نقش جامعه حسابداران رسمی ایران در اصلاح ساختار اقتصادی جامعه

محمد حسن سعادتیان

شکوفایی اقتصاد هر جامعه مترقی، به نظام مالی شفاف بستگی دارد و بدون نظام مالی منظم و مناسب، وجود اقتصادی شکوفا در جامعه را نمی‌توان توقع داشت. زیرا مسائل مالی و اقتصادی هر دو لازم و ملزوم یکدیگر بوده و مجزا انگاشتن آن‌دو از یکدیگر عقلایی و منطقی به‌نظر نمی‌رسد. به‌عبارتی دیگر زیربنای اقتصاد هر جامعه را مسائل مالی آن جامعه تشکیل می‌دهد. در این جا این سخن مطرح می‌شود که آیا مسائل مالی بدون ساماندهی لازم، می‌تواند زیربنایی قابل اتکا برای مسائل اقتصادی باشد؟ و یا اینکه نظام مالی شفاف و مناسب ازچنین خصوصیتی می‌تواند برخوردار باشد؟
به‌نظر می‌رسد نظام مالی فاقد شفافیت و تناسب لازم، به‌هیچ روی نمی‌تواند در جامعه کارساز باشد زیرا اعتماد و اعتبار به‌عنوان اصل، فقط در وضعیت مالی مناسب و شفاف متجلی می‌شود. از طرفی بر هیچکس پوشیده نیست که منابع موجود، محدود و نیاز موجودات نامحدود است. و آنچه می‌تواند ارتباطی بهینه و مناسب بین منابع محدود و نیازهای نامحدود انسان برقرار سازد، اقتصاد شکوفایی است که از زیربنای مالی مستحکم و استوار برخوردار باشد. به‌عبارتی ساده‌تر می‌توان این تشبیه را به‌کار برد که در صورت نامطمئن بودن پایه‌های یک پل مستقر بر روی رودخانه، هرگز نمی‌توان اطمینان داشت بار صحیح و سالم به مقصد برسد.
بدون شک سالم‌سازی اقتصاد و توسعه اقتصادی الزاما" می‌باید بر پایه یک نظام مالی شفاف که براساس ارائه خدمات حسابداری و حسابرسی صورت خواهد گرفت ایجاد شود، زیرا بدون وجود امر حساب و حسابدهی و به تبع آن حسابرسی، رشد و توسعه اقتصادی ناممکن است. در هیچ جامعه‌ای نمی‌توان شاهد شکوفایی اقتصادی بود مگر آن که مردم و مسئولان آن جامعه خود را مقید به امر حساب و حسابدهی بدانند. به‌علاوه در دیانت ما نیزتأکیدهای فراوانی در امر حساب و حسابدهی، چه در دنیای فانی و چه در آخرت، تکرار شده است. پس به‌نظر می‌رسد امر حسابرسی و حسابدهی جزء لاینفک زندگی تمامی مردم باشد. حال که گذران زندگی بدون وجود حساب و حسابدهی ناممکن است، پس چگونه باید عمل کنیم تا اعضای جامعه حسابداران رسمی بتوانند ضمن منشا خیر و برکات بودن برای افراد جامعه خود، عامل اصلی اصلاح ساختار اقتصادی جامعه نیز باشند.
به‌نظر می‌رسد اصلاح ساختار اقتصادی جامعه براساس و پایه حساب و حسابدهی و حسابرسی امکانپذیر خواهد بود، بنابراین تحقق این امر در گرو عملکرد اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران با خصوصیاتی به‌شرح زیر خواهد بود:
• رعایت کامل ضوابط و آیین رفتار حرفه‌ای با مطمح نظر قراردادن اصول و موازین حسابداری و حسابرسی.
• آمادگی داشتن جهت برقراری یک سیستم نظارت مستمر و کافی بر عملکرد تمام اعضای جامعه حسابداران رسمی در دوران فعالیت آنها در حرفه.
• تربیت نیروهای جوان و مستعد به‌منظور گسترش طیف افراد شاغل در حرفه.
• برقراری ارتباط با جوامع حرفه‌ای بین‌المللی به‌منظور کسب آخرین پیشرفتهای حرفه.
• باور داشتن نقش اساسی عملکرد حرفه حسابداری و حسابرسی در انجام امور مختلف جامعه و بها دادن به منزلت این حرفه در اجتماع.
• ارائه خدمات صادقانه فارغ از هر گونه گرایشهای ضد رشد و توسعه جامعه در حیطه و حوزه چارچوبهای ترسیم‌شده جهت اعضای حرفه.
• پذیرفتن کامل اصل استقلال و مومن و مقید بودن به آن.
• مطمح نظر قراردادن خصوصیات اطلاعات شامل بموقع بودن، قابل اتکا بودن، قابل ارزیابی و قابل مقایسه بودن و فزونی منابع بر هزینه آن در مورد خدمات قابل ارائه به مسئولان ذیربط به‌منظور ملاک قراردادن اعداد و ارقام به‌عنوان اطلاعات پایه در تصمیمگیریهای خرد و کلان.
بنابراین با توجه به آنچه در بالا گذشت به‌صورت خلاصه می‌توان چنین نتیجه گرفت که اصلاح ساختار اقتصادی جامعه و متعاقب آن شکوفایی اقتصاد جامعه مستلزم تکیه بر اعداد و ارقام قابل اتکاست که این امر تحقق نخواهد یافت مگر با کمک و مساعدت فرد فرد اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران، در قالب ارائه خدمات صادقانه، در چارچوب موازین و ضوابط تعیین‌شده جهت افراد شاغل در حرفه حسابداری و حسابرسی.

منبع : فصلنامه حسابرس