درجات فروتنى

از منابع دینى به دست مى آید که تواضع داراى درجات و مراتب مختلفى است و ارزش آن در شرایط مختلف فردى و اجتماعى یکسان نیست. نوع تواضع شرایط و موقعیت و نیز درجه اخلاص و میزان معرفت متواضع در فزونى ارزش آن مؤثر است.حسن بن جهم از امام رضا(ع) مى پرسد که حدّ و اندازه تواضع چیست؟ حضرت مى فرماید:

(التواضع درجـات منها ان یعرف المرء قدر نفسه فینزلها منزلتها بقلب سلیم15).

فروتنى مراتب و درجاتى دارد از جمله: انسان قدر خویش بشناسد و با دلى سالم آن را در جاى شایسته فرود آورد.

ارزش و اهمیت تواضع متناسب با درجات آن است. تواضع از عالمان دینى و روحانیان که مبلغان اسلام و مروّجان اخلاق در میان مردم هستند بسى زیبنده تر و با ارزش تر از فروتنى دیگران است. تواضع صاحبان قدرت مدیران جامعه گردانندگان نظام سیاسى و دست اندرکاران حکومت با مردم بویژه مستضعفان ومحرومان قطعاً ارزش و درجه بالاترى دارد.