دانشمندان مدارکی به دست آوردهاند که نشان میدهد آدامس ممکن است برای سلامتی مفید باشد.
دانشمندان مدارکی به دست آوردهاند که نشان میدهد آدامس ممکن است برای سلامتی مفید باشد؛ هر چند نمیتواند جای عادات خوب و سبک زندگی سالم را بگیرد.
اغلب مدارس جویدن آدامس را ممنوع میکنند. اما ممکن است تا چند سال دیگر ایجاد تغییراتی در این قانون را مورد بررسی قرار دهند.
این تحقیق هیجانانگیز به تازگی شروع شده است. به علاوه، شرکتها در حال آزمایش آدامسها با اضافه کردن موادی همچون ویتامینها، مواد معدنی، داروها و سایر موادی هستند که میتواند این نیرو را به آدامس بدهد که سردردها را بهبود بخشد و با بیماریهای متعدد که باعث بوی بد دهان میشوند مبارزه کند.
در صورت نتیجهبخش بودن این تحقیقات در زمره تعداد روزافزون غذاها و نوشیدنیهایی قرار میگیرد که حاوی ترکیباتی هستند که سطح سلامتی ما را افزایش میدهند. اگر هماکنون در حال باد کردن یک آدامس هستید احتمالا این خبر خوشی برای شماست!
*ساختن آدامس
انسانها هزاران سال است که آدامس میجوند. برای مثال یونانیهای باستان، اقوام مایایی و آمریکاییهای بومی، عصاره یا رزین انواع خاصی از درختان را میجویدند.
"ران ریم1" که یک متخصص تغذیه است، میگوید امروزه آدامس یک ترکیب پیچیده است. کارخانههای آدامسسازی ابتدا رزین، موم و مولکولی به نام پلیوینیل استات را برای ساختن پایه آدامس با یکدیگر مخلوط میکنند. دانشمندان میتوانند با استفاده از انواع و مقادیر متفاوتی از این ترکیبات، هزاران ماده مختلف بسازند.
سپس مخلوطکنندههای بزرگ، ظرفهای حاوی مواد پایه حل شدة آدامس را با پودرها، شربتها و شیرینکنندهها مخلوط میکنند. دستگاههای دیگر، مواد چسبناک را به داخل قطعات آدامس وارد میکنند یا آنها را به شکل قرصهایی در میآورند. بستهبندی، آخرین مرحله کار است.
در آمریکا هر شخص سالانه نزدیک به یک کیلوگرم آدامس میجود. اما مطرح کردن اینکه آدامس میتواند برای سلامتی مفید باشد، شرکتهای سازنده و فروشنده آدامس را امیدوار کرده که افراد پس از این بیشتر آدامس خواهند جوید.
اما آدامس چه نقشی در سلامتی ما دارد؟ تحقیقات زیادی نشان داده است که جویدن آدامس بعد از غذا، از طریق تحریک تولید بزاق، با پوسیدگی دندان مبارزه میکند. بزاق به پاک کردن باکتریهایی که دندانهایمان را خراب میکنند کمک میکند.
ترکیبی به نام xylitol که به برخی آدامسها اضافه میشود، قدرت فوقالعادهای در مبارزه با پوسیدگی دندان به آدامس میدهد و این تنها برای دندانها مفید نیست. محققان حدس میزنند سلامت دهان، خطر بیماریهای قلبی، دیابت و چندین بیماری دیگر را کاهش میدهد.
"جیل لویل2"متخصص تغذیه و رئیس موسسه Wrigley Science میگوید که آدامس ممکن است برای مغز شما هم مفید باشد. او میگوید یک تحقیق در ژاپن روی 9 شرکتکننده نشان داده که جویدن آدامس جریان خون را در مغز آنها تا 40 درصد افزایش داده است. اکسیژن که سوخت سلولهای مغز است به وسیله خون حمل میشود.
تحقیقات دیگر نشان دادهاند که انسانها وقتیکه آدامس میجوند، آزمایشهای حافظه را بهتر انجام میدهند و تحقیقی در ایالات متحده نشان میدهد کسانی که آدامس میجوند، وقتیکه فهرستی از کلمات را به خاطر میسپارند، در زمان یادآوری این کلمات 25 درصد بهتر از کسانی که آدامس نمیجوند عمل میکنند.
لویل میگوید: "این قطعا قابل درک است. چیزی که جریان خون را افزایش میدهد، با آنچه که سطح هوشیاری را بالا میبرد در ارتباط است."
او میافزاید: "تحقیقات بیشتر با پیگیریهای طولانیتر برای تایید منفعت آدامس لازم است. تاکنون نتایج مطالعات درباره حافظه در هم آمیخته شدهاند و هیچکدام از آزمایشها نتایج دلگرمکننده مشابهی نداشتهاند. به همین دلیل شرکتهای سازنده آدامس برای انجام مطالعاتی که سودمندی آدامس را نشان دهد، سرمایهگذاری میکنند."
*آدامسهای دارویی
تحقیقات دیگر نشان میدهد که آدامس ممکن است در آزاد کردن داروها یا سایر مواد به درون جریان خون، خیلی بهتر از یک قرص عمل کند. زیرا مخاط دهان بعضی از مواد را خیلی سریعتر از روده و معده جذب میکند.
در سال 2006 دانشمندان دانمارکی دریافتند که بدن انسان یک داروی حساسیت را از طریق جویدن آدامس محتوی آن، سه بار بیشتر از زمانی جذب میکند که قرص حاوی آن بلعیده شود. این محققان دریافتند که 40 درصد این داروها مستقیما از طریق مخاط دهان این افراد وارد جریان خون آنها شده است.
این کشف میتواند به دیگر محققان کمک کند تا آدامسهای دارویی بسازند که برای مبارزه با سرماخوردگی، ناراحتیهای عصبی یا بهبود سردرد و... مورد استفاده قرار گیرند. دانشمندان حتی ممکن است آدامسهای ضد میکروبی بسازند که میتوانند بوی بد دهان را بهبود بخشند.
این پروژهها ممکن است سالها طول بکشند، ولی دانشمندان تاکنون حداقل یک موفقیت داشتهاند: آنها آدامسهایی ساختهاند که کمک میکند بیدار بمانیم.
محققان موسسه پژوهشی ارتش (WRATR) Walter Reed یک آدامس حاوی کافئین ساختهاند که آن را "Stay Alert" نامیدهاند. هر آدامس به اندازه یک استکان قهوه کافئین دارد.
"گری کامی موری3" فیزیولوژیست WRAIR میگوید: "این آدامس میتواند به اندازه کافئین قهوه موثر باشد، اما کافئین موجود در Stay Alert میتواند ظرف چند دقیقه اثر کند."
او میگوید: "جویدن Stay Alert مثل این است که قهوه مستقیما به داخل جریان خون شما ریخته شده باشد."
ارتش به ساختن این محصول کمک میکند، زیرا میخواهد از بیدار ماندن سربازان در طی نوبتهای کاری خستهکننده شبانه مطمئن باشد. تحقیقات "کامی موری" نشان میدهد سربازانی که Stay Alert میجوند، میتوانند بدون اینکه بخوابند، بیش از 72 ساعت به خوبی کار کنند.
کامی موری میگوید: "این آدامسها به راحتی حمل میشوند و در آب و هوای گرم و سرد قابل نگهداری هستند، و بر خلاف قرصها برای خوردنشان به آب نیازی نیست. این ویژگیها آنرا برای استفاده سربازان مناسب میسازد."
به گفته کامی موری، هم اکنون Stay Alert فقط در اختیار ارتش قرار دارد، اما شاید روزی سازندگان این آدامسها آن را به عموم مردم هم بفروشند. افرادی که در شب کار میکنند، همچون رانندگی تریلر و کارکنان بخش پزشکی نظیر رانندگان آمبولانسها، ممکن است روزی از محصولی مثلStay Alert بهرهمند شوند.
بعضی آدامسهای حاوی کافئین هم اکنون در فروشگاهها موجود هستند، اما آنها مانند Stay Alert با دقت آزمایش و ساخته نشدهاند. آزمایش کردن این محصولات بسیار ضروری است، زیرا محصولاتی که آزمایش نشدهاند ممکن است برای سلامتی ما مضر باشند یا اینکه ممکن است آنچه را که ادعا میکنند واقعا انجام ندهند. |