قرآن کریم آنجا که حالات و انگیزههای اهل بیت عصمت و طهارت را در انفاق به یتیم و مسکین و اسیر بیان میکند این سخن را از آنان حکایت میکند که میگفتند: «انّا نخاف من ربّنا یوما عبوسا قمطریرا؛ ما از پروردگار خود در روزی که از رنج و سختیاش رخسار خلق درهم کشیده و غمگین است میترسیم.28 و این حالت در جایجای رفتار و کردار آنان، مخصوصا نماز، ظهور و حضور دارد. یکی از اصحاب علی(ع) به نام «ضرار» در باره حضرتش چنین میگوید: در یکی از شبها او را در محراب عبادتش دیدم، در حالی که دست بر محاسن مبارک خویش گرفته بود، به خود میپیچید، سخت میگریست و میگفت: ای دنیا، آیا به سوی من میل کردهای؟ بدان که مرا به تو حاجتی نیست و من تو را سه طلاقه کردم.
سپس گفت: «واه واه لبُعد السّفر و قلّة الزّاد و خشونة الطّریق؛ آه آه از دوری سفر آخرت، کمی توشه و سختی راه آخرت.29
در باره امام زینالعابدین(ع) وارد شده است که هنگام نماز عبارت «مالک یوم الدین» سوره حمد را آن قدر تکرار میکرد که بیننده گمان میکرد مشرف بر مرگ شده است.30
«طاووس فقیه» میگوید: او را دیدم از شامگاه تا سحر و عبادت میکرد. چون اطراف خود را خالی دید به آسمان نگریست و گفت: خدایا ستارههای آسمانت فرو رفتند و دیدههای آفریدگانت خفتند، درهای تو بر وی خواهندگان باز است. نزد تو آمدم تا مرا بیامرزی، بر من رحمت کنی و در عرصات قیامت چهره جدم محمّد(ص) را به من بنمایانی. سپس گریست و گفت: به عزّت و جلالت سوگند! با معصیت خود قصد نافرمانی تو را نداشتم، در باره تو تردید نداشته، به کیفر تو جاهل نبودم... . اگر رشته پیوند خود را با من ببری به رشته چه کسی دست زنم؟ چه فردای زشتی در پیش دارم که باید پیش روی تو بایستم، روزی که به سبکباران میگویند بگذرید و به سنگین باران میگویند فرود آیید. آیا با سبکباران خواهم گذشت یا با سنگین باران فرود خواهم آمد... .
سپس به سجده رفت من نزد او رفتم سرش را بر زانوی خود نهادم و چندان گریستم که اشکم بر گونههایش روان شد. برخاست، نشست و گفت: کیست که مرا از یاد پروردگار باز میدارد؟ گفتم من طاووس هستم ای فرزند رسول خدا، این جزع و فزع چیست؟ ما باید چنین زاری کنیم؛ نه شما که پدرت حسین بنعلی، مادرت فاطمه زهرا و جدت رسول خداست. به من نگریست و گفت: طاووس، هیهات، هیهات...
مگر کلام خدا را نشنیدهای که فرمود: زمانی که در صور دمیده شود
میان آنان پیوند نباشد و یکدیگر را نپرسند.31 به خدا سوگند! فردا جز عمل صالح چیزی برایت سود ندارد.