انسجام اسلامي و ضرورت تدوين منشور وحدت اسلامي

انسجام اسلامى
انسجام یعنى یکپارچگى و هم آهنگى و با هم جور شدن .
انسجام اسلامى هم یعنى ملت‏هاى مسلمانان با هم همراه ، یکپارچه و هماهنگ باشند .
در هر نظام اجتماعى یک مسأله وجود دارد و آن انسجام اجتماعى است . جامعه از انسان‏ها تشکیل مى‏شود و انسان‏ها با هم به وسیله‏ى یک عامل پیوند مى‏خورند که آن عامل باید مورد مطالعه قرار گیرد. پیدایش جامعه به این است که انسان فردى که تنازع بقاى فردى دارد ، تبدیل شود به واحدى از یک موجود زنده‏ى بزرگ تر به نام جامعه . همان طورى که سلول‏هاى بدن ما نسبت به ما واحدى هستند که تنازع بقاى فردى آن‏ها در سیستم یک موجود پریاخته حل شده ، همین حالت را باید افراد جامعه نسبت به جامعه پیدا کنند .
هر فرد براى بقاى خویش در یک سیستم تنازع بقا قرار دارد ؛ یعنى غذا خوردن در روند تنازع بقاى اوست؛ خوابیدن ، استراحت کردن و تمام کارهایى که انجام مى‏دهد ، در رابطه با این است که مى‏خواهد باقى بماند . اما فرد ، یک تنازع بقاى دیگر هم دارد که تنازع بقاى اجتماعى است . وجود جامعه یک تنازع بقاى بزرگ دارد که تنازع بقاى افراد جامعه به تنازع بقاى اجتماعى گره مى‏خورد و گاه در آن حل مى‏شود ؛ یعنى فرد دست از بقاى خود براى بقاى جامعه مى‏شوید و این امرى طبیعى است . اگر فرد به سلولى از جامعه تبدیل شد ، به طور طبیعى این حال را پیدا مى‏کند که اگر حیات جامعه اقتضا کرد ، حیات خویش را به آن تقدیم کند و جان دهد تا جامعه بماند. اگر فرد در این گذشت و ایثار تردید نمود ، هنوز عضو جامعه نشده است .
بلوغ اجتماعى یعنى این که انسان احساس عضویت در جامعه کند و معنى عضویت در جامعه یعنى فدایى جامعه شدن و بدون بقاى جامعه ، نتواند خود را قبول نماید و اصلا قبول نکند ؛ یعنى جزو روند بلوغ یک فردهست که به جایى برسد که حیات خودش را به راحتى سپر بلاى بقاى جامعه کند ؛ همان گونه که میلیون‏ها سلول در هنگامه‏ى خطر براى جان فرد ، فداى بودن وى مى‏شوند.
گوشه‏اى از چشم یا دست که زخم مى‏شود ، بسیارى از سلول‏ها فدا مى‏شوند. این روال براى سلول‏ها قابل قبول است . وقتى انسان‏ها جامعه‏اى را به وجود مى‏آورند ، همین حالت در آن‏ها پیدا مى‏شود فرد در آن تنازع بقاى جمعى که مورد توجه جامعه است ، دیگر به تنازع بقاى فردى نمى‏اندیشد.
این که جامعه‏ى ما « شهید » مى‏دهد ، به این علت است که تنازع بقاى جمعى ، نیروى محرکه‏ى تنازع بقاى فردى است . آن تنازع بقاى جمعى که پیدا مى‏شود ، باید یک فلسفه‏ى وجودى داشته باشد . آن عامل پیوند چیست ؟ جامعه به وسیله‏ى هدف مشترکى که دارد ، تنازع بقا پیدا کرده ، تبدیل به واحد مى‏شود.
آن‏هایى که مى‏خواهند پایه‏هاى جامعه را پى ریزى کنند و به جامعه انسجام دهند ، باید به دنبال پایه‏اى براى جامعه باشند و یک انسجام اجتماعى که بر اساس یک پایه از پایه‏هاى فطرت باشد ، پدید آورند.
اسلام عزیز مایه‏ى پیوند جامعه‏ى اسلامى و ایجاد انسجام اسلامى است . انسان فطرتا خدا پرست است و فطرت آدمى او را در مسیر تسلیم شدن در برابر حق به حرکت در مى‏آورد و جامعه‏ى اسلامى با مایه‏ى بندگى خدا به وجود مى‏آید؛ که در این مایه‏ى بندگى ، هم عدالت و هم مساوات وجود دارد و همین ارتباط با خدا ، عمیق‏ترین نهادهاى درونى انسان است .
خدا و لا اله الا الله مایه‏ى وحدت مى‏شود و ارتباط با خدا موجب انسجام مى‏گردد ، و در نتیجه مردم به هم نزدیک مى‏شوند و انسجام اسلامى شکل مى‏پذیرد.
آن‏ چه ما به آن فرا خوانده شده‏ایم ، « انسجام اسلامى » است . مقام عظماى ولایت ، حضرت آیت الله العظمى خامنه‏اى عزیز در روز اول فروردین 1386 در مشهد مقدس فرمودند :
« افراد به جایى مى‏رسند که حیات خود را سپر بلاى بقاى جامعه مى‏کنند و تنازع بقاى فردى در تنازع بقاى اجتماعى حل مى‏گردد و هیچ قدرتى قادر به شکستن قدرت این جامعه‏ى اسلامى نیست . »
بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران ، حضرت امام خمینى - قدس سره - مى‏فرمودند :
« این معنا را باید نصب العین خودتان قرار بدهید که ما تا با هم هستیم ، مسلمین تا " ید واحد " هستند ، و همین مسلمین کم جمعیت و پشتوانه‏ى بزرگ الهى ، این‏ها اگر با هم باشند ، این ملت اگر با هم باشند ، هیچ قدرتى نمى‏تواند او را بشکند . »
مورچگان را چو بود اتحاد
شیر ژیان را بدرانند پوست
باید اختلاف سلیقه‏ها را کنار گذاشت ، از کج فهمى‏ها و بى اطلاعى‏ها بیرون آمد ، بر سوء تفاهم‏ها چشم بست ، بر نقاط مشترک و بر اصول پاى فشرد و انسجام اسلامى را در جهان شکل داد .
مقام معظم رهبرى در تاریخ 17/1/1386 در جمع کارگزاران و دولتمردان جمهورى اسلامى ایران فرمودند :
« ما اگر بخواهیم اتحاد ملى و انسجام اسلامى تحقق پیدا کند ، باید بر اصولى که بین ما مشترک است ، تکیه کنیم ؛ نباید خودمان را سرگرم فروعى بکنیم که مورد اختلاف است . »
سخن از انسجام با ملت‏هایى که هم سود مى‏باشند ، به معناى آن است که مشترکات در میان آنان به جهاتى تقویت شده است ؛ هر چند که در مسایلى چون زبان و قومیت از مشترکات بهره‏مند نباشند و از آن سود نبرند . پس باید بر مشترکات پاى فشرد و مانع نزاع بر سر فرعیات شد .
تفکر انسجام اسلامى به معناى آن است که ملت‏هاى مختلف اسلامى با همه‏ى تنوع و اختلافات روشى و تجربه‏اى ، مى‏توانند از الگوهاى مشترکى استفاده کنند و در راستاى منافع مشترک حرکت نمایند . براى رسیدن به این هدف ، باید از واگرایى و عوامل ایجاد آن کاست و به علل و عوامل وحدت آفرین و همدلى و همگرایى افزود.
اگر ملت‏هاى منطقه ، انسجام اسلامى خویش را تقویت کنند ، عوامل تفرقه افکن نمى توانند براى واگرایى جمعى این ملت‏ها کارى از پیش ببرند و نتیجه آن مى‏شود که در پرتو این انسجام ، ملت‏هاى مسلمانان از همگرایى سود برده ، براى رسیدن به آرامش و آسایش از توان و ظرفیت یکدیگر بهره‏مند مى‏شوند .
این وظیفه‏اى است که دین اسلام و قرآن مجید بر گردن مسلمانان نهاده است . با آن که روش‏ها و فرهنگ‏هاى هر ملتى در یک سرزمین و کشور با سرزمین و کشور دیگر متفاوت است ، ولى به جهت مشترکات کلان فرهنگى و هدفى ، مى‏توانند و باید از انسجام برخوردار باشند تا جلوى نفوذ دشمن را بگیرند و بر عزت الهى خویشتن در جامعه‏ى بشرى بیفزایند .
بسیارى از گزاره‏هاى قرآنى ، تبیین کننده‏ى عوامل انسجام اسلامى است ؛ چنان که بسیارى از آموزه‏هاى دستورى قرآن نیز در این راستا قابل تحلیل و تبیین است . قرآن ، همه‏ى کسانى را که شهادتین را بر زبان جارى کرده و اسلام را با حقیقت جانشان پذیرفته باشند ، مؤمن و مشمول حکم انسجام اسلامى مى‏داند ؛ یگانگى و انسجامى که در سایه‏ى وحدت عقیده و باور پدید مى‏آید .
اگر ما تابع قرآنیم که هستیم ، باید به این عوامل توجه کنیم و انسجام اسلامى را در جامعه‏ى مسلمانمان شکل و رونق دهیم . از این رو باید بر اصول پافشارى نماییم ، به ریسمان الهى چنگ بزنیم ، حقوق برادرى را رعایت کنیم ، دنبال عیب جویى از دیگران نباشیم ، از زشتى و گناه دور شویم ، امر به معروف و نهى از منکر نماییم و با همین مبنا خانواده‏ى بزرگ مسلمانان را شکل دهیم ، تا در اثر این انسجام بزرگ ، سلطه‏ى بیگانگان و استعمارگران را بر چینیم . در این هدف وارسته ، لازم است ملت‏ها و دولت‏ها با تمام وجود تلاش نمایند ؛ چنان که مقام عظماى ولایت حضرت آیت الله العظمى خامنه‏اى عزیز فرمودند :
« انسجام اسلامى در یک وجه ، خود ناظر به همه‏ى دنیاى اسلامى است ؛ باید با هم منسجم باشند ؛ باید به یکدیگر کمک کنند ؛ هم دولت‏هاى اسلامى ، هم ملت‏هاى اسلامى ؛ و دولت‏هاى اسلامى در استفاده از ظرفیت ملت‏هاى اسلامى براى ایجاد این وحدت بزرگ ، مى‏توانند سهم و نقش داشته باشند . »
دولت‏ها مى‏توانند تفرقه‏ها را به محبت و وفادارى به یکدیگر و ایجاد اخوت در بین صفوف مسلمین تبدیل نمایند . ملت قادرند که با مهر و وفا ، دل‏ها را به هم نزدیک کنند ، بر جدایى‏ها خط بکشند ، زشتى‏ها را به زیبایى مبدل سازند ، و به « انسجام اسلامى » شکل دهند .
ما قصه‏ى سکندر و دارا نخوانده‏ایم
از ما به جز حکایت مهر و وفا مپرس‏
پیامبر اعظم (ص) ، پیامبر رحمت و محبت بودند ؛ امت خود را نیز به این سو فرا خواندند ، تا در پرتو بهره گیرى از اوصاف الهى دین خدا ، پیوند آن ملت‏ها مستحکم شده ، جهان اسلام رونق گیرد .

ضرورت انسجام اسلامى

براى تبیین هرچه بیش‏تر ضرورت انسجام اسلامى در جهان امروز ، لازم است ترسیمى از جغرافیایى مذهبى و پراکندگى جمعیتى تسنن وتشیع در ایران و جهان داشته باشیم .
اهل سنت ایران فقط از دو مذهب شافعى و حنفى هستند و ما در ایران ، تقریبا حنبلى و مالکى نداریم .
مناطق مسکونى پیروان مذهب شافعى ؛ به ترتیب استان‏هاى کردستان ، آذربایجان غربى ، کرمانشاه و هرمزگان است . بخش اندکى از آن‏ها نیز در جنوب فارس – شهرهای لار و لامرد - و طالش زندگى مى‏کنند .
مناطق مسکونى پیروان مذهب حنفى ؛ به ترتیب استان‏هاى سیستان و بلوچستان ، گلستان و خراسان رضوى ، شمالى و جنوبى است .
در جهان ، مناطق شرقى و شمالى ایران - یعنى آسیاى میانه ، ترکمنستان ، قزاقستان ، قرقیزستان ، ازبکستان ، روسیه و تاتارستان - و قسمتى از غرب ایران - یعنى بخشى از وسط عراق ، قسمتى از سوریه و ترکیه تا فلسطین - حنفى مذهب هستند . اما قسمت شمال غربى ایران ، شمال عراق ، کردهاى عراق ، ترکیه و سوریه تا شمال غرب ، چچن و اینگوش و بخشى از مصر ، شافعى هستند . همچنین در شرق دور - یعنى در مالزى و اندونزى - بیش از دویست میلیون نفر شافعى مذهب زندگى مى‏کنند و بخشى از شافعى‏ها نیز در آفریقا هستند.
مالکى مذهب‏ها غالبا در آفریقا کثرت جمعیتى دارند ، ولى جایگاه اصلى پیروان مذهب احمد بن حنبل در عربستان و بعضى از کشورهاى حاشیه‏ى خلیج فارس است . البته کشورهاى خلیج فارس ، آمیزه‏اى از مذاهب مختلف هستند . براى مثال ، در عمان مذهب ابازید رواج دارد که از رسوبات خوارج است ؛ گرچه در عصر کنونى تحولات زیادى در عقاید آن‏ها رخ داده است و هم اکنون از خوراج تبرى مى‏جویند.

اما تمرکز شیعیان در مناطق مختلف جهان

درصد جمعیتى شیعیان آذربایجان ، بیش از درصد جمعیتى شیعیان ایران است و نزدیک نود درصد مردم آذربایجان شیعه هستند. در بحرین ، جمعیت اصلى مسلمانان را شیعیان تشکیل مى‏دهند . پنجاه و پنج درصد مسلمانان عراق از شیعیان هستند . مردم یمن ، لبنان ، افغانستان و پاکستان نیز درصدهاى متفاوتى از شیعیان دارند . در حدود یک پنجم از جمعیت یک ونیم میلیاردى مسلمانان جهان را شیعیان تشکیل مى‏دهند .
جمعیت عظیم مسلمانان و پراکندگى جمعیتى آنان در حساس‏ترین نقاط تاکتیکى و استراتژیکى دنیا و تهدیدهایى که کیان و هویت اسلام را به چالش کشانده است . ضرورت وحدت و انسجام اسلامى را در جهان امروز ایجاب مى‏نماید.
اگر جمعیت یک و نیم میلیاردى مسلمانان ، از هر فرقه و دسته و گره از شیعه و سنى ، با هم متحد و همراه و همگام شوند ، دنیاى استکبار را به پهنه‏ى نیستى مى‏برند .
امام خمینى (ره) که منادى وحدت بین مسلمین بودند ، به همین علت و براى رساندن قدرت مسلمانان به اوج عزت و اقتدار فرمودند :
« بر علماى دین که وارثان پیامبر هستند ، فرض و واجب است که موقعیت حساس جهان اسلام و نقشه‏هاى شوم و خطرناک دشمنان را دریابند ، با عوامل تفرقه و اختلاف به طور جدى مبارزه نمایند ، نقشه‏هاى شوم دشمنان را براى مسلمین تشریح کنند و همه‏ى آن‏ها را براى دفاع از اسلام و مبارزه با شرک و استکبار جهانى بسیج نمایند . »
اگر علماى اسلام به این وظیفه و تکلیف شرعى خویش عمل نمایند ، چه قدرتى از قدرت مسلمانان در جهان به وجود مى‏آید ؟ آیا کسى قادر است که این عظمت را بشکند ؟ شاخه‏هى نازک و جدا از هم را به راحتى مى‏توان شکست ، اما اگر همان شاخه‏ها در کنار هم قرار گیرند و جمع منسجمى را به وجود آورند ، آیا کسى مى‏تواند آن‏ها را بشکند ؟
علت تسلط استکبار جهانى بر برخى از کشورهاى اسلامى ، تفرقه‏ى مسلمانان است . اگر انسجام اسلامى شکل پذیرد ، دیگر امریکا و انگلیس و ایادى آنان و صهیونیسم جهانى قادر به کشتن مسلمان‏هاى عراق و افغانستان و لبنان و فلسطین نخواهند بود . اتحاد ملت ایران در نبرد هشت ساله ، قداستى از این ملت را در نگاه دشمنان اسلام و ایران ترسیم کرده است که آنان از رویارویى با مردم ایران واهمه دارند . امت اسلامى مى‏تواند در جهان امروز چنین قداست و اقتدارى را ترسیم نماید . پس باید از پهنه‏ى شعار پا را فراتر بگذاریم و وارد گود شویم . دنیاى استکبار توطئه‏ى گسترده‏اى براى شکستن قدرت مسلمانان طرح ریزى کرده است . وظیفه‏ى ما امروز چیست ؟ براى مبارزه با طرح تفرقه و اختلاف اندازى دشمن در بین صفوف مسلمین ، چه باید بکنیم ؟
مقام معظم رهبرى حضرت آیت الله العظمى خامنه‏اى عزیز فرمودند :
« در مقابل چنین توطئه‏اى نباید فقط به شعار وحدت اسلامى بسنده کرد ، بلکه باید با اقدامات عملى زمینه‏ى وحدت بیش از پیش را در جهان اسلام به وجود آورد. »
راه عملى براى مبارزه با این مشکلات و مصائب دنیاى اسلام و رفع اختلافات و زمینه‏سازى براى ایجاد وحدت و انسجام اسلامى ، تهیه و تدوین منشور وحدت اسلامى است.

منشور وحدت اسلامى

رهبر معظم انقلاب اسلامى در تاریخ 17/1/1386 در روز میلاد حضرت ختمى مرتبت محمد بن عبدالله (ص) و در جمع کارگزاران نظام و سفراى کشورهاى اسلامى ، در حسینیه‏ى امام خمینى (ره) فرمودند :
« علاج اصلى ، داروى اصلى براى امروز دنیاى اسلام ، داروى اتحاد است . باید با هم متحد بشوند . علما و روشنفکران اسلام بنشینند و منشور وحدت اسلامى را تنظیم کنند . منشورى تهیه کنند تا فلان آدم کج فهم متعصب وابسته‏ى به این یا فلان یا آن فرقه‏ى اسلامى ، نتواند آزادانه جماعت کثیرى از مسلمانان را متهم به خروج از اسلام کند ؛ تکفیر کند . تهیه‏ى منشور جزو کارهایى است که تاریخ امروز از روشنفکران اسلامى و علماى اسلامى مطالبه مى‏کند . اگر شما این کار را نکنید ، نسل‏هاى بعد از شما مؤاخذه خواهند کرد .»
همت بلند دار که مردان روزگار
از همت بلند به جایى رسیده‏اند
این فراخوان در سالى که به نام « اتحاد ملى و انسجام اسلامى » نام گذارى شده ، از اهمیت مضاعفى برخوردار است . مسلمانان ، بزرگ‏ترین و بى‏بدیل‏ترین سرمایه‏ى وحدت - یعنى اسلام ، قرآن ، پیامبر اعظم (ص) و کعبه - را در اختیار دارند . امت بزرگ اسلامى ، با بیش از یک و نیم میلیارد نفر جمعیت ، نزدیک به یک سوم کشورها را به خود اختصاص داده ، در پنج قاره‏ى جهان سکونت دارند . بخش قابل ملاحظه‏اى از بازار جهانى و بزرگ‏ترین منابع انرژى و سوخت نیز در اختیار جهان اسلام است .
حج ، نماز، روزه و جهاد ، از دیگر مؤلفه‏هاى وحدت بخش امت اسلامى است . موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک برخى از کشورهاى اسلامى در جهان ، مزید بر علت‏هاى شمرده شده و عاملى مؤثر در مسیر ترسیم وحدت اسلامى و تدوین منشور آن است .
اندیشمندان و نخبگان جهان اسلام با بهره‏گیرى از این قدرت و زمینه ، باید با اهتمام و سعى فراوان ، گام‏هاى اساسى خویش را براى تدوین منشور وحدت اسلامى بردارند و نقش بایسته‏اى براى تحقق خواسته‏ى مقام معظم رهبرى ایفا نمایند .
در تدوین منشور وحدت ، باید نکاتى مورد توجه و ملاحظه قرار گیرد :
1. منشور باید جامع افراد و مانع اغیار باشد ؛ یعنى همه‏ى مذاهب و فرقه‏هاى اسلامى ، اقلیت‏ها و اقلیم‏هاى اسلامى را در بر گیرد و در آن بر حقوق مشترک همه‏ى مذاهب و فرقه‏هاى اسلامى تأکید شود ؛
2. در منشور باید رشد و پیشرفت تمامى مسلمانان در نظر گرفته شود و راه حل‏هاى مطرح شده در آن بتواند آسیب‏هاى موجود را از پیش رو بردارد ؛
3. منشور باید بر اساس مشترکات فرق اسلامى تدوین گردد و قرآن مجید و آموزه‏هاى آن ، مبناى کار تدوین منشور وحدت اسلامى از سوى عالمان فرهیخته ، دانشمندان درجه یک فرق اسلامى و نخبگان جهان اسلام و روشنفکران بیدار و بصیر قرار گیرد ؛
4. تلاش متولیان تدوین در منشور وحدت ، باید تبلیغ و شناساندن اسلام ناب به جهانیان باشد ؛
5. برجسته کردن دیدگاه‏هاى اسلام درباره‏ى بسیارى از مباحث مطرح شده در جهان امروز ؛ براى تبیین نقاط قوت اسلام ، پاسخ دادن به شبهه‏هاى جارى در جوامع بشرى ، تحکیم پایه‏هاى اعتقادى مسلمانان و تقویت نقاط مشترک براى رشد وحدت جامعه‏ى اسلامى ، باید مورد توجه جدى تدوین کنندگان منشور قرار گیرد ؛
6. براى تشکیل یک جبهه‏ى متحد اسلامى در راستاى دفاع از مظلومان جهان اسلام در رویارویى با ظلم و ستمگران و ایجاد بازار مشترک کشورهاى اسلامى در مسیر دفاع از توسعه و رونق اقتصاد ملل مسلمان ، باید تلاش شود؛
7. از مداخله در امور یکدیگر با راهبرد مسالمت آمیز و نیز از سیاست‏هاى رادیکال و تنش آمیز میان کشورهاى اسلامى باید پرهیز شود ؛
8. تلاش براى اتخاذ وحدت رویه و سیاست‏هاى هماهنگ در مجامع جهانى و دفاع از حقوق مسلمانان و سرزمین‏هاى اسلامى در آن مجامع ، باید در منشور وحدت اسلامى مورد توجه جدى قرار گیرد ؛
9. راه اندازى کرسى‏هاى نظریه پردازى ، گفت و گو ، جدال احسن میان نخبگان و اندیشمندان درباره‏ى مشترکات و ساز و کارهاى تقویت و کارآمدى آن‏ها در عین احترام به عقاید و اندیشه‏هاى یکدیگر ، باید در منشور مورد عنایت باشد؛
10. برخوردارى از طرح و نقشه‏ى مشخص در جهت مقابله با چالش‏هاى فراروى مسلمانان جهان و کشورهاى اسلامى ، جزو ملزومات ترسیم و تدوین منشور وحدت است ، که باید در منشور مورد عنایت و توجه عمیق و جدى قرار گیرد .
مقام معظم رهبرى از تدوین منشور وحدت اسلامى به عنوان مطالبه‏اى تاریخى سخن به میان آورده‏اند . در ذات روابط بین مسلمانان و شکل گیرى انسجام اسلامى ، نوعى پیوستگى و اتحاد بالقوه وجود دارد . دین اسلام ، دین برادرى و برابری است . تعالیم اسلام و سیره‏ى بزرگان دین نیز جملگى در سایه‏ى این پیوستگى و انسجام معنا مى‏یابد . در زیربنا و عمق جوامع اسلامى ، عطش تطابق میان تعالیم دین و رفتار مسلمانان ، روز به روز بیش‏تر مى‏شود. انقلاب اسلامى این عطش را در میان مسلمانان افزایش داد . در این برهه، سخن از این مطالبه‏ى تاریخى از زبان مقام معظم رهبرى ، نشان از حسن درایت معظم له براى پاسخ گویى به مهم‏ترین نیاز دنیاى اسلام و علاج واقعى تمام مشکلات مسلمانان دارد .
اگر علما و روشنفکران مسلمان به این نداى حکیمانه پاسخ مثبت دهند ، بزرگ‏ترین خدمت را به جامعه‏ى بشرى و جهان اسلام نموده و مقدمات نابودى استعمارگران و سلطه طلبان دنیا را فراهم کرده‏اند . در پرتو این تلاش ، « اسلام » نیز عزت بیش‏ترى یافته ، نگاه مردم جهان به کامل‏ترین دین الهى ، مثبت و زیبا مى‏شود . مسلمانان نیز با یک انسجام بزرگ ، امت واحد جهانى را شکل مى‏دهند . بنابراین ، دیگر سخن از من و ما ، زبان و قومیت و جغرافیا، این گروه و آن گروه ، و این مذهب و آن فرقه نیست .
زان که ما از سینه ، جان گم کرده‏ایم
خویش را در خاکدان گم کرده‏ایم‏
مسلم استى ، دل به اقلیمى مبند
گم مشو اندر جهان چون و چند
مى نگنجد مسلم اندر مرز و بوم‏
در دل او یاوه گردد شام و روم
‏ دل به دست آور که در پهناى دل‏
مى‏شود گم این سراى آب و گل‏
عقده‏ى قومیت مسلم گشود
از وطن آقای ما هجرت نمود
تا ز بخشش‏هاى آن سلطان دین‏
مسجد ما شد همه روى زمین
‏ هر که از قید جهات آزاد شد
چون فلک در شش جهان آباد شد

(0) نظر

دسته ها : مذهبی

يکشنبه 1387/12/25 13:32