آزادی عقیده

در نظر آیت‏اللّه بهشتی، آزادی عقیده امری طبیعی است. اساسا هیچ باور و باوری قابل تحمیل نیست. هیچ گاه نمی توان باور و ایمان را با زور و اکراه و اجبار و حتی با تطمیع، به دیگری منتقل و یا از او سلب کرد. آنچه می‏تواند وسیله ایجاد یا سلب یک عقیده باشد، بحث و استدلال و تجزیه و تحلیل و مانند اینها است و نه زور و اجبار و تحمیل. در همین زمینه بهشتی از آیه 257 سوره بقره نیز کمک می‏گیرد که می‏فرماید: «لا اکراه فی الدین. قد تبین الرشد من الغی»؛ در دین اکراه راه ندارد. راه از بیراهه مشخص شده. هر کس به طاغوت کفر ورزد و به خدا ایمان آورد، محکم‏ترین دستاویز را به دست آورده است که گسست ناپذیر است. (8) روشن است که حضور و حیات یک عقیده در جامعه، مغایر با نادرست بودن آن نیست. چه بسا بسیاری از باورها و اندیشه‏ها که هیچ منزلت برهانی و عقلی‏ندارند و از منظر اسلام مردودند، اما دارای پایگاه و نقش گسترده‏ای در برخی جوامع هستند.