سخن آخر
مراحل و روش هایى که در صفحات گذشته بیان شد، ممکن است در اوایل کار، وقت زیادى را بطلبد.
طلبه باید بداند که اگر تعداد درس ها را کم کند، ولى کیفیت را ارتقا دهد، موفق تر خواهد بود تا اینکه تعداد درس ها را بالا ببرد ولى از روش هاى مزبور کمتر استفاده کند.
از آنجا که استعدادها مختلف است و توان افراد متفاوت، هر کس باید خود و توان خود را بسنجد و با ارزیابى آن به انتخاب تعداد دروس اقدام نماید.
ممکن است کسى دو درس بگیرد و آن را با دقت و به خوبى بگذراند، ولى با افزودن یک درس دیگر، از سطح هر سه درس کاسته شود.
در این صورت باید بداند که خواندن دو درس به صورت کامل نتیجه بخش تر است و اگر این روش را ادامه دهد، چه بسا به علت کیفیت خوب تحصیل و فهم دقیق مطالب، پس از چند سال، از ادامه ى برخى دروس بى نیاز گردد و خود بتواند بخش هاى بعدى را با مطالعه ى شخصى بفهمد و غوامضش را حل کند.
به این ترتیب آن یک درس حذف شده، جبران خواهد شد.
به عکس اگر طلبه چند درس بگیرد و همه را سطحى بخواند و فقط به یادداشت در جلسه و مباحثه از روى همان نوشته ها بسنده کند، چه بسا که پس از سال هاى طولانى هنوز قادر به ابراز نظر و رأى نشود.