| پاسخ به پرسشهای فنی : شماره 17 |
| شماره : 17 تاریخ : 30/6/1371 |
|
پرسش مطرح شده : نحوه برخورد حسابداری در شرکتهای شهر صنعتی نسبت به حسابهای زمین, تأسیسات ایجاد شده از محل پیش‌دریافتهای اخذ شده و پیش‌دریافتها چگونه می‌باشد ؟ |
|
پاسخ : نظر به اینکه هدف از تأسیس شرکت شهرصنعتی خرید زمین و ایجاد تأسیسات و امکانات لازم, برای ارائه مستمر خدمات, ایجاد راههای اصلی و فرعی و تقسیم زمین خریداری شده به قطعات جزئی و فروش آنها به واحدهای صنعتی, تولیدی و حرفه‌ای می‌باشد, بنابراین, اینگونه شرکتها تأسیسات و امکانات خود را به قصد واگذاری بعدی به دیگران ایجاد نمی‌کنند, بلکه تأسیسات و امکانات ایجاد شده ابزار لازم برای ارائه خدمات مورد نظر است و اساساً طبق مفاد قراردادهای منعقده با اشخاص, حق انتفاع تأسیسات و نه عین آنها, واگذار می‌شود. باتوجه به مطالب بالا که در راستای تداوم فعالیت شرکتهای مزبور نیز می‌باشد, نظر این کمیته در مورد نحوه حسابداری برخی از دارائیها و بدهیهای اینگونه شرکتها که جنبه خاص دارد, به شرح زیر اعلام می‌گردد: 1 - زمینهائی که به متقاضیان واگذار می‌شود, در صورت تحقق شرایط زیر مبلغ فروش آنها باید به‌عنوان درآمد دوره فروش شناسائی شود: الف- زمین تحویل شده باشد. ب - مابه‌ازای فروش کلاً دریافت یا نسبت به دریافت آن اطمینان معقول وجود داشته باشد. ج - مخاطرات و مزایای عمده مالکیت به خریداران منتقل شده باشد. د - نسبت به عدم برگشت زمینهای واگذار شده, اطمینان معقول وجود داشته باشد.
2 - از آنجا که در حسابداری برای شناسائی یک قلم به عنوان دارائی, ضابطه تصرف مالکانه و انحصاری, حتی علیرغم نبود مالکیت, در کنار سایر ضوابط, مهم و تعیین‌کننده است, بنابراین کلیه دارائیهایی که توسط شرکت تحصیل می‌شود و شرکت علاوه بر مالکیت, بر آنها تصرف مالکانه و انحصاری نیز دارد, نظیر تأسیسات آبرسانی, باید همچنان به عنوان دارائی در حسابها باقی بماند, صرفنظر از این که وجوه لازم برای تحصیل آنها از چه منابعی تأمین شده است. ازسوی دیگر, مخارج انجام شده برای آن گروه از دارائیهای ایجاد شده توسط شرکت که بهره‌برداری از آنها جنبه عام دارد و یا به بیان دیگر, از تصرف مالکانه و انحصاری شرکت خارج شده است, نظیر فضای سبز و بهداری, باید همراه سهم متناسبی از پیش‌دریافت حق انتفاع مربوط (بند 3 زیر) به حساب سود و زیان منظور گردد. تفاوت اساسی بین دو گروه دارائی مزبور در این است که دارائیهای گروه اول عیناً و به شکل انحصاری توسط شرکت مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند, اگرچه این استفاده درجهت ارائه خدمات مستمر به دیگران است, اما دیگران به طور مشخص از بهره‌برداری مستقیم و عینی مستثنی شده‌اند. در حالی که دارائیهای گروه دوم عیناً توسط عموم مورد استفاده قرار می‌گیرند, یا به بیان دیگر از تصرف مالکانه و بهره‌برداری انحصاری توسط شرکت خارج شده‌اند.
3 - آن بخش از مبالغ دریافتی از متقاضیان زمین که به ارائه خدمات در آینده مربوط می‌شود, پیش‌دریافت تلقی و هنگام دریافت, در گروه بدهیها طبقه‌بندی می‌شود. پیش‌دریافت مربوط به حق انتفاع دارائیهای گروه اول فوق پس از تکمیل و راه‌اندازی تأسیسات, به حساب «درآمد انتقالی به دوره‌های آتی» منظور و طی عمر مفید تأسیسات, براساس مبانی مناسب به درآمد سنوات مختلف تخصیص می‌یابد. از سوی دیگر, پیش‌دریافت مربوط به ایجاد دارائیهای گروه دوم, متناسب با مخارج انجام شده برای ایجاد اینگونه دارائیها به حساب درآمد منظور می‌گردد. نحوه برخورد با هرگونه پیش‌دریافت برای بازسازی دارائیها نیز مشابه روشهای بالا خواهد بود.
|