه به مثلث فوق، نتیجه مى گیریم که آتش ترکیبى است از:

الف) یک جسم یا ماده قابل اشتعال

ب) حرارت

ج) هوا (اکسیژن)

ما مى توانیم این سه عامل اصلى را در کنار همدیگر طبق شکل قرار دهیم و بنام مثلث آتش بشناسیم، هرگاه یکى از سه عامل را، که تشکیل دهنده مثلث آتش و ضرورى براى انجام عمل احتراق است، از میان برداریم، مثلث آتش ناقص شده و فرو مى ریزد و عمل احتراق متوقف مى گردد.

این عمل را مى توانیم با برداشتن یا کم کردن مواد قابل سوخت؛ یعنى جلوگیرى از تغذیه حریق و یا جلوگیرى از رسیدن اکسیژن به آتش سوزى، با استفاده از مواد شیمیایى، گازهاى خنثى و یا تقلیل درجه حرارت با استفاده از آب انجام دهیم، در هر سه صورت آتش سوزى کنترل و متوقف خواهد شد.

مواد قابل اشتعال را مى توان به حالت جامد، مایع و یا بخار (گاز) در طبیعت یافت و معمولاً سوختن هر ماده قابل اشتعال، به استثناى کربن، با شعله همراه است و شعله نیز در اثر سوختن یک گاز یا بخار گازِ قابلِ اشتعال بوجود مى آید. از این رو کلیه مواد قابل اشتعال بحالت جامد یا مایع، مى بایست با دریافت حرارت، به گاز قابل اشتعال تبدیل شوند تا احتراق بوجود آید و آتش سوزى ادامه پیدا کند، البته بعضى از مایعات قابل اشتعال؛ مانند بنزین، بدون دریافت حرارت و در شرایط محیط، از خود گازهاى قابل اشتعال متصاعد مى نماید.