تعداد بازدید : 4577587
تعداد نوشته ها : 10297
تعداد نظرات : 320
زهرا اشراقی این روزها از هتک حیثیت یاران امام بسیار آزرده خاطر است. اگرچه سعی در موضعگیری علنی در خصوص برخی تهمتهای ناروا به یاران امام ندارد ولی در این مصاحبه به صراحت میگوید که امام علاقه زیادی به مهندی موسوی داشت و معتقد بود هیچکس بهتر از آقای موسوی در زمان جنگ نمیتوانست مسائل کشور را اداره کند.
گفتوگو با نوه بنیانگذار امام و همسر محمد رضا خاتمی به این شرح است....
*با توجه به اینکه در انتخابات ریاست جمهوری گذشته گفتمان عدالت از سوی رئیس جمهور فعلی مطرح شد و این گفتمان توانست رای مردم را به خود جلب کند به نظر شما در مقطع فعلی چه گفتمانی باید از سوی اصلاح طلبان در فضای انتخابات مطرح شود؟
انتخابات فعلی با انتخابات ادوار گذشته از چند منظر تفاوتهایی دارد؛ اول اینکه این اولین انتخاباتی است که رئیسجمهور فعلی بعد از چهار سال رقبای جدی دارد و مهمتر آنکه در مقطع فعلی وجه تمایز فکری اصلاحطلبان با اصولگرایان چه از نظر سیاسی و چه از نظر اجتماعی و سیاسی کاملا مشخص شده است یعنی اگر خطوط فکری و اختلاف آرای اصولگرایان و اصلاح طلبان در گذشته تا حدودی برای ما مبهم بود ولی در حال حاظر وجه اختلافی آنها کاملا مشخص شده است.
از سوی دیگر انتخابات پیش رو تنها انتخاباتی است که کاندیداها با شعار خاصی به عرصه نیامدند به دلیل اینکه آن وجه تمایز بین مردم مشخص شده است واگر به فرض مثال اصلاح طلبان با شعار اقتصادی بخواهند به عرصه بیایند، شاید اعتماد مردم را از دست بدهند. به همین دلیل فکر میکنم مردم به شعار خاصی در این مقطع رای نمیدهند و بیشتر به شخص رای میدهند.
*البته من هنوز جواب سوالم را نگرفتم،یعنی شما فکر میکنید گفتمان خاصی نیاز نیست که در این مقطع از انتخابات غالب شود؟
باید جامعه را به چند دسته تقسیم کرد،ما جامعه جوان ،کهنسال،روستایی و شهری داریم. بنابراین شعارها نمیتواند فقط حول یک محور باشد و نیازهای هر یک از این اقشار با هم فرق میکند ولی با توجه به اینکه ما جامعه جوانی داریم و این قشر در انتخابات تاثیر گذار است پس مطمئنا انتخاب شعاری متناسب با روحیات جوانان میتواند تاثیرگذار باشد بخصوص اینکه احساس امنیت برای جوانان مهمترین نیاز آنها در مقطع فعلی محسوب میشود.
بنابراین اگر دولت نهم با شعار اقتصادی روی کار آمد ولی این شعار جوانان ما را قانع نکرد. متاسفانه طی چهار سال گذشته تعداد قابل توجهی از جوانان ما به خارج از کشور مهاجرت کردند که بالاترین رقم در دنیا است و این نشان از این دارد که شعار اقتصادی دولت، نیاز جوان را ارضا نمیکند و برای جوانان ما امنیت و آزادی بسیار مهم است تا شعارهای اقتصادی.
*یعنی دراین چهار سال جوانان ما آزاد نبودند؟
البته منظور از آزادی، ولنگاری و یا اینکه زنان روسری شان را بردارند نیست بلکه منظور، آزادی بیان است.متاسفانه طی این چند سال برخوردهای امنیتی با جوانان به حد بالای خود رسید و امنیت جوانان ما به مخاطره افتاد به گونهای که موج نارضایتی جامعه ما را در برگرفته است. یکی از مهمترین وظایف رئیسجمهور تامین امنیت جوانان است که اگر به این موضوع بیتوجهی شود مسلما تبعات ناگواری برای کشور خواهد داشت.
*شما از امنیت جوانان به عنوان مهمترین خواسته آنها نام بردید ،میر حسین موسوی هم میگوید امنیت نباید فقط برای دولت باشد بلکه باید برای مردم و شهروندان باشد...
به نظر من یکی از بهترین گفتمانهای آقای موسوی همین نکتهای است که اشاره کردید و باید یکی از محوری ترین شعارهای ایشان در انتخابات باشد چرا که امروز متاسفانه بسیاری از خانوادها وقتی جوان آنها از منزل بیرون میرود باید نگران باشند که آیا پلیس او را دستگیر میکند یا نه و این دلمشغولیها به دلیل عدم امنیت بخصوص برای جوانان ما است.
*آیا واقعا جمع کردن گشت ارشاد که مورد توجه آقای موسوی است دغدغه اصلی جامعه ما بخصوص جوانان است؟
بله،یکی از دغدغهها جمع کردن گشت ارشاد است.من بعنوان یک زن ایرانی یکی از دغدغههایم جمع کردن گشت ارشاد است.چون متاسفانه این تلقی از سوی کسانی که گشت ارشاد را دایر می کنند ایجاد شده که زنان ما ناامنی ایجاد میکنند یعنی زن را عامل فساد میدانند.
به سخن دیگر گشت ارشاد فقط برای زنان ایجاد شده است.به همین دلیل یکی از کارهای مهمی که رئیسجمهور میتواند انجام دهد جمع کردن گشت ارشاد است و جامعه را باید به سمتی پیش برد که اعتماد دو طرفه حاکم باشد .آیا با دایر کردن گشت ارشاد وضعیت جامعه بهتر شده است؟ معتقدم گشتهای ارشاد هیچ کار مثبت و مفیدی برای جامعه انجام ندادهاند.
*در توان رئیسجمهور هست که گشت ارشاد را جمع کند؟
انجام هر کاری در توان رئیس جمهور است زیرا رئیسجمهور نفر دوم کشور است و اختیارات آن به گونه است که هر کاری که بخواهد بتواند با اقتدار انجام دهد...
*اگر اختیارات رئیسجمهور تا این مقدار وسیع است چرا آقای خاتمی در زمان ریاست جمهوری لایحه اختیارات رئیسجمهور را به مجلس فرستاد؟
ما را با آقای خاتمی در نیاندازید(با خنده) ولی در زمان خاتمی خیلی از کارها انجام شد و با دوره فعلی قابل قیاس نیست؛زیرا وقتی آقای خاتمی رئیسجمهور شد تعداد کمی روزنامه وجود داشت ولی بعداَ تعداد روزنامهها افزایش چشم گیری پیدا کرد،در زمان قبل از خاتمی بحث جنبش زنان آنچنان مطرح نبود ولی در زمان ایشان توجه به زنان و جایگاه آنها قابل توجه بود و اقداماتی که در زمینه مسائل سیاسی و اقتصادی در آن زمان صورت گرفت با توجه به محدودیت اختیاراتی که به هر دلیل برای ایشان در نظر گرفته شده بود به هیچ وجه قابل قیاس با دولت فعلی نیست و ما قدر آقای خاتمی را الان می فهمیم که چه کارهایی در دولت ایشان برای جامعه انجام شد.
*برخی معتقدند دولت نهم علی رغم برخی ضعفها برای اصلاحطلبان موهبتی ایجاد کرد به این دلیل که برخی افراد که قبلا اصولگرا بودند به دلیل عملکرد دولت، اصلاح طلب شدند ،شما این تحلیل را قبول دارید؟
البته این تحلیل تا حدودی درست است ولی به مرور زمان، خواه ناخواه اصولگرایان باید به سمت اصلاح طلبان بیایند.آن برداشتی که آنها از اصلاح طلبی داشتند برداشت درستی نبوده است ولی اصلاح طلبی در وجود هر کسی هست و جز لاینفک انسانها به شما میرود ولی چون این یک واژه سیاسی است اصولگرایان اکراه دارند که خودشان را به اصلاح طلبان متصل کنند و مهمتر اینکه نسل جدید اصلاح طلب است و تاثیر خودش را بر خانوادها میگذارد.
*اصلاح طلبها هم اصولگرا شدند....؟
من نشنیدم که اصلاح طلبی ،اصولگرا شده باشد ولی بهرحال بشر در حال تغییر است.
*ولی میرحسین موسوی میگوید اصلاح طلبی است که دائم به اصول رجوع میکند...
من فکر نمیکنم که منظور آقای موسوی از اصولگرایی یک واژه خاص سیاسی باشد یعنی منظور یکسری اصول دینی و اعتقادی است که برای ایشان محترم است.
* در خصوص نوع رابطه حضرت امام با مهندس موسوی نقل و قولهای متفاوتی مطرح شده است شما به عنوان نوه بنیانگذار انقلاب چه روایتی از این موضوع دارید؟
من فکر میکنم بزرگترین اشتباه این است که ما برای تایید یا رد یک نفر خودمان را به اظهارات زمان خاصی مرتبط کنیم از این رو اگر آقای موسوی در آن زمان مورد تایید یا رد امام بود نباید این موضوع را به دهه 80 سرایت دهیم ولی من تا آنجا که یادم هست امام هم آقای موسوی را خیلی دوست داشتند و هم مورد توجه امام بودند و در آن زمان که یکسری اختلافاتی میان نخست وزیر و برخی مقامات دیگر رخ داده بود و به نوعی آقای موسوی در جریان چپ آن زمان که اصلاح طلب امروز است قرار میگرفتند من از امام پرسیدم بعضیها سعی دارند چهره آقای موسوی را پیش شما مخدوش کنند که امام گفتند ”هیچکس بهتر ازآقای موسوی در زمان جنگ نمیتواند مسائل کشور را اداره کند و این آقایان فکر میکنند اگر آقای موسوی برود وضع بهتر میشود که مطمئنا اینگونه نیست“.ولی این صحبت من نمیتواند برای تایید و رد یک نفر ملاک باشد.و بردن مهندس موسوی به دهه 60 کار بسیار اشتباهی است.
*البته منتقدین آقای موسوی میگویند ایشان 20 سال سکوت کرده است..
متاسفانه در ایران رسم است که یک سیاستمدار مادام العمر حاکم باقی بماند.ولی در دنیا اینگونه نیست وقتی یک سیاستمدار عمر کاریاش به هر دلیلی تمام شد دیگر وارد عرصه نمیشود و آقای موسوی هم بعد از نخست وزیری احساس کرد نیازی به تداوم حضور در قدرت ندارد و این یک حرکت دموکراتیکی بود.
*شما دیدگاههای آقای موسوی را در خصوص مسایل زنان دنبال کردید؟
بله تا آنجایی که فرصت بود دنبال کردم ولی میخواهم در این زمینه به یک موضوع اساسی اشاره کنم وآن اینکه در این 30 سال هیچ اتفاق خاصی برای زنان نیافتاده است البته ممکن است در مقایسه با دهه 60 وضعیت ما بهتر شده باشد ولی در دنیا اگر نمره آنها در خصوص توجه به مسایل زنان 30 بود الان نمره آنها از این حیث 100 است ولی اگر ما در دهه 60 نمره مان 30 بود الان 40 است .بنابراین یک حلقه مفقوده در این بین وجود دارد و اینکه واقعا چه اشتباهی جنبش زنان انجام دادند که با توجه به این همه فریاد زدن به جایی نرسیدند؟
*فکر نمیکنید به خاطر عدم هماهنگی بین زنان باشد؟
بله. این یکی از دلایل اصلی است ولی زنان مسئول ما هم بسیار مقصر بودند و دایره وجودی آنها بسیار تنگ بود و فردی مانند من را در این دایره وجودی راه نمیدادند. مساله دیگر این است که در این 30 سال واقعا چند زن شاخص سیاسی در جامعه حضور داشتند؟ به انگشتان دست هم نمی رسد البته اشتباهی که جنبش زنان انجام دادند این بود که با بدنه جامعه ارتباط برقرار نکردند و مساله زنان بیش از حد سیاسی شد و به همین دلیل جلوی این جنبش گارد گرفتند.
نکته دیگر این است که مساله زنان را تقلیل دادند به حضورشان در دولت و مجلس در حالی که زن اگر وزیر و وکیل شود دردی را از جامعه میلیونی زنان دوا نمی کند.زن اگر وزیر شود ولی بدون اجازه شوهر نتواند برای یک کنفرانس علمی به خارج از کشور برود چه فایدهای دارد.بنابراین تا چنین فرهنگی در جامعه ما تغییر نکند و قوانین اصلاح نشود راه به جایی نخواهیم برد.
*فکر میکنید مهندس موسوی در صورت پیروزی چه کاری میتواند برای زنان انجام دهد؟
رئیس جمهور دو کار مهم را در قبال زنان میتواند انجام دهد اول اینکه شورای بازنگری قانون اساسی تشکیل دهد و برخی قوانین زنان که مربوط به دوره رضا شاه است را تغییردهد زیرا قوانین ما الهی نیست و میتواند تغییر کند و برخی قوانین در شرایط اوایل انقلاب یا شرایط جنگ نوشته شده است و باید تغییر کنند و کار دیگر ارائه یک راهبرد کوتاه مدت برای التیام زخمهای زنان است زیرا متاسفانه حدود 60 درصد زنان جامعه ما دچار افسردگی هستند که این یک آمار نگران کنندهای است.از طرف دیگر مساله تمکین از مرد و نیز تعدد زوجات که متاسفانه صداوسیما آن را تبلیغ میکند و از طرف دولت هم به صورت لایحهای درآمده است بر مصائب زنان جامعه ما افزوده است.
*البته آقای موسوی گفتهاند این لایحه را از مجلس پس میگیرند...
به نظر من باید این موضوع جرم تلقی شود یعنی مردی که این کار را میکند باید مجرم شناخته شود و باز پس گیری لایحه مشکلی را حل نمیکند باید لایحهای به مجلس برود که مرد در صورت چنین کاری مجرم شناخته شود چون سلامت خانواده را به مخاطره میاندازد و یکی از وظایف مهم رئیس جمهور آینده این است که به جامعه زنان بپردازد.
*وجود خانم رهنورد در کنار آقای موسوی در نگرش ایشان به مساله زنان تاثیر ندارد؟
اولا من خیلی نارحت میشوم وقتی بعضیها میگویند خانم رهنورد همراه آقای موسوی است،خانم رهنورد خودشان یک رئیس جمهورند.(با خنده) و نیازی به همراه بودن ندارد.ولی باید همراه بودن همسران کاندیداها را به فال نیک گرفت و البته این را نباید از نظر دور داشت که fierst leady خودش یک رئیسجمهور است و اگر این مهم در ایران جا نیافتاده است ولی در دنیا بانو اول هر کشور همه کاره است و میتواند یک مشاور خیلی خوب برای رئیس جمهور باشد.
*آقای خاتمی در زمان ریاست جمهوری خود مخالفان زیادی داشت و به گفته خودشان هر 9 روز یک بحران برای دولت ایشان ایجاد میشد فکر می کنید جنس مخالفتی که احتمالا با میر حسین موسوی بشود با جنس مخالفتی که با خاتمی می شد یکسان است؟
جنس مخالفت ممکن است یکی باشد ولی همانگونه که قبلا گفته شد اصولگرایان هم تغییراتی کردند وفرهنگ خشونت را کنار گذاشتند و خودشان را اصلاح کردند که نمونه آن آقای دهنمکی است. زمانی بود که وقتی رضا(همسرش) برای سخنرانی در ایام انتخابات به جایی میرفت من تسبیح به دست بودم که برایش اتفاقی نیفتد چون چندین بار مورد حمله گروههای فشار قرار گرفت و حتی به دلیل پخش گاز اشک آور نزدیک بود بیناییاش را از دست بدهد.به همین دلیل اگرچه اصولگرایان نمیخواهند افرادی مانند آقای میر حسین موسوی رای بیاورد ولی روش مقابله با اصلاح طلبان را تغییر دادند.
*البته برخی همفکران شما نظر متفاوتی با این موضوع دارند...
منظور از همفکران چه کسانی هستند...
*منظورم اصلاح طلبان هستند که معتقدند تفاوتی در نوع مخالفت دیده نمیشود...
بله،هدف یکی است.ممکن است هدف تخریب آقای موسوی باشد ولی نوع رسیدن به آن هدف ممکن است تغییر کند یعنی از چوب و چماق به گفتمان تبدیل شده است و فکر نمیکنم آن 9 روز یک بحران برای آقای موسوی رخ دهد.
*این تحلیل شما به این علت است که به گفته آقای خاتمی حساسیت روی مهندس موسوی کمتر است؟
مطمئنا حساسیت کمتر است .آقای خاتمی یک کاریزمای خاصی داشت و مخالفت با او به دلیل همین کاریزما بود.
*زهرا اشراقی چقدر از مهندس موسوی شناخت دارد؟
سوال خوبی است، من مهندس موسوی را از کجا باید بشناشم،ایشان روزنانه در اختیار دارد؟شبکه خصوصی دارد؟ از چه طریق باید او را بشناسم؟متاسفانه یک اشکال عمده در انتخابات ایران این است که ما برنامهریزی برای کاندیدای خود نمیکنیم.آقای موسوی بهمن ماه به عرصه انتخابات وارد شد.کاش ایشان از دو سال پیش اعلام حضور میکرد و این از اشتباهات اصلاح طلبان بود زیرا اصولگرایان کاندیدای خودشان را داشتند.
*منظورتان ایجاد یک شبکه خصوصی برای این کار است؟
بله من وقتی چندی پیش در یک جلسهای آقای موسوی را دیدم به ایشان گفتم ما صدای شما را نمیشنویم و هیچ جایی برای شنیدن صدای شما وجود ندارد و بهتر است در جهت تاسیس یک شبکه خصوصی اقدام کنید و به نظر من یکی از کارهایی که آقای موسوی در صورت پیروزی در انتخابات بادید انجام دهد تاسیس یک شبکه خصوصی است و اگر هم اجازه ندادند یک شبکه ماهوارهای راه اندازی کنند.
*مهدی کروبی هم قصد چنین کاری داشت ولی نشد...
نباید عقب نشینی میکرد، خواستن توانستن است. ولی متاسفانه در جامعه ما آنقدر با یک شبکه خصوصی بیگانه هستیم که وقتی آقای رئیس جمهور با یک شبکه آمریکایی مصاحبه میکرد ،خبرنگار آن شبکه را مورد مخاطب قرار میداد که شما در غزه این کارها را انجام دادید و آن خبرنگار بارها گفت که من ژورنالیستم و دولت آمریکا نیستم!! و این نشان از بیگانگی ما نسبت به شبکه خصوصی دارد.