برای آشنایان با علوم و هنرهای قرآنی، احمدعلی باروتی، نام آشنایی دارد. وی که تقریباً در تمام زمینههای قرآنی تحصیل کرده، تجربه اندوخته و دست به تجربه و تفحصزده و افزون بر این، تاکنون تلاش فراوانی برای انتقال یافتهها و دانستههای خود به دیگران داشته است.
به همین بهانه گفت و شنودی با وی انجام شده که گوشههایی از آن را میخوانید.
به رسم تمام گفت و گوها لطفاً خود را معرفی کرده و گوشهای از فعالیتهای علمی - هنری خود را ذکر کنید؟
َ متولد سال 1335 شهرستان استهبان هستم. تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در همان شهر و دوره عالی را در شیراز گذراندهام. در سال 1361 به استخدام آموزش و پرورش درآمدم و مدرک معادل دکترای فلسفه و حکمت الهی را از دانشگاه فردوسی مشهد دریافت کردهام. ضمناً دروس حوزوی را تا سطح ادبیات به اتمام رساندهام.
در زمان تحصیل، همیشه رتبه اول بودم. به همین جهت، از طرف دانشگاه فردوسی مشهد دو تابستان به تهران اعزام شدم که در تابستان 72 به صورت فشرده در سطح کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن و حدیث و در تابستان 73 تاریخ و تمدن اسلامی را در دانشگاه شهید بهشتی گذراندم. مدرک هنری فوق ممتاز خوشنویسی را در سال 70 از انجمن خوشنویسان ایران دریافت داشته و تاکنون در مسابقات هنری بسیاری مقام کسب کردهام. از جمله در سال 70 بین دانشجویان خوشنویس کشور رتبه دوم در خط نسخ، در سال 76 بین معلمان خوشنویس کشور رتبه دوم در خط نستعلیق و در مسابقات خوشنویسان استان فارس در بهمن 79 مقام دوم خط نستعلیق را به دست آوردم.
در نمایشگاههای جمعی و انفرادی متعددی نیز تاکنون شرکت داشتهام. از جمله، نمایشگاههای انجمن خوشنویسان که در استانهای مختلف برگزار شده و همچنین نمایشگاه سراسری اجلاس نماز اصفهان که در تابستان گذشته برگزار گردید. علاوه بر این چندین نمایشگاه جمعی نیز در شیراز داشتهام. همچنین، در زمینههای شعر و ادبیات و موسیقی و ردیفهای آوازی و طراحی و نقاشی نیز فعالیت داشتهام و هم اکنون در تربیت معلم شهید مطهری و مرکز آموزش عالی فرهنگیان در مقطع کارشناسی هنر، طراحی و خوشنویسی (خط نسخ، ثلث، نستعلیق و شکسته) تدریس میکنم و به تدریس در دانشکده علوم قرآنی شیراز در رشتههای روانخوانی، تجوید، صوت و لحن و حفظ، روش تدریس و وقف و ابتداء اشتغال دارم.
هنرهای نقاشی و خوشنویسی را نزد کدام اساتید آموختهاید؟
َ در ابتدا خوشنویسی را نزد استاد مهاجر و مرحوم دیرین در شیراز و سپس از محضر عبدالله فرادی در تهران و همچنین به صورت مکاتبهای با استاد امیرخانی آموختم. نقاشی و طراحی را نزد مرحوم استاد اژدری در شیراز یاد گرفتم و از زمانی که به تدریس خوشنویسی پرداختهام تاکنون، بیست نفر از شاگردانم موفق به دریافت مدرک ممتاز و فوق ممتاز خوشنویسی شدهاند.
شما از جانبازان جنگ تحمیلی هستید و تا جایی که میدانیم فعالیتهای قرآنی نیز در جبهههای جنگ داشتهاید؟
َ اینجانب 7 بار به جبهه اعزام شدم و در جبهه کلاس آموزش قرآن، اخلاق و خوشنویسی داشتم. دو بار نیز همراه با هنرجویان خود عازم جبهه شدم که یکبار در بندر فاو و دیگر بار در بندر ماهشهر بودیم و در آنجا فعالیتهای هنری و تبلیغاتی داشتیم. در بندر فاو در مسجد فاو و اطراف آن آیات قرآن و احادیث را با خط زیبایی نوشتیم و در داخل مسجد کتیبه زیبایی از آیات قرآن نوشتهام و در همان بندر فاو بود که شیمیایی شدم.
در زمینه تدریس قرآن هم نوآوریهایی داشتهاید. لطفاً مقداری نیز در خصوص این زمینه از فعالیتهای قرآنی خود توضیح دهید؟
َ از دوران دبیرستان بر قرائت و تجوید قرآن تسلط پیدا کردم. به گونهای که در همان زمان هفتهای یک شب دانشآموزان را در مسجد محل، آموزش قرآن میدادم و در شبهای ماه مبارک رمضان ادعیه را برای اهالی محل قرائت میکردم. از زمانی که به استخدام آموزش و پرورش در آمدم فعالیتهایی را در سطح مدارس و امور تربیتی و سازمان تبلیغات انجام دادم. مدت 8 سال در مشهد با همکاری دوستان دو مدرسه قرآن در ناحیه 3 و 6 مشهد تاسیس کردم و داور مسابقات اذان، نهجالبلاغه و قرآن در استان خراسان بودم. یکی از برنامههایم که در دانشکده علوم قرآنی شیراز صورت میگیرد آموزش نغمات و مقامات قرآنی و تطبیق آن با آهنگها و نغمات فارسی است. توضیح اینکه ضمن تدریس مقامات اصلی قرآن که عبارت از مقام صبا، نهاوند، عجم، بیات، سه گاه، رست، مجاز و مقامات فرعی مربوط به هر کدام است، از آهنگهای فارسی از قبیل شور، چهارگاه، همایون، بیات زند و مانند آن هم در تدریس به کار گرفته میشود. ضمن اینکه توام با تدریس آهنگهای قرآنی معادل آن برای مداحی و اذان هم تدریس میشود که تدریس قرآن به این روش جذابیت خاصی برای دانشجویان دارد.
با توجه به اینکه ما مسلمانیم و وظیفه هر مسلمانی اشاعه فرهنگ قرآنی است، و از طرف دیگر افراد بسیاری هستند که علاقمند به فراگیری قرآن و آشنایی بیشتر با مفاهیم آن میباشند، باید توجه بیشتری به آموزش اصولی قرآن صورت گیرد و این امر نیاز به تربیت مدرسانی دارد که از مهارت و شناخت کافی برخوردار باشند و در حال حاضر به نظر میرسد بهترین محل برای انجام این کار دانشکدههای علوم قرآنی باشد که انتظار میرود مسئولین دلسوز و درد آشنا، حمایت در خور توجهی از این دانشکدهها به عمل آورند و با فراهم آوردن امکانات مورد نیاز، آنها را در دستیابی به اهدافشان یاری دهند.