توجه به مسائل معنوی، ارزشی و اعتقادی در مبارزه و حرکت ملتها از اهمیت زیادی برخوردار است. متقابلاً غفلت از آن میتواند، قیام و حرکت را به فساد و تباهی و ضدارزشها کشانده و توان و انرژی سازندة نهضت را خنثی نماید. برخی از این مسائل معنوی به قدری حائز اهمیت هستند که بیتوجهی به آنها حتی میتواند به شکست نهضتهای اسلامی منجر شود. تجربة عملی انقلاب اسلامی ایران و هشت سال دفاع مقدس در برابر دشمنان متجاوز، نقش و اهمیت مسائل معنوی را در سازندگی نیروی انسانی به عنوان یک دستاورد جهانی انقلاب، نشان داده است.
تقویت روحیه معنوی و اعتقادی مردم مسلمان و مبارزین و توجه دادن به ارزشها، تأثیر زیادی در موفقیت و امید و پیروزی مردم و مبارزین در راه رسیدن به مقصد دارد. شاید بتوان ادعا کرد که یکی از مهمترین و اصلیترین عوامل موفقیت رزمندگان ایرانی در هشت سال دفاع مقدس آن هم در برابر رژیمی که مورد حمایت همه جانبه استکبار غرب و کشورهای وابسته و مرتجع منطقه خلیج فارس بود، همین مسائل معنوی و ارزشی بود. این تجربیات، توشة ارزشمندی برای انقلابیون و نهضتهای اسلامی و آزادیبخش جهان است. برخی از مصادیق این تأثیرگذاریهای معنوی عبارتند از:
1- مهمترین تأثیر انقلاب اسلامی بر مردم انقلابی و مبارز جهان، اسلامگرایی و تمرکز و محوریت بخشیدن به ان در مبارزه بوده است. اسلامی کردن مبارزه تحول مهمی بوده است که در بسیاری از نهضتها صورت گرفته است. در نهضتهایی که اسماً اسلامی بودهاند ولی در عمل از اسلام خبری نبود، به اسم اسلامی آنها محتوای واقعی اسلامی بخشیده شد. خجالت از مسلمانی و پنهان داشتن اسلام در میان مبارزین، جای خود را به فخر و مباهات به اسلام و مسلمانی داد.
2- با توجه و توکل به خداوند متعال و امدادهای غیبی او و فرهنگ دعا و نیایش با خداوند، نیز از دیگر موارد میباشد. اگر تا قبل از انقلاب اسلامی ایران، غفلتهای زیادی از خداوند و کمکهای غیبی او وجود داشت، پس از انقلاب، مردم مسلمان و مبارز و نهضتهای اسلامی توجه زیادی به این واقعیت و قدرت عظیم نموده و آن را در عرصة زندگی و مبارزةب خویش وارد کردند.
3- از دیگر موارد قابل ذکر، تأثیرپذیری نهضتها از شجاعت و شهامت انقلابیون و رزمندگان اسلامی ایران میباشد که آنها را نیز شجاعتر و با شهامتتر نموده و به سلاح ایثار و شهادتطلبی، مجهز ساخته است. ایثار و شهادتطلبی از جمله ارزشهای معنوی انقلاب اسلامی ایران می باشد که مسلمانان مبارز و نهضتهای اسلامی از آن تذثیر زیادی پذیرفتهاند. امروزه در بسیاری از حرکتهای اسلامی، شهادت به عنوان یک فوز عظیم و سعادت ابدی، خواسته و طلب تعدد زیدی از مبارزین محسوب می شود. در این رابطه شیخ سعید شعبان رهبر جنبش توحید اسلامی لبنان میگوید: «جهاد مسلمانان لبنان و عملیات شهادتطلبانة آنان... همگی الهام گرفته از حرکت جهادی برخاسته از انقلاب اسلمی ایران است. »(1) سید ابراهیم امین یکی از رهبران حزبالله لبنان نیز میگوید: «برادران پاسدار، روحیه انقلابی و شهادتطلبی و خط انقلاب و رهبری امام را از جمهوری اسلامی به لبنان منتقل کردند. » (2)
4- توجه به عفاف و حجاب کاملتر، در میان زنان و دختران مبارز نهضتها و حرکتهای اسلامی بیشتر شده و حتی بسیاری از آنها علیرغم این که چادر در فرهنگ آنها سابقه ندارد، برای برخورداری از حجاب کاملتر همانند زنان مسلمان و انقلابی ایران، گرایش به استفاده از چادر پیدا کردهاند.
5- با تأثیرپذیری از ارزشهای انقلاب اسلامی ایران، توجه به مساجد و حضور بیشتر در آن، در میان مردم و مبارزین مسلمان جهان شیوع بیشتری پیدا کرده است.
6- توجه به فرهنگ نماز و انجام فرایض دینی و نماز جمعه توجه بیشتری شده و حضور مردم مبارز و انقلابی در این صحنه، به عنوان یک پایگاه مبارزه گسترش یافته است.
7- از دیگر موارد تأثیرپذیری مسلمانان مبارز و نهضتها از انقلاب اسلامی ایران، توسعه فرهنگ عاشورا و قیام حسینی و عزاداری برای آن حضرت میباشد. این فرهنگ در شور انقلابی و سلحشوری مبارزین تأثیر زیادی ایجاد کرده است.
8- حتی شعارهای انقلابیون نیز به تبعیت و تأثیرپذیری از انقلاب اسلامی ایران تحول یافته است. اینک در شعارهای انقلابیون در راهپیماییها و تظاهرات و نیز نوشتهها و پلاکاردهای آنها، عبارات مقدس «الله اکبر»، «لا اله الا الله»، «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» و «مرگ بر آمریکا» بسیار به چشم میخورد.
پی نوشت:
1- روزنامه اطلاعات، مورخ 8/8/1367.
2- دفتر سیاسی سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی، نشریه داخلی نگرشی بر تحّولات سیاسی، شماره 13، ص 38.
چهارشنبه 1387/11/23 22:30