معرفی وبلاگ
دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 4573965
تعداد نوشته ها : 10297
تعداد نظرات : 320
Rss
طراح قالب
مهدي يوسفي
قلبی شکسته با کوله‌باری پر از درد و غم، در دل غوغایی داشتن و دیدن ذوالجناح بدون سوار و دم بر نیاوردن و بدون توجه به خود، وجود را وقف دیگران کردن و پرستار شدن. روز ولادت بزرگ‌ترین پرستار عالم که در او صفات کامل پرستار یافت شود، شاید بهترین انتخاب ممکن برای روز پرستار باشد. حضرت زینب (س) در زندگی خود با صفات برجسته‌ای چون صبر، شکیبایی، تحمل، عشق و دوستی همنوع و ... نقطه اوج فعالیت پرستاری را نشان می‌دهد.
هر چند پرستاری حرفه‌ای به قدمت تاریخ بشری است، اما در حقیقت بیش از 200 سال از عمر رشته پرستاری به شکل نوین و فعلی در جهان نمی‌گذرد. در کشور ما نیز این عمر کمتر از نصف عمر جهانی است و از عمر این رشته به صورت آکادمیک در کشور ما نیز حدود 90 سال می‌گذرد. در حال حاضر 145 دانشکده پرستاری در مقاطع کاردانی ، کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری فعالیت می‌کنند.
شغل خطرناک
پرستاران در تماس و ارتباط مستقیم با بیماران قرار دارند و در این میان، وضعیت بیماران بخش‌های ویژه و عفونی که باید بیشترین مراقبت‌های بهداشتی از آنان صورت بگیرد، در حال حاضر به محل نگرانی از بابت انتقال بیماری تبدیل شده است. پرستاران هنگام خدمت با عوامل بیماریزایی همچون ویروس‌های ایدز، هپاتیت، سل و بسیاری موارد دیگر در تماس مستقیم هستند که این امر سلامت جانی آنها را بشدت به خطر می‌اندازد.
گاهی نیز بیماری از پرستار مخفی می‌شود. مخفی کردن بیماری‌های خاص ظلم مضاعف در حق پرستاران است، چرا که این حق پرستار است که بداند با چه نوعی از بیماری در ارتباط است. البته گاهی ممکن است بیمار مبتلا به ایدز یا هپاتیت خودش هم نداند که چه بیماری‌ای دارد.
گذشته از پرستاران، توجه نداشتن به این نکته، خطرات ناگواری را متوجه سلامت مردم و جامعه خواهد کرد، زیرا یک پرستار آلوده به بیماری عفونی می‌تواند بیماران دیگر را نیز آلوده کند.
روزی برای پرستاران
انتخاب نام برای روزهای سال و تجلیل و یادبود از آن مناسبت‌ها کاری مهم است که باید در آن کمال دقت و توجه را داشت تا بهترین روز را برای آن مناسبت در نظر گرفت. انتخاب روزی که در آن بتوان از مقام شامخ پرستاران و بهورزان تجلیل کرد، به دلیل سختی کار این افراد دشوارتر است. روز ولادت بزرگ‌ترین پرستار عالم که در او صفات کامل یک پرستار یافت شود شاید بهترین انتخاب ممکن بود.حضرت زینب (س) در زندگی خود با صفات برجسته‌ای چون صبر، شکیبایی، تحمل، عشق و دوستی همنوع و ... راهی نمایان از چگونه زیستن را به کسانی که قصد داشتند پرستاری را نقطه اوج فعالیت خود قرار دهند، نشان داد.
جالب است بدانید 12 می (22 اردیبهشت) نیز روز جهانی پرستار نام دارد.در چنین روزی از سال1820 فلورانس نایتینگل، پرستار معروف به دنیا آمد. وی در جریان جنگ‌های کریمه و درمان نظامیان مجروح تلاش بسیاری کرد و به همین دلیل شهرت جهانی به دست آورد و به پاس تلاش‌های فراوان وی در امر پرستاری ، روز تولد وی در بسیاری از کشورها روز جهانی پرستار اعلام شد.
فلورانس نایتینگل، ملقب به بانوی چراغ به دست، در سال1860، آموزشگاه پرستاری نایتینگل را در بیمارستان سنت توماس لندن تأسیس کرد. این آموزشگاه که اولین دانشکده پرستاری در دنیا به‌شمار می‌رود، با 10 دانشجو آغاز به کار کرد. این اولین دانشکده پرستاری در دنیا بر 2 اصل مهم استوار بود: یکی این‌که پرستاران حتما می‌بایست به‌طور عملی در رشته تخصصی خود آموزش می‌دیدند و دیگر این‌که موظف بودند نظم و انضباط و اصول اخلاقی را در هر شرایطی رعایت کنند. فلورانس نایتینگل با تأسیس این آموزشگاه موفق شد حرفه پرستاری را از شغلی بدنام به حرفه‌ای آبرومند برای زنان تبدیل کند.
شاید بد نباشد در کنار روز ولادت حضرت زینب(س) که به عنوان روز پرستار در کشور شناخته می‌شود روز جهانی پرستار را نیز به تقدیر از این سپید پوشان دردمند اختصاص داد. چنان که در برخی مناسبت‌ها در کنار روز ملی، روز جهانی نیز گرامی داشته می‌شود. آیا براستی حتی 2 روز تقدیر از این قشر زحمتکش و گرامی کافی است؟!
کار سخت بدون سختی کار
پرستاری در بیشتر کشورهای دنیا به عنوان یک شغل سخت و زیان‌آور شناخته شده است، اما در ایران پرستاران بسیاری از مزایای سختی کار را ندارند یا در عمل فرصتی برای استفاده از آن را پیدا نمی‌کنند.
فردی که پرستار با او سرو کار دارد، بیماری است که با اضطراب، تشویش و نگرانی درباره آینده دست به گریبان است. بیماران کم بضاعت تر نگران تهیه مخارج هستند.
ارباب رجوع بیمارستان‌ها و پرستاران ، افرادی با آستانه تحمل پایین هستند که از پرستار خود انتظار دارند رفتاری بسیار خوب داشته باشد و تحمل کوچکترین بی اعتنایی را از طرف او ندارند. این فضا، فضایی غمناک است که شادابی ندارد. کسی که به طور مداوم در چنین محیطی کار می‌کند بسختی می‌تواند روحیه خود را حفظ کند. علاوه بر این، شیفت‌های فشرده و اضافه کاری‌های زیاد و شب کاری‌ها همگی دست به دست هم می‌دهند تا روحیه این افراد را ضعیف کنند.
حال کمبود نیرو را به این مشکلات اضافه کنید؛ در این شرایط تعداد بیمارانی که هر پرستار مسوولیت نگهداری آنها را دارد با توانایی جسمانی او تناسبی ندارد، به طوری که فشار زیاد کار، رمقی برای رسیدگی به نحو مطلوب برای پرستاران باقی نمی‌گذارد.
از سوی دیگر، بخشی از خدماتی که بیماران نیاز دارند مثل خدمات اولیه بیماران، کمک در راه بردن، غذا دادن و غیره در شرح وظایف پرستاران نیست و این کارها وظیفه کمک بهیار است، اما چون کمک بهیار در بیمارستان نیست یا به تعداد کم وجود دارد و از طرفی بیمار همه آنها را از پرستار انتظار دارد با توجه به این‌که پرستاران حس انسان‌دوستانه دارند این کارها نیز از سوی پرستاران انجام می‌شود. گاهی حتی برخی فعالیت‌های پرستاران اداری است که باید توسط منشی انجام شود، اما پرستار به اجبار انجام می‌دهد.
شیفت‌های مضر
شغل‌های شیفتی برای سلامت مضرند. بررسی‌ها نشان داده است افرادی که زمان کار آنها به واسطه شیفتی بودن تغییر می‌کند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلف قرار می‌گیرند. از آنجا که ساعت بیولوژیک بدن سیستم‌های پیچیده بدن و تنظیم هورمون‌ها را به عهده دارد، با اختلال در کار آن کل بدن از تنظیم خارج می‌شود.
محققان به پرستاران و آتش‌نشانان و رانندگان بین شهری اشاره می‌کنند که این افراد باید بیشتر مراقب سلامت خود باشند.
مگر فرشته هم بده
گاهی بیماران یا همراهان آنها از بد خلقی پرستاران گله مند هستند.در این‌که در هر شغلی خوب و بد می‌تواند وجود داشته باشد شکی نیست، در این‌که انسان نیز گاهی ممکن است اشتباه کند هم شکی نیست، اما نباید یکطرفه به قاضی رفت.
مشکلات مالی در هر شغل و صنفی ممکن است وجود داشته باشد .بسیاری از افراد جامعه شغل دوم و سوم دارند، اما وقتی شغل با جان انسان‌ها در ارتباط باشد مشکلات مالی روی دیگری پیدا می‌کند.
برخی پرستاران برای حل مشکلات مالی خود مجبور به انجام 2 یا 3 شیفت کار هستند. طبیعی است وقتی بیش از توان کار کنند کیفیت کار پایین خواهد آمد و شاید دیگر حوصله کافی برای تحمل همه چیز وجود نداشته باشد. ضمن این‌که گذشته از ساعات طولانی کاری شکوه و شکایت و گاهی غرغرهای بی‌مورد بیماران (که نمی‌توان خرده از آنان گرفت زیرا شرایط طبیعی ندارند و بد اخلاق‌تر و دل نازک تر از گذشته هستند) موجب خستگی روحی و جسمی پرستار می‌شود. پرستار هم آدم است و ظرفیت آدمی‌محدود. او خسته می‌شود، عصبی می‌شود و گاهی هم زیر بار مشکلات و سختی کار به اصطلاح کم می‌آورد. در این شرایط که آستانه تحمل او پایین آمده است شاید حرفی بزند یا کاری کند که از دید همراهان بیمار در شان فرشته سپید پوش نباشد و ایراد بد بودن از فرشته را می‌گیرند؛ اما کسی هم از او نمی‌پرسد که خرج زندگی این فرشته از کجا تامین می‌شود و وضع رفاهی او چطور است. پرستار هم مجبور است مثل دیگران برای تامین مخارج کار کند، حتی اگر 3 شیفت در روز باشد. ولی این فرق وجود دارد که در این وضعیت علاوه بر پرستار بیمار نیز متضرر می‌شود.
بازنگری وظایف
شرح وظایف پرستاری متناسب با توسعه و پیشرفت‌های پزشکی و پرستاری نیست. خیلی از مواردی که هم‌اکنون در سیستم درمان و سلامت در حال انجام است، مانند پیوندهای قلب، کبد، ریه، کلیه و جراحی‌های مختلف و همچنین تکنیک‌هایی که در خصوص قلب و عروق، باز کردن عروق و غیره در کشور در حال انجام است، در گذشته نبوده است. در 20 سال پیش خیلی از تکنولوژی‌ها و دستگاه‌هایی که امروز در بخش‌های ویژه استفاده می‌شود، وجود نداشت، اما اکنون با این پیشرفت‌ها انتظارات نیز از پرستاران تغییر کرده است.
انتظارات از سیستم پرستاری ایجاب می‌کند که شرح وظایف و نقش‌های جدیدی را برای پرستاران با توجه به توسعه‌های جدید تعریف کنیم. شرح وظایف فعلی پرستاران در حال حاضر بسیار محدود و بسته است و جوابگوی نیازهای فعلی سیستم سلامت نیست. در خیلی از موارد نیز صراحت و شفافیت ندارد.
نیازمند پرستاری
در حال حاضر 200 هزار پرستار تربیت شده در کشور وجود دارد. 60 هزار نفر از مجموعه وزارت بهداشت را پرستاران و گروه‌های وابسته به آن تشکیل می‌دهند. هم اکنون سالانه حدود 5000 فارغ‌التحصیل پرستاری داریم که 87 درصد آنان را زنان پرستار تشکیل می‌دهند.در مجموع 140 هزار پرستار شاغل در بخش‌های دولتی و غیر دولتی در حالی به ارائه خدمات به بیماران می‌پردازند که خود غالبا بیمار و نیازمند پرستاری هستند. به گفته رئیس سازمان نظام پرستاری، 75 درصد این پرستاران از اختلالات اضطرابی و افسردگی رنج می‌برند و 4/66درصد نیز دچار کمر درد، 31 درصد دچار ناراحتی‌های ستون فقرات، 28 درصد درد شانه ، 34درصد درد گردن، 52 درصد پا درد هستند و 41 درصد از آنان به طور کلی از دردهای عضلانی شکایت می‌کنند.
برای سلامت جامعه
پرستاران، فرشتگان سپیدپوش جامعه هستند که لباس خدمت بی‌منت را بر تن دارند. این جمله کلیشه‌ای بارها و بارها تکرار شده است. اینان بی اجر و منت هر خدمتی را انجام می‌دهند اما مباد یا رب مخدوم بی‌عنایت.
روز پرستار هم روزی کلیشه‌ای شده است. نشریات تقدیر و تشکر می‌کنند و پرستاران گله و شکایت. هر سال در روز پرستار نشریات می‌نویسند «سفیدپوشان مهربان همچون فرشته بر بالین بیماران حاضر می‌شوند و شبانه روز خود را وقف آنها می‌کنند روزتان مبارک باد و ...» اما کسی به این فکر نمی‌کند که این پرستاران خود نیاز به پرستاری دارند!
پرستار در نقش فرشته‌ای سفیدپوش وظیفه مهمی به عهده دارد. رساندن دارو و ارائه مراقبت‌های پزشکی فقط قسمتی از وظیفه اوست. او باید بتواند از نظر روحی و روانی نیز از بیمار مراقبت کند یا حداقل وضع او را بدتر نکند. اما وقتی پرستار خود با مشکلات گوناگونی مواجه است آیا می‌توان از او انتظار تیمار داشت؟ اگر به فکر سلامت جامعه هستیم، باید سلامت پرستاران را مد نظر قرار دهیم. کما این‌که مقام معظم رهبری در فرمایش‌های خود عنوان کرده‌اند: «بیاعتنایی به شغل شریف پرستاری، بیاعتنایی به سلامت جامعه است.
بیماری که دوران بیماری و رنج را به دور از دوستان و خانواده در بیمارستان سپری می‌کند، چشم امید به رسیدگی پرستار دارد. او نیازمند محبت است تا بهبود یابد. اما پرستاران هم حمایت و پشتیبانی جامعه را می‌جویند و خواهان ارج نهادن جامعه به جایگاه واقعی خویشند.
رهایی جامعه پرستاری از مشکلات می‌تواند به حفظ سلامت جامعه کمک شایانی کند این راه دشوار و سخت و در عین حال پیچیده محقق نمی‌شود مگر این‌که تمام آحاد جامعه و مسوولان و نهادها به‌صورت هماهنگ و متحد و همراه با انسجام در راه یاری پرستاران یا همان سربازان سلامت همقدم شوند.
نویسنده:علی اخوان بهبهانی
هر چند پرستاری حرفه‌ای به قدمت تاریخ بشری است، اما در حقیقت بیش از 200 سال از عمر رشته پرستاری به شکل نوین و فعلی در جهان نمی‌گذرد. در کشور ما نیز این عمر کمتر از نصف عمر جهانی است و از عمر این رشته به صورت آکادمیک در کشور ما نیز حدود 90 سال می‌گذرد. در حال حاضر 145 دانشکده پرستاری در مقاطع کاردانی ، کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری فعالیت می‌کنند.
شغل خطرناک
پرستاران در تماس و ارتباط مستقیم با بیماران قرار دارند و در این میان، وضعیت بیماران بخش‌های ویژه و عفونی که باید بیشترین مراقبت‌های بهداشتی از آنان صورت بگیرد، در حال حاضر به محل نگرانی از بابت انتقال بیماری تبدیل شده است. پرستاران هنگام خدمت با عوامل بیماریزایی همچون ویروس‌های ایدز، هپاتیت، سل و بسیاری موارد دیگر در تماس مستقیم هستند که این امر سلامت جانی آنها را بشدت به خطر می‌اندازد.
گاهی نیز بیماری از پرستار مخفی می‌شود. مخفی کردن بیماری‌های خاص ظلم مضاعف در حق پرستاران است، چرا که این حق پرستار است که بداند با چه نوعی از بیماری در ارتباط است. البته گاهی ممکن است بیمار مبتلا به ایدز یا هپاتیت خودش هم نداند که چه بیماری‌ای دارد.
گذشته از پرستاران، توجه نداشتن به این نکته، خطرات ناگواری را متوجه سلامت مردم و جامعه خواهد کرد، زیرا یک پرستار آلوده به بیماری عفونی می‌تواند بیماران دیگر را نیز آلوده کند.
روزی برای پرستاران
انتخاب نام برای روزهای سال و تجلیل و یادبود از آن مناسبت‌ها کاری مهم است که باید در آن کمال دقت و توجه را داشت تا بهترین روز را برای آن مناسبت در نظر گرفت. انتخاب روزی که در آن بتوان از مقام شامخ پرستاران و بهورزان تجلیل کرد، به دلیل سختی کار این افراد دشوارتر است. روز ولادت بزرگ‌ترین پرستار عالم که در او صفات کامل یک پرستار یافت شود شاید بهترین انتخاب ممکن بود.حضرت زینب (س) در زندگی خود با صفات برجسته‌ای چون صبر، شکیبایی، تحمل، عشق و دوستی همنوع و ... راهی نمایان از چگونه زیستن را به کسانی که قصد داشتند پرستاری را نقطه اوج فعالیت خود قرار دهند، نشان داد.
جالب است بدانید 12 می (22 اردیبهشت) نیز روز جهانی پرستار نام دارد.در چنین روزی از سال1820 فلورانس نایتینگل، پرستار معروف به دنیا آمد. وی در جریان جنگ‌های کریمه و درمان نظامیان مجروح تلاش بسیاری کرد و به همین دلیل شهرت جهانی به دست آورد و به پاس تلاش‌های فراوان وی در امر پرستاری ، روز تولد وی در بسیاری از کشورها روز جهانی پرستار اعلام شد.
فلورانس نایتینگل، ملقب به بانوی چراغ به دست، در سال1860، آموزشگاه پرستاری نایتینگل را در بیمارستان سنت توماس لندن تأسیس کرد. این آموزشگاه که اولین دانشکده پرستاری در دنیا به‌شمار می‌رود، با 10 دانشجو آغاز به کار کرد. این اولین دانشکده پرستاری در دنیا بر 2 اصل مهم استوار بود: یکی این‌که پرستاران حتما می‌بایست به‌طور عملی در رشته تخصصی خود آموزش می‌دیدند و دیگر این‌که موظف بودند نظم و انضباط و اصول اخلاقی را در هر شرایطی رعایت کنند. فلورانس نایتینگل با تأسیس این آموزشگاه موفق شد حرفه پرستاری را از شغلی بدنام به حرفه‌ای آبرومند برای زنان تبدیل کند.
شاید بد نباشد در کنار روز ولادت حضرت زینب(س) که به عنوان روز پرستار در کشور شناخته می‌شود روز جهانی پرستار را نیز به تقدیر از این سپید پوشان دردمند اختصاص داد. چنان که در برخی مناسبت‌ها در کنار روز ملی، روز جهانی نیز گرامی داشته می‌شود. آیا براستی حتی 2 روز تقدیر از این قشر زحمتکش و گرامی کافی است؟!
کار سخت بدون سختی کار
پرستاری در بیشتر کشورهای دنیا به عنوان یک شغل سخت و زیان‌آور شناخته شده است، اما در ایران پرستاران بسیاری از مزایای سختی کار را ندارند یا در عمل فرصتی برای استفاده از آن را پیدا نمی‌کنند.
فردی که پرستار با او سرو کار دارد، بیماری است که با اضطراب، تشویش و نگرانی درباره آینده دست به گریبان است. بیماران کم بضاعت تر نگران تهیه مخارج هستند.
ارباب رجوع بیمارستان‌ها و پرستاران ، افرادی با آستانه تحمل پایین هستند که از پرستار خود انتظار دارند رفتاری بسیار خوب داشته باشد و تحمل کوچکترین بی اعتنایی را از طرف او ندارند. این فضا، فضایی غمناک است که شادابی ندارد. کسی که به طور مداوم در چنین محیطی کار می‌کند بسختی می‌تواند روحیه خود را حفظ کند. علاوه بر این، شیفت‌های فشرده و اضافه کاری‌های زیاد و شب کاری‌ها همگی دست به دست هم می‌دهند تا روحیه این افراد را ضعیف کنند.
حال کمبود نیرو را به این مشکلات اضافه کنید؛ در این شرایط تعداد بیمارانی که هر پرستار مسوولیت نگهداری آنها را دارد با توانایی جسمانی او تناسبی ندارد، به طوری که فشار زیاد کار، رمقی برای رسیدگی به نحو مطلوب برای پرستاران باقی نمی‌گذارد.
از سوی دیگر، بخشی از خدماتی که بیماران نیاز دارند مثل خدمات اولیه بیماران، کمک در راه بردن، غذا دادن و غیره در شرح وظایف پرستاران نیست و این کارها وظیفه کمک بهیار است، اما چون کمک بهیار در بیمارستان نیست یا به تعداد کم وجود دارد و از طرفی بیمار همه آنها را از پرستار انتظار دارد با توجه به این‌که پرستاران حس انسان‌دوستانه دارند این کارها نیز از سوی پرستاران انجام می‌شود. گاهی حتی برخی فعالیت‌های پرستاران اداری است که باید توسط منشی انجام شود، اما پرستار به اجبار انجام می‌دهد.
شیفت‌های مضر
شغل‌های شیفتی برای سلامت مضرند. بررسی‌ها نشان داده است افرادی که زمان کار آنها به واسطه شیفتی بودن تغییر می‌کند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلف قرار می‌گیرند. از آنجا که ساعت بیولوژیک بدن سیستم‌های پیچیده بدن و تنظیم هورمون‌ها را به عهده دارد، با اختلال در کار آن کل بدن از تنظیم خارج می‌شود.
محققان به پرستاران و آتش‌نشانان و رانندگان بین شهری اشاره می‌کنند که این افراد باید بیشتر مراقب سلامت خود باشند.
مگر فرشته هم بده
گاهی بیماران یا همراهان آنها از بد خلقی پرستاران گله مند هستند.در این‌که در هر شغلی خوب و بد می‌تواند وجود داشته باشد شکی نیست، در این‌که انسان نیز گاهی ممکن است اشتباه کند هم شکی نیست، اما نباید یکطرفه به قاضی رفت.
مشکلات مالی در هر شغل و صنفی ممکن است وجود داشته باشد .بسیاری از افراد جامعه شغل دوم و سوم دارند، اما وقتی شغل با جان انسان‌ها در ارتباط باشد مشکلات مالی روی دیگری پیدا می‌کند.
برخی پرستاران برای حل مشکلات مالی خود مجبور به انجام 2 یا 3 شیفت کار هستند. طبیعی است وقتی بیش از توان کار کنند کیفیت کار پایین خواهد آمد و شاید دیگر حوصله کافی برای تحمل همه چیز وجود نداشته باشد. ضمن این‌که گذشته از ساعات طولانی کاری شکوه و شکایت و گاهی غرغرهای بی‌مورد بیماران (که نمی‌توان خرده از آنان گرفت زیرا شرایط طبیعی ندارند و بد اخلاق‌تر و دل نازک تر از گذشته هستند) موجب خستگی روحی و جسمی پرستار می‌شود. پرستار هم آدم است و ظرفیت آدمی‌محدود. او خسته می‌شود، عصبی می‌شود و گاهی هم زیر بار مشکلات و سختی کار به اصطلاح کم می‌آورد. در این شرایط که آستانه تحمل او پایین آمده است شاید حرفی بزند یا کاری کند که از دید همراهان بیمار در شان فرشته سپید پوش نباشد و ایراد بد بودن از فرشته را می‌گیرند؛ اما کسی هم از او نمی‌پرسد که خرج زندگی این فرشته از کجا تامین می‌شود و وضع رفاهی او چطور است. پرستار هم مجبور است مثل دیگران برای تامین مخارج کار کند، حتی اگر 3 شیفت در روز باشد. ولی این فرق وجود دارد که در این وضعیت علاوه بر پرستار بیمار نیز متضرر می‌شود.
بازنگری وظایف
شرح وظایف پرستاری متناسب با توسعه و پیشرفت‌های پزشکی و پرستاری نیست. خیلی از مواردی که هم‌اکنون در سیستم درمان و سلامت در حال انجام است، مانند پیوندهای قلب، کبد، ریه، کلیه و جراحی‌های مختلف و همچنین تکنیک‌هایی که در خصوص قلب و عروق، باز کردن عروق و غیره در کشور در حال انجام است، در گذشته نبوده است. در 20 سال پیش خیلی از تکنولوژی‌ها و دستگاه‌هایی که امروز در بخش‌های ویژه استفاده می‌شود، وجود نداشت، اما اکنون با این پیشرفت‌ها انتظارات نیز از پرستاران تغییر کرده است.
انتظارات از سیستم پرستاری ایجاب می‌کند که شرح وظایف و نقش‌های جدیدی را برای پرستاران با توجه به توسعه‌های جدید تعریف کنیم. شرح وظایف فعلی پرستاران در حال حاضر بسیار محدود و بسته است و جوابگوی نیازهای فعلی سیستم سلامت نیست. در خیلی از موارد نیز صراحت و شفافیت ندارد.
نیازمند پرستاری
در حال حاضر 200 هزار پرستار تربیت شده در کشور وجود دارد. 60 هزار نفر از مجموعه وزارت بهداشت را پرستاران و گروه‌های وابسته به آن تشکیل می‌دهند. هم اکنون سالانه حدود 5000 فارغ‌التحصیل پرستاری داریم که 87 درصد آنان را زنان پرستار تشکیل می‌دهند.در مجموع 140 هزار پرستار شاغل در بخش‌های دولتی و غیر دولتی در حالی به ارائه خدمات به بیماران می‌پردازند که خود غالبا بیمار و نیازمند پرستاری هستند. به گفته رئیس سازمان نظام پرستاری، 75 درصد این پرستاران از اختلالات اضطرابی و افسردگی رنج می‌برند و 4/66درصد نیز دچار کمر درد، 31 درصد دچار ناراحتی‌های ستون فقرات، 28 درصد درد شانه ، 34درصد درد گردن، 52 درصد پا درد هستند و 41 درصد از آنان به طور کلی از دردهای عضلانی شکایت می‌کنند.
برای سلامت جامعه
پرستاران، فرشتگان سپیدپوش جامعه هستند که لباس خدمت بی‌منت را بر تن دارند. این جمله کلیشه‌ای بارها و بارها تکرار شده است. اینان بی اجر و منت هر خدمتی را انجام می‌دهند اما مباد یا رب مخدوم بی‌عنایت.
روز پرستار هم روزی کلیشه‌ای شده است. نشریات تقدیر و تشکر می‌کنند و پرستاران گله و شکایت. هر سال در روز پرستار نشریات می‌نویسند «سفیدپوشان مهربان همچون فرشته بر بالین بیماران حاضر می‌شوند و شبانه روز خود را وقف آنها می‌کنند روزتان مبارک باد و ...» اما کسی به این فکر نمی‌کند که این پرستاران خود نیاز به پرستاری دارند!
پرستار در نقش فرشته‌ای سفیدپوش وظیفه مهمی به عهده دارد. رساندن دارو و ارائه مراقبت‌های پزشکی فقط قسمتی از وظیفه اوست. او باید بتواند از نظر روحی و روانی نیز از بیمار مراقبت کند یا حداقل وضع او را بدتر نکند. اما وقتی پرستار خود با مشکلات گوناگونی مواجه است آیا می‌توان از او انتظار تیمار داشت؟ اگر به فکر سلامت جامعه هستیم، باید سلامت پرستاران را مد نظر قرار دهیم. کما این‌که مقام معظم رهبری در فرمایش‌های خود عنوان کرده‌اند: «بیاعتنایی به شغل شریف پرستاری، بیاعتنایی به سلامت جامعه است.
بیماری که دوران بیماری و رنج را به دور از دوستان و خانواده در بیمارستان سپری می‌کند، چشم امید به رسیدگی پرستار دارد. او نیازمند محبت است تا بهبود یابد. اما پرستاران هم حمایت و پشتیبانی جامعه را می‌جویند و خواهان ارج نهادن جامعه به جایگاه واقعی خویشند.
رهایی جامعه پرستاری از مشکلات می‌تواند به حفظ سلامت جامعه کمک شایانی کند این راه دشوار و سخت و در عین حال پیچیده محقق نمی‌شود مگر این‌که تمام آحاد جامعه و مسوولان و نهادها به‌صورت هماهنگ و متحد و همراه با انسجام در راه یاری پرستاران یا همان سربازان سلامت همقدم شوند.
نویسنده:علی اخوان بهبهانی