تعداد بازدید : 4573861
تعداد نوشته ها : 10297
تعداد نظرات : 320
تربیت دینى در مقام اجرا، به دو شکل رسمى و غیر رسمى در قالب نهادهاى آموزشى رسمى، خانه و جامعه انجام مىگیرد و هر کدام نقش اساسى در تدین فرد دارد.
1. رسمى: از «تربیت دینى رسمى» این است که تربیت دینى با برنامهریزى مدون و از پیش تنظیم شده به وسیله افراد خاصى در نهادهاى آموزشى انجام شود. محیط مدرسه جایى است که شخصیت دینى و مذهبى فرد پس از خانواده در آن شکل مىگیرد. مدرسه ابتدایى بیش از دیگر نهادهاى آموزشى در تربیت دینى متربى مؤثر است; زیرا متربى در این مرحله از زندگى، گیرنده است و هر چه به او القا شود، مىپذیرد. در محیط مدرسه، نه تنها معلم و مربى در تربیت دانشآموز مؤثرند، بلکه سایر کارمندان و مسؤولان و فضاى آموزشى نیز بر ابعاد تربیتى او تاثیر مىگذارند.
دو نهاد خانه و مدرسه مکمل یکدیگرند، بر هم تاثیر متقابل دارند و هر یک نقش خاصى در تربیت کودک ایفا مىکند; چرا که رابطه کودک و افراد پیرامون او در ا ین دو محیط متفاوت است; یعنى: روابط در خانواده، فردىتر و عاطفىتر، ولى در محیط مدرسه، جمعىتر و منطقىتر است. براى دستیابى به تربیت مطلوب، به خصوص در زمینه مذهبى همکارى این دو نهاد ضرورى است. مدرسه علاوه بر تکمیل آموختههاى دینى کودک از محیط خانواده، مىتواند آموزشهاى تازهاى در زمینههاى دینى با شیوههاى جدید به وى ارائه دهد (14) .
اگر این دو کانون تربیتى (خانه و مدرسه) در محور تربیت دینى از قبیل القاء ارزشها، ارائه الگوهاى مناسب و دستورات لازم به کودکان، به صورت یکسان و هماهنگ عمل کنند، بدون تردید، نتیجه مطلوبى به دستخواهد آمد. از اینرو، برقرارى روابط عمیق میان این دو نهاد تربیتى ضرورى است و در ا ین زمینه، انجمن اولیا و مربیان نقش اساسى دارد. وظیفه مهم این انجمن فراهم ساختن شرایط مناسب تربیتى و ایجاد هماهنگى لازم میان خانه و مدرسه است که در صورت انجام آن، زمینه شکوفایى استعدادهاى مذهبى کودکان فراهم مىگردد.
2. غیر رسمى: این نوع از تربیت دینى در قالب دو نهاد خانه و جامعه بدون طرح و برنامه پیشین انجام مىگیرد. پس از خانه و مدرسه، جامعهاى که کودک در آن زندگى مىکند به عنوان یک عامل مؤثر در تربیت دینى وى ایفاى نقش مىکند; زیرا کودک تمامى آداب و رسوم اجتماعى و بیشتر نگرشهاى دینى و مذهبى را از اجتماع فرا مىگیرد. اگرچه در زمینه تربیت دینى کودک در جامعه، طرح و برنامهریزى قبلى پیشبینى نمىشود، ولى آنچه در جامعه مىگذرد، اعم از فرهنگ عمومى مردم، روابط اجتماعى، مسائل سیاسى و برداشتهاى دینى، بدون شک، بر ابعاد جسمى و روحى متربى تاثیر مىگذارد. به عنوان مثال، اگر فضاى حاکم بر اجتماع و محل زندگى فضاى دینى و معنوى باشد و هر روز برنامههاى نماز جماعت و دیگر مراسم دینى و مذهبى در آن برقرار شود، کودکى که در چنین جامعهاى پرورش مىیابد به احتمال بسیار قوى، متدین خواهد بود. به عکس، در جوامع آلوده به انواع انحرافات و بىبند و بارىهاى فکرى و عملى بعید است افراد صالح و متعهد به ارزشهاى دینى و اسلامى پرورش یابند.
منبع:فصلنامه معرفت