معرفی وبلاگ
دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 4573781
تعداد نوشته ها : 10297
تعداد نظرات : 320
Rss
طراح قالب
مهدي يوسفي
ایران در 1945 به عنوان یکی از اعضای بنیان‌گذار ملل متحد به این سازمان جهانی پیوست و از آن هنگام سازمان ملل متحد حضوری مداوم در این کشور داشته است. در 61 سال گذشته سازمان ملل متحد همکارى مستحکم و پایداری با دولت و گروه وسیع دیگری از مشارکان از جمله جامعه مدنی و جوامع محلی داشته تا احترام به حقوق بشر، حفاظت از محیط زیست، مبارزه با بیماری‌ها، تحکیم توسعه پایدار و کاهش فقر ارتقا یابد.
علاوه بر این ما در حال همکاری با همتاهای خود هستیم تا به بزرگ‌ترین جمعیت پناهندگان این کشور کمک کنیم، دسترسی به خدمات بهداشتی را بهبود بخشیم، اشتغال ایجاد کنیم، تولید غذا را افزایش دهیم و با مواد مخدر مبارزه نماییم.
نظام ملل متحد جمهوری اسلامی ایران را به شکلى ویژه یارى مى‌دهد تا اهداف توسعه هزاره که به وسیله رهبران جهان در سپتامبر 2000 در اجلاس هزاره تعیین شده‌اند محقق شود. برای نیل به این هدف، کارگزاری‌های ملل متحد به دولت کمک می‌کنند تا فقر مطلق را به نصف برسانند، بهداشت مادران و کودکان را بهبود بخشند، با بیماری‌ها مبارزه کنند، آموزش و پرورش را بهبود بخشند و نیز از مسئولان در سطح ملی حمایت به عمل آورند تا پیشرفت کشور به سوی تحقق این اهداف را ارزیابی کنند.
به همان ترتیب که سازمان ملل متحد در پى این است که اقدامات ملت‌ها را در سطح جهانی هماهنگ کند، هم چنین در نظر دارد فعالیت‌های عملیاتی خود در هر کشور را نیز هماهنگ سازد. هماهنگ کننده مقیم به عنوان نماینده دبیرکل ملل متحد در ایران مسئولیت کلی هماهنگی فعالیت‌های عملیاتی سازمان ملل متحد در سطح کشوری را به عهده دارد.
با پشتیبانی هماهنگ کننده مقیم، شانزده کارگزاری، برنامه، صندوق و دفتر نمایندگی در ایران تیم کشوری سازمان ملل متحد در ایران را تشکیل می‌دهند که با یکدیگر همکاری می‌کنند تا زمینه‌های فعالیت، کار و همکاری سازمان ملل متحد را در این کشور شناسایی و هماهنگ کنند.
برای هماهنگ کردن امور زیربنایی کارگزاری‌های ملل متحد تعدادی گروه‌های موضوعی و تیم‌های عملیاتی بین سازمانى تشکیل شده‌اند که اساساً گروه‌های کاری هستند و به برخی موضوعات مهم و نتایج مورد توافق می‌پردازند و فعالیت‌های عملیاتى و برنامه‌ای کارگزاری‌ها را در خصوص این موضوعات ویژه هماهنگ می‌کنند.
گروه‌های موضوعی بر مسایلی مانند مدیریت بلایا، مدیریت امنیت، ارتباطات، جنسیت، اچ.آی.وى (ایدز)، اهداف توسعه هزاره، ظرفیت‌سازی، حکومت‌مداری مطلوب و حقوق بشر، بهبود کارکرد اقتصادی و اشتغال زایی، بهینه سازی مصرف انرژی، انتقال علوم و فن‌آوری و موضوعات موقت مانند پیمان نامه همکاری برای توسعه افغانستان متمرکز هستند.
سند ارزیابی کشوری، آنگونه که به وسیله مجمع عمومی ملل متحد تعریف شده است، ابزار مشترک نظام ملل متحد برای تجزیه و تحلیل وضعیت ملی توسعه در کشور است که موضوعات کلیدی توسعه را مشخص می‌کند.
این ارزیابی، که هم یک فرآیند است و هم یک فرآورده، اولویت‌های ملی را در نظر می‌گیرد و با تمرکز بر اهداف توسعه هزاره به سایر تعهدات، آرمان‌ها و اهداف اعلامیه هزاره و کنفرانس‌ها، اجلاس‌ها و کنوانسیون‌های بینالمللی توجه دارد. تیم کشوری ملل متحد با همکاری همتاهای ملی و بین المللی خود، نخستین ارزیابی کشوری ایران در اگوست 2003 را منتشر کرده است.
سازمان ملل متحد و شرکای آن از راه ارزیابی کشوری بر اساس تجزیه و تحلیل مشترک از چالش‌های کلیدی توسعه در کشور، حوزه‌هایی را که نیازمند توجه هستند شناسایی کرده‌اند. سند ارزیابی کشوری هم چنین به عنوان سنگ زیربنای تدوین چارچوب همکاری‌های توسعه‌ای ملل متحد عمل می‌کند که بیانگر واکنش نظام ملل متحد در ایران به مجموعه‌ای از چالش‌های منتخب در سطح ملی است و در واقع بنیادی برای برنامه‌ریزی مشترک کارگزاری‌های ملل متحد در ایران به حساب مى‌آید.
هدف از انتشار نوشتار حاضر این است که اهداف و مقاصد حضور سازمان ملل متحد در ایران و دست‌آوردهای کلیدی کارگزاری‌های آن مشخص شود. هم چنین درباره فعالیت‌های آن براى کمک به ایران برای نیل به توسعه و رفاه اطلاع رسانی می شود.
سازمان خواربار وکشاورزى ملل متحد (فائو)
سازمان خواربار و کشاورزى ملل متحد (فائو)توسط نمایندگان 44 دولت در هات اسپرینگِ ویرجینیای آمریکا پایهگذاری شد.
فعالیت های اصلی در جمهورى اسلامى ایران ازسال 1992 تقریباً نود پروژه در ایران اجرا شده است. یکى از برجسته‌ترین پروژه‌هاى انجام شده فائو در ایران در سال‌های اخیر پروژه "تدوین چارچوب استراتژى توسعه پایدارکشاورزى " است. فائو از طریق کمک‌هاى اضطرارى به نیازهاى فورى ایران در هنگام زلزله، سیل و خشکسالى، پاسخ گفته است.
پروژه "تدوین استراتژى ملى و برنامه عمل جهت آمادگى، مقابله و مدیریت خشکسالى در بخش کشاورزى " یکى از مهمترین طرح‌هاى اجرا شده اخیر در این زمینه مى‌باشد.
فائو همگام با اطلاع رسانى بینالمللی، مانند روز جهانی غذا و تله فود ، نقش مهمی در ارتقاى سطح آگاهی عمومى در زمینه فقر و گرسنگی و یک‌پارچه‌سازی حمایت‌ها برای تحقق امنیت غذایی دارد.
برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز
برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز توان و منابع ده کارگزاری سازمان ملل متحد را برای مقابله با ایدز گرد هم مى‌آورد. این ده کارگزاری سازمان‌های پشتیبان این برنامه را تشکیل می‌دهند که عبارت‌اند از: کمیساریای عالی ملل متحد در امور پناهندگان؛ صندوق کودکان ملل متحد؛ برنامه جهانی غذا؛ برنامه توسعه ملل متحد؛ صندوق جمعیت ملل متحد؛ دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد؛ سازمان جهانی کار؛ سازمان آموزشی علمی و فرهنگی ملل متحد؛ سازمان جهانی بهداشت؛ و بانک جهانی.
دفتر مرکزی سازمان در ژنو قرار دارد و دفاتر محیطی این سازمان در بیش از 75 کشور جهان زیر نظر گروه کاری موضوعی سازمان ملل متحد در زمینه ایدز فعالیت می‌کنند. دفتر منطقه‌ای قاهره کشور ایران را تحت پوشش دارد.
این برنامه مشترک رسماً از ابتدای سال 1994، در پاسخ به مصوبه شورای اقتصادی اجتماعی ملل متحد در سال 1996 برای ایجاد هماهنگی بیشتر، بین نمایندگی‌های مختلف سازمان که در زمینه ایدز فعالیت می‌کنند تأسیس شد. یک هیئت هماهنگ‌کننده برنامه، نظارت و سیاست‌گذاری کلان برنامه را به‌عهده دارد که از22 نماینده از دولت‌ها، ده نماینده از سازمان‌های پشتیبان، پنج نماینده از سازمان‌های غیردولتی و انجمن‌های افراد مبتلا به اچ آی وی تشکیل شده است.
ایران از ابتداى سال 2008 میلادى به مدت سه سال به عضویت این هیئت انتخاب شده است.
هیأت یارى‌رسانى سازمان ملل متحد در افغانستان
هیئت یاری‌رسانی ملل متحد در افغانستان (یوناما) مأموریتی سیاسی است که از سوی اداره عملیات حافظ صلح ملل متحد هدایت و حمایت میشود. دفتر مرکزی آن در کابل و دارای هشت دفتر منطقه‌اى و چندین دفتر زیرمجموعه در سراسر افغانستان است. به علاوه، یوناما دو دفتر رابط در اسلام‌آباد و تهران دارد.
مأموریت یوناما در 28 مارس 2002 توسط قطعنامه 1401 شورای امنیت ملل متحد تأسیس شد. در همین روز دفتر رابط اونسما، هیئت ویژه ملل متحد در افغانستان که از ماه مه 2000 در جمهوری اسلامی ایران فعال بوده به دفتر رابط یوناما تغییر نام داده است.
این مأموریت بوسیله نماینده ویژه دبیر کل ملل متحد برای افغانستان اداره میشود که رئیس دفتر یوناما نیزهست. یوناما به عنوان مأموریتی یک‌پارچه، دارای دو بخش عمده است که یک بخش آن به مسائل توسعه و بخش دیگر به مسائل سیاسی رسیدگی می‌کند. این دو بخش بوسیله دو تن از معاونین نماینده ویژه دبیر کل رهبری میشوند.
دفتر یوناما در تهران در آماده‌سازی فرایند موافقت‌نامه بن، لویه جیرگه اضطراری، لویه جیرگه قانون اساسی، انتخابات ریاست جمهوری (رأی‌گیری خارج از کشور) فعالانه شرکت داشته است. تمرکز این دفتر در حال حاضر بر اجرای موافقت‌نامه افغانستان خصوصاً در مورد همکاری‌های منطقه‌ای است.
صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف)
صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در سال 1946 (1325) برای ارایه کمکهای اضطراری به کودکانی که از تبعات جنگ جهانی دوم در رنج بودند ایجاد شد. در سال‌های نخست، مهمترین مأموریت یونیسف تهیه شیر برای کودکان در اروپای بعد از جنگ بود. اما در دهه 1950 مأموریت یونیسف از یک صندوق برای شرایط اضطراری بعد از جنگ، به یک نهاد توسعه اجتماعی برای کودکان ارتقا یافته و گسترده‌تر شد تا به حل مشکلات دیگر نیز کمک کند.
در این دوره، یونیسف تلاش‌های جهانی را به سمت از بین بردن بیماری‌‌های واگیردار هدایت کرد. در زمان وقوع بلایا کمکهای بینالمللی از طریق یونیسف ساماندهی میشوند. یونیسف در شرایط اضطراری، با در اختیار داشتن بودجه بیشتر، به تأمین ملزومات پرداخته، کیفیت آنها را کنترل کرده و بر توزیع آنها نظارت می‌کند.
به‌طورکلی، پیمان‌‌نامه جهانی حقوق کودک راهنمای عمل یونیسف است تا حقوق کودک را به‌عنوان اصول اخلاقی ماندگار مطرح کرده و استانداردهای بینالمللی رفتار با کودک را پایهگذاری کند. یونیسف متعهد میشود تا از محروم‌ترین کودکان از جمله قربانیان جنگ، بلایای طبیعی، فقر شدید و هرگونه خشونت و بهره‌‌کشی و معلولین حمایت ویژه نماید.
تاریخچه یونیسف در ایران به سال 1950 باز می‌گردد؛ زمانی‌که دولت ایران جهت مبارزه با بیماری سل به سازمان جهانی بهداشت و یونیسف مراجعه کرد. اقدامات یونیسف در سال‌های نخست پس از افتتاح دفتر در ایران، بر سلامت و بهداشت کودکان تمرکز یافت. در سال‌های بعد، آموزش و دادرسی ویژه نوجوانان به‌عنوان حوزه‌‌های مهم همکاری به این برنامهها افزوده شد. همچنین با توجه به زلزله‌خیز بودن ایران، یونیسف اقداماتی برای فراهم کردن کمکهای انسان دوستانه در این زمینه انجام می‌دهد.
برنامه توسعه ملل متحد
برنامه توسعه ملل متحد شبکه جهانی سازمان ملل برای توسعه است. این برنامه کشورها را به دانش تجارب و منابع یکدیگر پیوند داده و از ایجاد تحول در آنها با هدف کمک به مردم برای سازندگی بهتر حمایت می‌کند. برنامه توسعه ملل متحد در حال حاضر در 166 کشور جهان فعالیت دارد و آنها را در تدوین و اجرای راه‌کارهای بومی برای مقابله با چالش‌های جهانی و ملی در زمینه توسعه یاری می‌دهد.
این کشورها نیز برای دستیابی به توسعه و افزایش توانمندى‌های خود از امکانات برنامه توسعه ملل متحد و طیف گسترده نهادهای همکار آن استفاده می‌کنند.
این سازمان در سال 1965 (1344) با رأی مجمع عمومی سازمان ملل متحد تأسیس شد و دفتر مرکزی آن در نیویورک مستقر است. نماینده مقیم برنامه توسعه ملل متحد در هر کشورى مسئولیت هماهنگى کل نظام ملل متحد در آن کشور در امور توسعه را نیز داراست و براى استفاده مؤثرتر از منابع سازمان ملل متحد و کمک‌هاى بین‌المللى تلاش مى‌کند.
سازمان آموزشى، علمى و فرهنگى ملل متحد
سازمان آموزشى، علمى و فرهنگى ملل متحد (یونسکو)، در 16 نوامبر 1945 با هدف ”ایجاد صلح در اذهان بشریت“ تأسیس شد. یونسکو در زمینه ظرفیت‌سازی و تأمین خدمات و پشتیبانی فنی براى پدید آوردن شرایط مناسب برای احترام به ارزش‌های معنوی و حفظ هویت شهروندان و فرهنگ توسعة پایدار فعالیت مى‌نماید.
دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران در سال 2003 تأسیس شده و چهار کشور افغانستان، ایران، پاکستان و ترکمنستان را پوشش می‌دهد.
کمیساریاى عالى سازمان ملل متحد در امور پناهندگان
دفتر کمیساریاى عالى سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در سال 1950 توسط مجمع عمومى سازمان ملل تأسیس شد. کمیساریا موظف است حرکت‌هاى بین‌المللى را در جهت حمایت جهانى از پناهندگان و حل مشکلات آنها هماهنگ نموده و هدایت کند.
وضعیت حقوقى پناهندگان در دو معاهده بین‌المللى تعریف شده است؛ کنوانسیون 1951 مربوط به وضعیت پناهندگان و پروتکل 1967. این دو سند پایه حقوق بین‌الملل پناهندگان و فعالیت‌هاى کمیساریا در جهت کمک و حمایت از پناهندگان است. کمیساریاى عالى پناهندگان در دوران فعالیت خود به حدود پنجاه میلیون پناهنده در آغاز موفقیت‌آمیز زندگى دوباره‌شان کمک نموده است. اکنون در سال 2007 تعداد کل 146 کشور، عضو یک یا هر دو سند مى‌باشند.
جمهورى اسلامى ایران در سال 1975 (1354) به هر دو کنوانسیون 1951 و پروتکل 1967 پیوست. کمیساریاى عالى سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در سال 1984 دفتر خود در ایران را افتتاح کرد. به دنبال هجوم گسترده پناهندگان عراقى بخاطر جنگ دوم خلیج فارس در سال 1991، و با شروع برنامه بازگشت به افغانستان در سال 1992، کمیساریا حضور و فعالیت‌هاى خود را در ایران گسترش داد.
امروزه، علاوه بر دفتر مرکزى تهران، کمیساریا داراى سه دفتر فرعى در مشهد، زاهدان و اهواز، دو دفتر عملیاتى در ارومیه و دوغارون، دو مرکز خروجى مرزى در میلک و دوغارون و دو مرکز ترانزیت در شلمچه و پیرانشهر و پنج مرکز بازگشت داوطلبانه (اصفهان، کرمان، شیراز، مشهد و سلیمانخانى) مى‌باشد.
سازمان توسعه صنعتى سازمان ملل متحد
سازمان توسعه صنعتى ملل متحد (یونیدو) در سال 1966 تأسیس و در سال 1985 به یکی از آژانس‌های تخصصی سازمان ملل متحد تبدیل شد. به عنوان بخشی از نظام ملل متحد، یونیدو با برخورداری از حمایت 171 کشور عضو، مسئول ترویج توسعه صنعتی در جهان است.
مقر این سازمان در شهر وین در کشور اتریش قرار دارد. دفتر یونیدو در ایران در سال 1999 با هدف پشتیبانی از اولویت‌های صنعتی دولت ایران افتتاح شد و در این راستا به برقراری ارتباط نزدیک با وزارت‌خانه‌ها، ارگا‌ن‌های دولتی و خصوصى، سازمان‌های تحقیقاتی و هم چنین بخش خصوصی مبادرت ورزیده است.
سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) آژانسی تخصصی است که تلاش‌های خود را بر محور فقرزدایی از راه تقویت رشد بهره‌وری متمرکز کرده است . این سازمان به کشورهای درحال توسعه و دارای اقتصاد در حال گذر کمک می‌کند تا از روند اقتصاد جهانی دور نباشند.
این سازمان به کار بسیج دانش، مهارت‌ها، اطلاعات و فن آوری برای پیشبرد اشتغال مولد، اقتصاد رقابتی و محیط زیست سالم مبادرت می‌ورزد.
یونیدو، در چارچوب عمومی سازمان ملل متحد، مسئولیت ارتقاى توسعه صنعتی در کشورهای در حال توسعه را بر عهده دارد.
یونیدو در بسیاری از نقاط جهان دارای دفاتر ارتقای سرمایه‌گذاری و فن‌آوری، دفاتر کشوری و منطقه‌ای، برای پیشبرد اهداف خود است و براى تقویت و افزایش تولیدات صنعتی، ترویج دانش فنی و مهارت‌های فن‌آوری حضورى فعال در این زمینه‌ها دارد.
دفتر ملل متحد براى هماهنگى امور انسان دوستانه
پس از عدم موفقیت جامعه بینالمللی در پاسخ‌گویی به بحران کردها در عراق در سال 1991، مجمع عمومی سازمان ملل در ماه دسامبر همین سال قطعنامه 182/46 را به منظور تقویت پاسخ‌گویی سازمان به بحران‌های ناشی ازدرگیری‌های مسلحانه و بلایای طبیعی به تصویب رساند. هدف قطعنامه هم چنین بهبود کارآیی کلی عملیات انسان دوستانه سازمان ملل متحد در محل این بحران‌ها و ایجاد مرجع عالی‌رتبه هماهنگ‌کننده کمکهای اضطراری (ERC) بود.
کمى بعد دبیرکل سازمان ملل متحد بخش امور انسان دوستانه (DHA) را ایجاد و ریاست آن را نیز به عنوان معاون دبیرکل در امور انسان دوستانه منصوب کرد که برای ارائه حمایت‌های نهادینه دفاتری در ژنو و نیویورک داشت.
در سال 1998 بخش امور انسان دوستانه با سازماندهی جدید به دفتر ملل متحد برای هماهنگی امور انسان دوستانه (اوچا) تغییر نام یافت.
در سال2000 نخستین دفتر موقت تیم کشوری اوچا در جمهوری اسلامی ایران، جهت هماهنگی پاسخ به نیازهای انسان دوستانه مردم جنگ‌زده افغانستان و عراق ایجاد گردید.
دفتر دائمی اوچا در جمهوری اسلامی ایران از زمان وقوع زلزله بم در سال 2003 تشکیل شده و مشغول فعالیت است.
دفترمقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد به منظور ارتقای ظرفیت مقابله با مواد مخدر، پیشگیری از جرم و مقابله با تروریسم در همه اشکال آن، توسط دبیر کل سازمان ملل متحد تأسیس شده است.
این دفتر در ایران در سال 1999 با هدف به حداقل رساندن تبعات ناشی از مواد مخدر در ایران از طریق اجراى یک برنامه چند منظوره با بودجه 13 میلیون دلار تأسیس گردید که شامل اقداماتی در زمینه کاهش عـرضه مـواد مخدر، کاهش تقاضاى مواد مخدر و همکاری‌های حقوقی مى‌شد.
صندوق جمعیت ملل متحد
صندوق جمعیت ملل متحد به عنوان یک سازمان بین‌المللى در حیطه توسعه تلاش مى‌کند تا حق هر زن, مرد و کودک را در دسترسى به بهداشت و فرصت‌هاى برابر ارتقا دهد. صندوق جمعیت، کشورها را در استفاده از داده‌هاى جمعیتى به منظور تدوین سیاست‌ها و برنامه‌هاى کاهش فقر یارى نموده و در تلاش است تضمین نماید که هر حاملگى خواسته است، هر زایمانى ایمن است، هیچ جوانى مبتلا به ایدز و ویروس آن نیست و هر زن و دخترى با احترام و عزت نفس زندگى مى‌کند.
صندوق جمعیت فعالیت‌هاى خود را در سال 1969 با عنوان صندوق ملل متحد براى فعالیت‌هاى جمعیتى آغاز کرد و در سال 1972 تحت نظارت مستقیم مجمع عمومى سازمان ملل، هم سطح با صندوق کودکان ملل متحد و برنامه عمران ملل متحد، قرار گرفت.
در 1987 نام آن به صندوق جمعیت ملل متحد تغییر یافت اما عنوان اختصارى آن به انگلیسى به شکل قبل باقى ماند. در 1994 صندوق جمعیت ملل متحد جهت پیگیرى و اجراى برنامه عملى کنفرانس بین‌المللى جمعیت و توسعه به‌عنوان "کارگذارى مسئول ملل متحد " برگزیده شد. صندوق جمعیت از اعضا و حامیان مالى گروه توسعه ملل متحد و همچنین حامى مالى برنامه مشترک سازمان ملل در زمینه ایدز است. صندوق جمعیت برنامه‌هاى خود را در بیش از 140 کشور، ناحیه و منطقه از طریق نُه تیم خدمات فنى کشورى و 112 دفتر کشورى اجرا مى‌کند.
همکارى صندوق جمعیت ملل متحد با ایران در 1970 بصورت پروژه‌اى آغاز شد. همکارى در قالب برنامه پنج ساله کشورى در سال 1990 آغاز شد. برنامه کشورى فعلى که چهارمین برنامه از سال 1990 محسوب مى‌شود، در سال 2005 آغاز شده است.
برنامه جهانى غذا
در نوامبر/ دسامبر 1961، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) و مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه مشترکی برای تأسیس برنامه جهانی غذا تصویب نمودند و مقرر گردید برنامه سه ساله آزمایشی در ژانویه 1963 به مرحله اجرا درآید. در حقیقت چند ماه پیش از آن برنامه جهانی غذا اجرایی شد؛ زمانی‌که زلزله بوئین زهرا در ایران به وقوع پیوست، طوفان مهیبی تایلند را فراگرفت و کشور تازه استقلال یافته الجزایر پذیرای پنج میلیون پناهنده بازگشتی شد.
از بدو تأسیس برنامه جهانی غذا در سال 1963 دفتر مرکزی این سازمان در رم ایتالیا مستقر است. برنامه جهانی غذا در کشورهای کمتر توسعه‌یافته و کم‌درآمد که قربانیان بلایای طبیعی، پناهندگان، آوارگان و نیازمندان در آنها با کمبود غذا مواجه هستند به مبارزه علیه گرسنگی می‌پردازد.
این برنامه در حال حاضر مجری پروژه‌های توسعه و عملیات اضطراری در 78 کشور جهان می‌باشد که در سال 2006 حدود 8/87 میلیون نفر را تحت پوشش پروژه‌های خود قرارداد.
اولین عملیات اضطراری برنامه جهانی غذا در ماه سپتامبر 1962 به قربانیان زلزله بوئین زهرا در ایران که طی آن 12000 نفر کشته شدند اختصاص داده شد. دفتر برنامه جهانی غذا برای نخستین بار در سال 1971 در ایران گشایش یافت و در پروژه‌های غذارسانی متعددی تا سال 1979 فعالیت نمود.
طبق درخواست دولت جمهوری اسلامی ایران در سال 1987، برنامه جهانی غذا با ارائه کمکهای غذایی به پناهندگان افغان و سپس پناهندگان عراقی فعالیت خود را در ایران بار دیگر از سرگرفت.
سازمان جهانى بهداشت
سازمان جهانی بهداشت یکی از آژانس‌های تخصصی سازمان ملل است که در سال 1948با هدف نیل به بالاترین سطح سلامتی برای همه مردم تأسیس شد. اساس‌نامه آن در هفتم آوریل 1948 لازم‌الاجرا گردید. همه ساله این روز به عنوان روز جهانی سلامت گرامی داشته میشود.
همکاری بین سازمان جهانی بهداشت و ایران از سال 1955 با توافق برای همکاری آغاز گردید و دفتر نمایندگی آن در سال 1984در تهران راه‌اندازی شد. همتاى اصلى سازمان جهانى بهداشت در ایران وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى است. هدف اصلى همکارى سازمان جهانى بهداشت با کشور ایران در اختیار گذاشتن پشتیبانى فنى در چهارچوب کلى اولویت‌هاى جهانى، منطقه‌اى و کشورى است.
برطبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سلامتی عبارت‌است از یک حالت آسودگی کامل جسمی، روانی، اجتماعی و تنها به نبود بیماری یا ناتوانی اطلاق نمی‌شود. سلامتی انسان‌ها امری است اساسی برای دستیابی به صلح و امنیت که به بالاترین میزان همکاری بین مردم و دولت‌ها وابسته است.
همچنین بر طبق اساس‌نامه سازمان جهانی بهداشت "بهره‌مندی از بالاترین استانداردهای قابل دسترسی سلامتی یکی از اساسی ترین حقوق هر انسان بدون در نظر گرفتن نژاد، مذهب، اعتقادات سیاسی، شرایط اقتصادی یا موقعیت اجتماعی اوست ".
سازمان بین‌المللى مهاجرت
سازمان بینالمللی مهاجرت (IOM) یک تشکیلات بین‌دولتی است که در سال 1951 با رسالت ساماندهی امور مهاجرت در سرتاسر جهان تأسیس گردید. سازمان بینالمللی مهاجرت دارای 120 کشور عضو، 19 کشور ناظر و بیش از 100 دفتر کشوری، در جهان است.
اهم فعالیت‌های سازمان در دو بخش "خدمات " و "برنامهها و سیاست‌گذاری " در قالب پنج محور اصلی شامل مهاجرت و توسعه، تسهیل مهاجرت، قانونمندسازی مهاجرت، مهاجرت اجباری و حوزه میان بخشی (همکاری‌های فنی، پژوهش، حقوق بینالمللی مهاجرت، مباحث سیاست‌گذاری و تدوین خط مشی، حقوق مهاجرین، مهاجرت و بهداشت، ابعاد جنسیتی مهاجرت و ...) متمرکز است.
- سازمان بین المللی مهاجرت فعالیت خود را در ایران در مرداد 1369 با تمرکز بر تخلیه اتباع کشورهای ثالث در جریان درگیری‌های عراق و کویت آغاز کرد. متعاقبا " در 1374 جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو ناظر شورای حکام این سازمان درآمد.
تا پایان 1379، سازمان بین المللی مهاجرت قریب به 370 هزار نفر از اتباع افغانی را طی برنامه‌های مشترک خود با کمیساریای عالی امور پناهندگان ملل متحد به‌صورت داوطلبانه به افغانستان بازگردانید.
- ایران در سال 1380 به عنوان عضو کامل شورای حکام پذیرفته شد. متعاقباً سازمان بین المللی مهاجرت از 1383 تا کنون دیدگاه "پناهنده محور " خود را در ایران تغییر داده و یک دیدگاه راهبردی "برنامه مدار " را با هدف یاری ایران در جهت مدیریت مهاجرت و حل چالش‌های جدید فرا روی کشور اتخاذ کرده است.
منبع: دفتر نمایندگی سازمان ملل در ایران
علاوه بر این ما در حال همکاری با همتاهای خود هستیم تا به بزرگ‌ترین جمعیت پناهندگان این کشور کمک کنیم، دسترسی به خدمات بهداشتی را بهبود بخشیم، اشتغال ایجاد کنیم، تولید غذا را افزایش دهیم و با مواد مخدر مبارزه نماییم.
نظام ملل متحد جمهوری اسلامی ایران را به شکلى ویژه یارى مى‌دهد تا اهداف توسعه هزاره که به وسیله رهبران جهان در سپتامبر 2000 در اجلاس هزاره تعیین شده‌اند محقق شود. برای نیل به این هدف، کارگزاری‌های ملل متحد به دولت کمک می‌کنند تا فقر مطلق را به نصف برسانند، بهداشت مادران و کودکان را بهبود بخشند، با بیماری‌ها مبارزه کنند، آموزش و پرورش را بهبود بخشند و نیز از مسئولان در سطح ملی حمایت به عمل آورند تا پیشرفت کشور به سوی تحقق این اهداف را ارزیابی کنند.
به همان ترتیب که سازمان ملل متحد در پى این است که اقدامات ملت‌ها را در سطح جهانی هماهنگ کند، هم چنین در نظر دارد فعالیت‌های عملیاتی خود در هر کشور را نیز هماهنگ سازد. هماهنگ کننده مقیم به عنوان نماینده دبیرکل ملل متحد در ایران مسئولیت کلی هماهنگی فعالیت‌های عملیاتی سازمان ملل متحد در سطح کشوری را به عهده دارد.
با پشتیبانی هماهنگ کننده مقیم، شانزده کارگزاری، برنامه، صندوق و دفتر نمایندگی در ایران تیم کشوری سازمان ملل متحد در ایران را تشکیل می‌دهند که با یکدیگر همکاری می‌کنند تا زمینه‌های فعالیت، کار و همکاری سازمان ملل متحد را در این کشور شناسایی و هماهنگ کنند.
برای هماهنگ کردن امور زیربنایی کارگزاری‌های ملل متحد تعدادی گروه‌های موضوعی و تیم‌های عملیاتی بین سازمانى تشکیل شده‌اند که اساساً گروه‌های کاری هستند و به برخی موضوعات مهم و نتایج مورد توافق می‌پردازند و فعالیت‌های عملیاتى و برنامه‌ای کارگزاری‌ها را در خصوص این موضوعات ویژه هماهنگ می‌کنند.
گروه‌های موضوعی بر مسایلی مانند مدیریت بلایا، مدیریت امنیت، ارتباطات، جنسیت، اچ.آی.وى (ایدز)، اهداف توسعه هزاره، ظرفیت‌سازی، حکومت‌مداری مطلوب و حقوق بشر، بهبود کارکرد اقتصادی و اشتغال زایی، بهینه سازی مصرف انرژی، انتقال علوم و فن‌آوری و موضوعات موقت مانند پیمان نامه همکاری برای توسعه افغانستان متمرکز هستند.
سند ارزیابی کشوری، آنگونه که به وسیله مجمع عمومی ملل متحد تعریف شده است، ابزار مشترک نظام ملل متحد برای تجزیه و تحلیل وضعیت ملی توسعه در کشور است که موضوعات کلیدی توسعه را مشخص می‌کند.
این ارزیابی، که هم یک فرآیند است و هم یک فرآورده، اولویت‌های ملی را در نظر می‌گیرد و با تمرکز بر اهداف توسعه هزاره به سایر تعهدات، آرمان‌ها و اهداف اعلامیه هزاره و کنفرانس‌ها، اجلاس‌ها و کنوانسیون‌های بینالمللی توجه دارد. تیم کشوری ملل متحد با همکاری همتاهای ملی و بین المللی خود، نخستین ارزیابی کشوری ایران در اگوست 2003 را منتشر کرده است.
سازمان ملل متحد و شرکای آن از راه ارزیابی کشوری بر اساس تجزیه و تحلیل مشترک از چالش‌های کلیدی توسعه در کشور، حوزه‌هایی را که نیازمند توجه هستند شناسایی کرده‌اند. سند ارزیابی کشوری هم چنین به عنوان سنگ زیربنای تدوین چارچوب همکاری‌های توسعه‌ای ملل متحد عمل می‌کند که بیانگر واکنش نظام ملل متحد در ایران به مجموعه‌ای از چالش‌های منتخب در سطح ملی است و در واقع بنیادی برای برنامه‌ریزی مشترک کارگزاری‌های ملل متحد در ایران به حساب مى‌آید.
هدف از انتشار نوشتار حاضر این است که اهداف و مقاصد حضور سازمان ملل متحد در ایران و دست‌آوردهای کلیدی کارگزاری‌های آن مشخص شود. هم چنین درباره فعالیت‌های آن براى کمک به ایران برای نیل به توسعه و رفاه اطلاع رسانی می شود.
سازمان خواربار وکشاورزى ملل متحد (فائو)
سازمان خواربار و کشاورزى ملل متحد (فائو)توسط نمایندگان 44 دولت در هات اسپرینگِ ویرجینیای آمریکا پایهگذاری شد.
فعالیت های اصلی در جمهورى اسلامى ایران ازسال 1992 تقریباً نود پروژه در ایران اجرا شده است. یکى از برجسته‌ترین پروژه‌هاى انجام شده فائو در ایران در سال‌های اخیر پروژه "تدوین چارچوب استراتژى توسعه پایدارکشاورزى " است. فائو از طریق کمک‌هاى اضطرارى به نیازهاى فورى ایران در هنگام زلزله، سیل و خشکسالى، پاسخ گفته است.
پروژه "تدوین استراتژى ملى و برنامه عمل جهت آمادگى، مقابله و مدیریت خشکسالى در بخش کشاورزى " یکى از مهمترین طرح‌هاى اجرا شده اخیر در این زمینه مى‌باشد.
فائو همگام با اطلاع رسانى بینالمللی، مانند روز جهانی غذا و تله فود ، نقش مهمی در ارتقاى سطح آگاهی عمومى در زمینه فقر و گرسنگی و یک‌پارچه‌سازی حمایت‌ها برای تحقق امنیت غذایی دارد.
برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز
برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز توان و منابع ده کارگزاری سازمان ملل متحد را برای مقابله با ایدز گرد هم مى‌آورد. این ده کارگزاری سازمان‌های پشتیبان این برنامه را تشکیل می‌دهند که عبارت‌اند از: کمیساریای عالی ملل متحد در امور پناهندگان؛ صندوق کودکان ملل متحد؛ برنامه جهانی غذا؛ برنامه توسعه ملل متحد؛ صندوق جمعیت ملل متحد؛ دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد؛ سازمان جهانی کار؛ سازمان آموزشی علمی و فرهنگی ملل متحد؛ سازمان جهانی بهداشت؛ و بانک جهانی.
دفتر مرکزی سازمان در ژنو قرار دارد و دفاتر محیطی این سازمان در بیش از 75 کشور جهان زیر نظر گروه کاری موضوعی سازمان ملل متحد در زمینه ایدز فعالیت می‌کنند. دفتر منطقه‌ای قاهره کشور ایران را تحت پوشش دارد.
این برنامه مشترک رسماً از ابتدای سال 1994، در پاسخ به مصوبه شورای اقتصادی اجتماعی ملل متحد در سال 1996 برای ایجاد هماهنگی بیشتر، بین نمایندگی‌های مختلف سازمان که در زمینه ایدز فعالیت می‌کنند تأسیس شد. یک هیئت هماهنگ‌کننده برنامه، نظارت و سیاست‌گذاری کلان برنامه را به‌عهده دارد که از22 نماینده از دولت‌ها، ده نماینده از سازمان‌های پشتیبان، پنج نماینده از سازمان‌های غیردولتی و انجمن‌های افراد مبتلا به اچ آی وی تشکیل شده است.
ایران از ابتداى سال 2008 میلادى به مدت سه سال به عضویت این هیئت انتخاب شده است.
هیأت یارى‌رسانى سازمان ملل متحد در افغانستان
هیئت یاری‌رسانی ملل متحد در افغانستان (یوناما) مأموریتی سیاسی است که از سوی اداره عملیات حافظ صلح ملل متحد هدایت و حمایت میشود. دفتر مرکزی آن در کابل و دارای هشت دفتر منطقه‌اى و چندین دفتر زیرمجموعه در سراسر افغانستان است. به علاوه، یوناما دو دفتر رابط در اسلام‌آباد و تهران دارد.
مأموریت یوناما در 28 مارس 2002 توسط قطعنامه 1401 شورای امنیت ملل متحد تأسیس شد. در همین روز دفتر رابط اونسما، هیئت ویژه ملل متحد در افغانستان که از ماه مه 2000 در جمهوری اسلامی ایران فعال بوده به دفتر رابط یوناما تغییر نام داده است.
این مأموریت بوسیله نماینده ویژه دبیر کل ملل متحد برای افغانستان اداره میشود که رئیس دفتر یوناما نیزهست. یوناما به عنوان مأموریتی یک‌پارچه، دارای دو بخش عمده است که یک بخش آن به مسائل توسعه و بخش دیگر به مسائل سیاسی رسیدگی می‌کند. این دو بخش بوسیله دو تن از معاونین نماینده ویژه دبیر کل رهبری میشوند.
دفتر یوناما در تهران در آماده‌سازی فرایند موافقت‌نامه بن، لویه جیرگه اضطراری، لویه جیرگه قانون اساسی، انتخابات ریاست جمهوری (رأی‌گیری خارج از کشور) فعالانه شرکت داشته است. تمرکز این دفتر در حال حاضر بر اجرای موافقت‌نامه افغانستان خصوصاً در مورد همکاری‌های منطقه‌ای است.
صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف)
صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در سال 1946 (1325) برای ارایه کمکهای اضطراری به کودکانی که از تبعات جنگ جهانی دوم در رنج بودند ایجاد شد. در سال‌های نخست، مهمترین مأموریت یونیسف تهیه شیر برای کودکان در اروپای بعد از جنگ بود. اما در دهه 1950 مأموریت یونیسف از یک صندوق برای شرایط اضطراری بعد از جنگ، به یک نهاد توسعه اجتماعی برای کودکان ارتقا یافته و گسترده‌تر شد تا به حل مشکلات دیگر نیز کمک کند.
در این دوره، یونیسف تلاش‌های جهانی را به سمت از بین بردن بیماری‌‌های واگیردار هدایت کرد. در زمان وقوع بلایا کمکهای بینالمللی از طریق یونیسف ساماندهی میشوند. یونیسف در شرایط اضطراری، با در اختیار داشتن بودجه بیشتر، به تأمین ملزومات پرداخته، کیفیت آنها را کنترل کرده و بر توزیع آنها نظارت می‌کند.
به‌طورکلی، پیمان‌‌نامه جهانی حقوق کودک راهنمای عمل یونیسف است تا حقوق کودک را به‌عنوان اصول اخلاقی ماندگار مطرح کرده و استانداردهای بینالمللی رفتار با کودک را پایهگذاری کند. یونیسف متعهد میشود تا از محروم‌ترین کودکان از جمله قربانیان جنگ، بلایای طبیعی، فقر شدید و هرگونه خشونت و بهره‌‌کشی و معلولین حمایت ویژه نماید.
تاریخچه یونیسف در ایران به سال 1950 باز می‌گردد؛ زمانی‌که دولت ایران جهت مبارزه با بیماری سل به سازمان جهانی بهداشت و یونیسف مراجعه کرد. اقدامات یونیسف در سال‌های نخست پس از افتتاح دفتر در ایران، بر سلامت و بهداشت کودکان تمرکز یافت. در سال‌های بعد، آموزش و دادرسی ویژه نوجوانان به‌عنوان حوزه‌‌های مهم همکاری به این برنامهها افزوده شد. همچنین با توجه به زلزله‌خیز بودن ایران، یونیسف اقداماتی برای فراهم کردن کمکهای انسان دوستانه در این زمینه انجام می‌دهد.
برنامه توسعه ملل متحد
برنامه توسعه ملل متحد شبکه جهانی سازمان ملل برای توسعه است. این برنامه کشورها را به دانش تجارب و منابع یکدیگر پیوند داده و از ایجاد تحول در آنها با هدف کمک به مردم برای سازندگی بهتر حمایت می‌کند. برنامه توسعه ملل متحد در حال حاضر در 166 کشور جهان فعالیت دارد و آنها را در تدوین و اجرای راه‌کارهای بومی برای مقابله با چالش‌های جهانی و ملی در زمینه توسعه یاری می‌دهد.
این کشورها نیز برای دستیابی به توسعه و افزایش توانمندى‌های خود از امکانات برنامه توسعه ملل متحد و طیف گسترده نهادهای همکار آن استفاده می‌کنند.
این سازمان در سال 1965 (1344) با رأی مجمع عمومی سازمان ملل متحد تأسیس شد و دفتر مرکزی آن در نیویورک مستقر است. نماینده مقیم برنامه توسعه ملل متحد در هر کشورى مسئولیت هماهنگى کل نظام ملل متحد در آن کشور در امور توسعه را نیز داراست و براى استفاده مؤثرتر از منابع سازمان ملل متحد و کمک‌هاى بین‌المللى تلاش مى‌کند.
سازمان آموزشى، علمى و فرهنگى ملل متحد
سازمان آموزشى، علمى و فرهنگى ملل متحد (یونسکو)، در 16 نوامبر 1945 با هدف ”ایجاد صلح در اذهان بشریت“ تأسیس شد. یونسکو در زمینه ظرفیت‌سازی و تأمین خدمات و پشتیبانی فنی براى پدید آوردن شرایط مناسب برای احترام به ارزش‌های معنوی و حفظ هویت شهروندان و فرهنگ توسعة پایدار فعالیت مى‌نماید.
دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران در سال 2003 تأسیس شده و چهار کشور افغانستان، ایران، پاکستان و ترکمنستان را پوشش می‌دهد.
کمیساریاى عالى سازمان ملل متحد در امور پناهندگان
دفتر کمیساریاى عالى سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در سال 1950 توسط مجمع عمومى سازمان ملل تأسیس شد. کمیساریا موظف است حرکت‌هاى بین‌المللى را در جهت حمایت جهانى از پناهندگان و حل مشکلات آنها هماهنگ نموده و هدایت کند.
وضعیت حقوقى پناهندگان در دو معاهده بین‌المللى تعریف شده است؛ کنوانسیون 1951 مربوط به وضعیت پناهندگان و پروتکل 1967. این دو سند پایه حقوق بین‌الملل پناهندگان و فعالیت‌هاى کمیساریا در جهت کمک و حمایت از پناهندگان است. کمیساریاى عالى پناهندگان در دوران فعالیت خود به حدود پنجاه میلیون پناهنده در آغاز موفقیت‌آمیز زندگى دوباره‌شان کمک نموده است. اکنون در سال 2007 تعداد کل 146 کشور، عضو یک یا هر دو سند مى‌باشند.
جمهورى اسلامى ایران در سال 1975 (1354) به هر دو کنوانسیون 1951 و پروتکل 1967 پیوست. کمیساریاى عالى سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در سال 1984 دفتر خود در ایران را افتتاح کرد. به دنبال هجوم گسترده پناهندگان عراقى بخاطر جنگ دوم خلیج فارس در سال 1991، و با شروع برنامه بازگشت به افغانستان در سال 1992، کمیساریا حضور و فعالیت‌هاى خود را در ایران گسترش داد.
امروزه، علاوه بر دفتر مرکزى تهران، کمیساریا داراى سه دفتر فرعى در مشهد، زاهدان و اهواز، دو دفتر عملیاتى در ارومیه و دوغارون، دو مرکز خروجى مرزى در میلک و دوغارون و دو مرکز ترانزیت در شلمچه و پیرانشهر و پنج مرکز بازگشت داوطلبانه (اصفهان، کرمان، شیراز، مشهد و سلیمانخانى) مى‌باشد.
سازمان توسعه صنعتى سازمان ملل متحد
سازمان توسعه صنعتى ملل متحد (یونیدو) در سال 1966 تأسیس و در سال 1985 به یکی از آژانس‌های تخصصی سازمان ملل متحد تبدیل شد. به عنوان بخشی از نظام ملل متحد، یونیدو با برخورداری از حمایت 171 کشور عضو، مسئول ترویج توسعه صنعتی در جهان است.
مقر این سازمان در شهر وین در کشور اتریش قرار دارد. دفتر یونیدو در ایران در سال 1999 با هدف پشتیبانی از اولویت‌های صنعتی دولت ایران افتتاح شد و در این راستا به برقراری ارتباط نزدیک با وزارت‌خانه‌ها، ارگا‌ن‌های دولتی و خصوصى، سازمان‌های تحقیقاتی و هم چنین بخش خصوصی مبادرت ورزیده است.
سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) آژانسی تخصصی است که تلاش‌های خود را بر محور فقرزدایی از راه تقویت رشد بهره‌وری متمرکز کرده است . این سازمان به کشورهای درحال توسعه و دارای اقتصاد در حال گذر کمک می‌کند تا از روند اقتصاد جهانی دور نباشند.
این سازمان به کار بسیج دانش، مهارت‌ها، اطلاعات و فن آوری برای پیشبرد اشتغال مولد، اقتصاد رقابتی و محیط زیست سالم مبادرت می‌ورزد.
یونیدو، در چارچوب عمومی سازمان ملل متحد، مسئولیت ارتقاى توسعه صنعتی در کشورهای در حال توسعه را بر عهده دارد.
یونیدو در بسیاری از نقاط جهان دارای دفاتر ارتقای سرمایه‌گذاری و فن‌آوری، دفاتر کشوری و منطقه‌ای، برای پیشبرد اهداف خود است و براى تقویت و افزایش تولیدات صنعتی، ترویج دانش فنی و مهارت‌های فن‌آوری حضورى فعال در این زمینه‌ها دارد.
دفتر ملل متحد براى هماهنگى امور انسان دوستانه
پس از عدم موفقیت جامعه بینالمللی در پاسخ‌گویی به بحران کردها در عراق در سال 1991، مجمع عمومی سازمان ملل در ماه دسامبر همین سال قطعنامه 182/46 را به منظور تقویت پاسخ‌گویی سازمان به بحران‌های ناشی ازدرگیری‌های مسلحانه و بلایای طبیعی به تصویب رساند. هدف قطعنامه هم چنین بهبود کارآیی کلی عملیات انسان دوستانه سازمان ملل متحد در محل این بحران‌ها و ایجاد مرجع عالی‌رتبه هماهنگ‌کننده کمکهای اضطراری (ERC) بود.
کمى بعد دبیرکل سازمان ملل متحد بخش امور انسان دوستانه (DHA) را ایجاد و ریاست آن را نیز به عنوان معاون دبیرکل در امور انسان دوستانه منصوب کرد که برای ارائه حمایت‌های نهادینه دفاتری در ژنو و نیویورک داشت.
در سال 1998 بخش امور انسان دوستانه با سازماندهی جدید به دفتر ملل متحد برای هماهنگی امور انسان دوستانه (اوچا) تغییر نام یافت.
در سال2000 نخستین دفتر موقت تیم کشوری اوچا در جمهوری اسلامی ایران، جهت هماهنگی پاسخ به نیازهای انسان دوستانه مردم جنگ‌زده افغانستان و عراق ایجاد گردید.
دفتر دائمی اوچا در جمهوری اسلامی ایران از زمان وقوع زلزله بم در سال 2003 تشکیل شده و مشغول فعالیت است.
دفترمقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد به منظور ارتقای ظرفیت مقابله با مواد مخدر، پیشگیری از جرم و مقابله با تروریسم در همه اشکال آن، توسط دبیر کل سازمان ملل متحد تأسیس شده است.
این دفتر در ایران در سال 1999 با هدف به حداقل رساندن تبعات ناشی از مواد مخدر در ایران از طریق اجراى یک برنامه چند منظوره با بودجه 13 میلیون دلار تأسیس گردید که شامل اقداماتی در زمینه کاهش عـرضه مـواد مخدر، کاهش تقاضاى مواد مخدر و همکاری‌های حقوقی مى‌شد.
صندوق جمعیت ملل متحد
صندوق جمعیت ملل متحد به عنوان یک سازمان بین‌المللى در حیطه توسعه تلاش مى‌کند تا حق هر زن, مرد و کودک را در دسترسى به بهداشت و فرصت‌هاى برابر ارتقا دهد. صندوق جمعیت، کشورها را در استفاده از داده‌هاى جمعیتى به منظور تدوین سیاست‌ها و برنامه‌هاى کاهش فقر یارى نموده و در تلاش است تضمین نماید که هر حاملگى خواسته است، هر زایمانى ایمن است، هیچ جوانى مبتلا به ایدز و ویروس آن نیست و هر زن و دخترى با احترام و عزت نفس زندگى مى‌کند.
صندوق جمعیت فعالیت‌هاى خود را در سال 1969 با عنوان صندوق ملل متحد براى فعالیت‌هاى جمعیتى آغاز کرد و در سال 1972 تحت نظارت مستقیم مجمع عمومى سازمان ملل، هم سطح با صندوق کودکان ملل متحد و برنامه عمران ملل متحد، قرار گرفت.
در 1987 نام آن به صندوق جمعیت ملل متحد تغییر یافت اما عنوان اختصارى آن به انگلیسى به شکل قبل باقى ماند. در 1994 صندوق جمعیت ملل متحد جهت پیگیرى و اجراى برنامه عملى کنفرانس بین‌المللى جمعیت و توسعه به‌عنوان "کارگذارى مسئول ملل متحد " برگزیده شد. صندوق جمعیت از اعضا و حامیان مالى گروه توسعه ملل متحد و همچنین حامى مالى برنامه مشترک سازمان ملل در زمینه ایدز است. صندوق جمعیت برنامه‌هاى خود را در بیش از 140 کشور، ناحیه و منطقه از طریق نُه تیم خدمات فنى کشورى و 112 دفتر کشورى اجرا مى‌کند.
همکارى صندوق جمعیت ملل متحد با ایران در 1970 بصورت پروژه‌اى آغاز شد. همکارى در قالب برنامه پنج ساله کشورى در سال 1990 آغاز شد. برنامه کشورى فعلى که چهارمین برنامه از سال 1990 محسوب مى‌شود، در سال 2005 آغاز شده است.
برنامه جهانى غذا
در نوامبر/ دسامبر 1961، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) و مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه مشترکی برای تأسیس برنامه جهانی غذا تصویب نمودند و مقرر گردید برنامه سه ساله آزمایشی در ژانویه 1963 به مرحله اجرا درآید. در حقیقت چند ماه پیش از آن برنامه جهانی غذا اجرایی شد؛ زمانی‌که زلزله بوئین زهرا در ایران به وقوع پیوست، طوفان مهیبی تایلند را فراگرفت و کشور تازه استقلال یافته الجزایر پذیرای پنج میلیون پناهنده بازگشتی شد.
از بدو تأسیس برنامه جهانی غذا در سال 1963 دفتر مرکزی این سازمان در رم ایتالیا مستقر است. برنامه جهانی غذا در کشورهای کمتر توسعه‌یافته و کم‌درآمد که قربانیان بلایای طبیعی، پناهندگان، آوارگان و نیازمندان در آنها با کمبود غذا مواجه هستند به مبارزه علیه گرسنگی می‌پردازد.
این برنامه در حال حاضر مجری پروژه‌های توسعه و عملیات اضطراری در 78 کشور جهان می‌باشد که در سال 2006 حدود 8/87 میلیون نفر را تحت پوشش پروژه‌های خود قرارداد.
اولین عملیات اضطراری برنامه جهانی غذا در ماه سپتامبر 1962 به قربانیان زلزله بوئین زهرا در ایران که طی آن 12000 نفر کشته شدند اختصاص داده شد. دفتر برنامه جهانی غذا برای نخستین بار در سال 1971 در ایران گشایش یافت و در پروژه‌های غذارسانی متعددی تا سال 1979 فعالیت نمود.
طبق درخواست دولت جمهوری اسلامی ایران در سال 1987، برنامه جهانی غذا با ارائه کمکهای غذایی به پناهندگان افغان و سپس پناهندگان عراقی فعالیت خود را در ایران بار دیگر از سرگرفت.
سازمان جهانى بهداشت
سازمان جهانی بهداشت یکی از آژانس‌های تخصصی سازمان ملل است که در سال 1948با هدف نیل به بالاترین سطح سلامتی برای همه مردم تأسیس شد. اساس‌نامه آن در هفتم آوریل 1948 لازم‌الاجرا گردید. همه ساله این روز به عنوان روز جهانی سلامت گرامی داشته میشود.
همکاری بین سازمان جهانی بهداشت و ایران از سال 1955 با توافق برای همکاری آغاز گردید و دفتر نمایندگی آن در سال 1984در تهران راه‌اندازی شد. همتاى اصلى سازمان جهانى بهداشت در ایران وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى است. هدف اصلى همکارى سازمان جهانى بهداشت با کشور ایران در اختیار گذاشتن پشتیبانى فنى در چهارچوب کلى اولویت‌هاى جهانى، منطقه‌اى و کشورى است.
برطبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سلامتی عبارت‌است از یک حالت آسودگی کامل جسمی، روانی، اجتماعی و تنها به نبود بیماری یا ناتوانی اطلاق نمی‌شود. سلامتی انسان‌ها امری است اساسی برای دستیابی به صلح و امنیت که به بالاترین میزان همکاری بین مردم و دولت‌ها وابسته است.
همچنین بر طبق اساس‌نامه سازمان جهانی بهداشت "بهره‌مندی از بالاترین استانداردهای قابل دسترسی سلامتی یکی از اساسی ترین حقوق هر انسان بدون در نظر گرفتن نژاد، مذهب، اعتقادات سیاسی، شرایط اقتصادی یا موقعیت اجتماعی اوست ".
سازمان بین‌المللى مهاجرت
سازمان بینالمللی مهاجرت (IOM) یک تشکیلات بین‌دولتی است که در سال 1951 با رسالت ساماندهی امور مهاجرت در سرتاسر جهان تأسیس گردید. سازمان بینالمللی مهاجرت دارای 120 کشور عضو، 19 کشور ناظر و بیش از 100 دفتر کشوری، در جهان است.
اهم فعالیت‌های سازمان در دو بخش "خدمات " و "برنامهها و سیاست‌گذاری " در قالب پنج محور اصلی شامل مهاجرت و توسعه، تسهیل مهاجرت، قانونمندسازی مهاجرت، مهاجرت اجباری و حوزه میان بخشی (همکاری‌های فنی، پژوهش، حقوق بینالمللی مهاجرت، مباحث سیاست‌گذاری و تدوین خط مشی، حقوق مهاجرین، مهاجرت و بهداشت، ابعاد جنسیتی مهاجرت و ...) متمرکز است.
- سازمان بین المللی مهاجرت فعالیت خود را در ایران در مرداد 1369 با تمرکز بر تخلیه اتباع کشورهای ثالث در جریان درگیری‌های عراق و کویت آغاز کرد. متعاقبا " در 1374 جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو ناظر شورای حکام این سازمان درآمد.
تا پایان 1379، سازمان بین المللی مهاجرت قریب به 370 هزار نفر از اتباع افغانی را طی برنامه‌های مشترک خود با کمیساریای عالی امور پناهندگان ملل متحد به‌صورت داوطلبانه به افغانستان بازگردانید.
- ایران در سال 1380 به عنوان عضو کامل شورای حکام پذیرفته شد. متعاقباً سازمان بین المللی مهاجرت از 1383 تا کنون دیدگاه "پناهنده محور " خود را در ایران تغییر داده و یک دیدگاه راهبردی "برنامه مدار " را با هدف یاری ایران در جهت مدیریت مهاجرت و حل چالش‌های جدید فرا روی کشور اتخاذ کرده است.
منبع: دفتر نمایندگی سازمان ملل در ایران