تعداد بازدید : 4573754
تعداد نوشته ها : 10297
تعداد نظرات : 320
2-1) جهان شمول بودن و حکومت جهانی آرمانشهر:
آرمانشهر حضرت مهدی موعود(عج)، آرمانشهری جهانی و همة زمین بر پهنة حکومت عدل و داد آن بزرگوار خواهد بود.دین اسلام در سراسر زمین احیا خواهد گردید و جهان شمول خواهد گشت.«دین و اخلاق در آرمانشهر حضرت مهدی موعود(عج) در تمامی اقوام و ملل یکسان خواهد بود و احکام اسلام قلمروئی به گستردگی جهان خواهد یافت.»[28]
به موجب حدیثی صاحب الزّمان (عج)«... به هنگام انقلاب احوال مردم و اوضاع متزلزل قیام کند و زمین را پر از عدل و داد نماید.چنان که از ظلم و ستم پر شده باشد.ساکنان آسمان و زمین از حکومت او راضی خواهند بود.»[29] جهان شمولی آرمانشهر مهدی موعود (عج) و جهانی بودن حکومت آن حضرت سبب: احیا دوبارة اسلام و جهان شمولی آن ؛یکسانی دین در تمامی زمین؛یکسان بودن دستورها و برچیده شدن دستورات متناقض؛ رهبریّّت یگانة زمین؛ انطباق مردم با احکام و فرمانها و قوانین جهانی آرمانشهر دینی؛و...خواهد گردید.
2-2) بهره گیری از تمامی قابلیّّتها و قدرتها و نیروهای مادّّی در آرمانشهر مهدی موعود(عج):
در روایتی آمده است:«..زمین گنجهایش را برای او خارج می سازد....»[30] مراد از این روایت بهره گیری از تمامی قابلیّّتها و قدرتها و نیروهای مادّّی در آرمان شهر اسلامی مهدی موعود (عج) می باشد. از ویژگیهای این نکته برخورداری تمامی زمین از نعمتها و نیز عمران و آبادی زمین است و نشانگر رفاه اقتصادی بی سابقة مردم زمین و سخاوتمندی و محبت آقا صاحب الزمان بر تمامی مردم زمین.
« از پیامبر اکرم(ص)ذکر شده است که فرمودند:«امّّت من در زمان مهدی از چنان نعمتی برخوردار شود که مانند آنرا هرگز برخوردار نشده باشند، آسمان باران بر سر آنان فرو ریزد و زمین هیچ گیاهی را نگاه نداشته، مگر اینکه آنرا می رویاند».»[31]
2-3) تکامل شگرف علوم در آرمانشهر اسلامی مهدی موعود:
در روایتی از امام جعقر صادق(ع) آمده است:« دانش بیست و هفت(شعبه و شاخه)است و مجموع آنچه پیامبران آورده اند دو حرف است و مردم تا آن روز بیش از دو حرف را نمی دانند و چون قائم قیام کند بیست و پنج حرف بقیه را برون آورده و در میان مردم منتشر می سازد و بدین سان مجموع بیست وهفت جزء دانش را نشر می دهد. »[32] این روایت حکایت از تحول علوم توسط آن حضرت و جهشی عظیم در پیشرفت زندگی بشریّت در تمامی زوایای زندگی بشری خواهد بود.
آرمان شهر اسلامی مهدی موعود (عج)؛ شهر نهایت علوم و دانش بشری است.ارتباطات جمعی، ابزارهای بصری، سیستمهای اقتصادی،و حکومتی و قضاوتی و اجتمائی و غیره همگی با تحولی عظیم در آرمانشهر روبرو می شوند. آرمانشهر مهدی موعود (عج) تحقق ابعاد بهشت آسمانی در قالبی زمینی است.
2-4) اتصال آرمانشهر اسلامی مهدی موعود (عج) به عالم های بالا و عالم شهود و غیب:
آرمانشهر اسلامی مهدی موعود (عج)، تجسم کالبدی نقطة آرمانی اندیشه های بشری است. آرمانشهرمهدی موعود (عج) هم امکان اتّصال با آسمانها و سیارات و کهکشانها را در سایة پیشرفت شگفت انگیز علوم به دست آن بزرگوار را داراست و هم امکان اتصال و حرکت از جهان ماده به غیب و رسیدن به شهود معنا ، در سایة تحقق امر « رجعت» را دارا می باشد.از امام باقر (ع) روایت شده است که فرمود:«... بدانید که ذوالقرنین در انتخاب دو ابر رام و سرکش مخیر گردید و او ابر رام را برگزید و ابر سرکش، برای دوست و محبوب شما(مهدی) ذخیره گردید، راوی گفت:سئوال کردم:ابر سرکش کدام است؟فرمود: ابری که در آن غرش رعد و صاعقه و یا برق وجود داشته باشد که محبوب شما بر آن سوار می گردد.بدانید که او بر ابر سوار گردیده و با این وسائل بالا میرود، وسائل آسمانها و زمینهای هفتگانه...» [33] این امر نشان از راه یابی آرمان شهر اسلامی مهدی موعود (عج) به آسمانها و کهکشانها و ارتباط با عوالم مادی بالا است.
نکتة مهم دیگر توجه به مسأله ای است که در آیات متعدد تفسیر و به « رجعت » تعبیر شده است.که روایات متعدد آن در حد زیاد و تواتر است.منظور از رجعت باز شدن دریچه های جهان غیب و جهان مرگ بر روی آدمی است و تعدادی از جهان مرگ به جهان مادّّی و حیاتف دوباره بر می گردند که این امر در زمان حضور و ظهور مهدی موعود (عج) و در آرمانشهر اسلامی حضرت مهدی موعود (عج) صورت تحقق به خود خواهد گرفت.در روایتی از ابوبصیر از امام باقر(ع) نقل شده است:« امام باقر به من فرمود: مگر اهل عراق منکر رجعت هستند؟ گفتم:آری فرمود:آیا قران نمی نمی خوانند: وروزی که از هر امت دسته ای را برانگیزیم.»[34]
در روایت دیگری از امام صادق (ع) دربارة آیه یاد شده سئوال کردند، حضرت فرمود:« مردم درباره آن چه می گویند؟ عرض کردم آنها می گویند آیه راجع به قیامت است.فرمود:خداوند در قیامت از هر امّّتی دسته ای را زنده می گرداند و بقیه را به حال خود رها می سازد! این آیه قطعاً در مورد رجعت است.و آیة مربوط به قیامت این است: جملگی آنها را محشور گردانیم بی آنکه کسی را فروگذاریم و ...» [35]
در روایتی دیگر « زراره گوید: از امام صادق دربارة امور مهم رجعت و امثال آن پرسیدم حضرت فرمود:« آنچه از آن می پرسید هنوز وقتش نرسیده است.«بلکه آنها تکذیب کردند آنچه را که احاطه علمی به آن نداشتند و به تأویل آن نرسیده اند.»»»[36]
این روایتها همگی نشان از تحقق اموری بزرگ در آرمانشهر اسلامی مهدی موعود (عج) دارد.رجعت نه تنها سبب گشوده شدن دریچه های نوین معرفت بشری بر حقایق عالم غیب و شهود و معنا می گردد؛ بلکه سبب بصیرت هر چه بیشتر شهروندان آرمانشهر بر مسائلی بزرگ چونان « مرگ و زندگی » می گردد. تمامی زمین در سیطرة جهانی مهدی موعود(عج) به صورت آرمانشهری واحد جلوه گر می گردد و تمامی زمین به سجود پروردگار خود می شتابد. وظیفة ما در عصر غیبت آن بزرگوار، تلاش در انتظار فرج و تحقق و خلق آرمان شهر اسلامی است.تا زمین به نور پروردگارش روشن شود.«و اشرقت الارض بنور ربّّها.» [37]
نتیجه گیری:
اندیشة آرمانشهر و پیدائی و پیدایش و خلق شهری آرمانی در تمامی مکتبها و اندیشه ها به نوعی موجود بوده است.در این میان دین اسلام، به سبب رویکردهای خاصّّ توحید نگرو ویژگیهای خاصّّ خود، صفات و ویژگیهای مشخصی را برای آرمانشهر مطلوب خود خواهان است.
آرمانشهر اسلامی، شهر عدالت؛ شهر طهارت و پاکی؛ شهرذکر وتذکّّر؛ شهر اصلاح؛ شهر شکر؛ شهر امن؛ و شهر تحقق شأن واقعی انسان در مقام خلیفة الهی است. اسلام در عین تذکّّر بر آدمی در هجران از دارالقرار واقعی و بهشت موعود، وعدة تحقق حتمی آرمانشهری را ارائه می دهد که صورت کالبدی آن در سیطرة دولت امام دوازدهم حضرت بقیةالله مهدی موعود(عج)، نمود عینی خواهد پذیرفت.
انتظار فرج و امید به ظهور انسان کامل و تحقق ابعاد کاملة آرمانشهر اسلامی در عصر آنحضرت، خود نیاز به افرادی صالح دارد.« انتظار افرادی صالح را می طلبد». شناخت ویژگیها و صفات آرمانشهر موعود اسلامی، ما را در تلاش به رسیدن به مطلوب، یاری میدهد و خط مشی مشخصی را در پیمودن مسیر، فرارویمان می نهد.
تحقق آرمانشهر اسلامی مهدی موعود(عج) در قالب چهار مضمون:
جهانشمول بودن وحکومت جهانی آرمانشهر اسلامی مهدی موعود(عج)؛
بهره گیری از تمامی قابلیتها وقدرتها ونیروهای مادی در آرمانشهر اسلامی مهدی موعود(عج)؛
تکامل شگرف علوم در آرمانشهر اسلامی مهدی موعود(عج)
اتصال آرمانشهر اسلامی مهدی موعود(عج) به عالم های بالا و عالم شهود و غیب
به طور خلاصه بررسی گردید. امید است پیگیری مطالعات و تداوم مطالعات آرمانشهر اسلامی مورد عنایت و توجه حضرت ولیّّ عصر(عج) قرار گیرد و سبب تبدیل ذهن به عین و تجسّّم شهر آرمانی اسلامی گردد. اللهمّّ ارنا الطلعة الرشیده و الغرة الحمیده...[38]
پانوشتها:
1) در مورد اسطورة عصر زرّّین رجوع شود به : ایلین،سگال، « انسان در گذرگاه تکامل»، جلد2،ص114و113 و نیز: بهار،مهرداد، «پژوهشی در اساطیر ایران»، انتشارات توس، تهران، 1362
2) به عنوان مثال به حماسة « گیل گمش» در افسانه های سومری و بابلی در « پهلوان نامة گیل گمش» مراجعه شود. –صفوی،حسن، « پهلوان نامة گیل گمش»،امیرکبیر، تهران، 1356
3) هر نظامی، خواه کمونیستی، خواه فاشیستی، و... آرمان و ایده آل خود را رسیدن به غایتی می داند که میتوان آنرا « آرمان شهر مکتبی» هر جامعه نامید.
4) رجوع شود به: افلاطون، «جمهوری»، ترجمة حسن لطفی، خوارزمی، تهران،1357
5) رجوع شود به: فارابی، ابونصر محمد ابن محمد، « اندیشه های اهل مدینة فاضله»، ترجمه سید جعفر سجادی، شورای عالی فرهنگ و هنر ایران، تهران، 1354
6) برای آگاهی از یوتوپیا تامس مور رجوع شود به: مور،تامس، « آرمانشهر-اتوپیا»، ترجمه داریوش آشوری و نادر افشار نادری، خوارزمی، تهران،1361
7) نگرشهای نوینی که در سینمای غرب و سینمای هالیوود در برخورد با شهر آرمانی ظاهر میشود؛بازآفرینی تکنولوژیکی و ایدئولوژیکی آینده است.
8) نظیر اساطیر برتری نژاد آریا و ژرمن، که بهانه و دست آویز آلمان نازی برای پایه ریزی دولت نژادی رایش در آلمان گردید. رجوع شود به: هیتلر،آدولف، « نبرد من »، ترجمة ع پاشائی، شهریار،تهران،تاریخ؟، و نیز رجوع شود به: ویلیام،شایرر، « ظهور و سقوط رایش سوم»، ترجمه ابوطالب صارمی، امیرکبیر، تهران،1353
9) چنین نگرشی در قرآن با وعدة به مستضعفان، چنین بیان شده است:«و نجعلهم ائمة، و نجعلهم ا لوارثین».
10) مسألة پایان تاریخ با حکومت جهانی شکوهمند انسان کامل و وعدة تحقق ارث بری زمین برای مستضعفان و مومنان روی زمین، در قرآن بیان گردیده است.
11) « و لا رفطبف و لا یابفسف الّّا فی کفتابف مبین».سورة انعام:آیة 59
12) « وف لَقد کتبنا فی الزّّّبور، من بفعًدفالذّّکر،افنّّ الارض یفرثها عبادفی الصّّالحون».سورة انبیا:آیة105
13) سورة قصص:آیة 5 14) رجوع شود به قرآن کریم، سورة نسا: آیات 135و58؛ سورة مائده: آیه8؛ سورة انعام: آیه152؛ سورة نحل: آیات90و76
15) رجوع شود به : علامه طباطبائی، « تفسیر المیزان»، ترجمه سید باقر موسوی، تهران، 1363، جلد40،ص184و ص102
16) رجوع شود به : نوحی،سید حمید، مقالة شهر ربانی، « تأملاتی در هنر و معماری»، تهران، گام نو،1379، ص125 تاص 139 17) همان،ص124
18) « ذکر حاظر کردن صورتی است که بعد از غیبت از ادراک در ذهن حفظ شده، یا نگهداشتن صورت حاظر در ادراک است که پنهان نشود» علامه طباطبائی، تفسیر المیزان، به نقل از فصلنامة هنر شمارة 40،ص116؛ تابستان 1378
19) رجوع شود به قرآن کریم، سورة ذاریات: آیة 56
20) رجوع شود به قرآن کریم، سورة اعراف: آیة 85و56؛ و نیز سورة آل عمران: آیة 57، و سورة بقره: آیة 62و25
21) رجوع شود به قرآن کریم، ، سورة اعراف: آیة 85و56
22) علامه طباطبائی، « تفسیر شریف ا لمیزان»، ترجمه سید باقر موسوی، تهران، 1357؛ ج 32، ص 29
23) آرمانشهر اسلامی به طور سمبلیک بیان کالبدی و معنائی توحید است.
24) رجوع شود به : نوحی،سید حمید، مقالة شهر ربانی، « تأملاتی در هنر و معماری»، تهران، گام نو،1379، ص134
25) همان ص 134
26) رجوع شود به قرآن کریم، سورة حجر: آیات 30و29، سورة نحل: آیه 12؛ سورة اسرا: آیه 50؛و ؛ سورة مومنون: آیه 14
27) در مورد وعدة ظهور انسان کامل مهدی موعود(عج) و حکومت جهانی آن حضرت رجوع شود به قرآن کریم،آیات: سورة انبیا:آیة 105؛ سورة قصص:آیة 5؛ سورة مائده:آیة54؛ سورة نور:آیة 56 ؛ سورة توبه:آیة 33؛ سورة اسرا:آیة 33؛ سورة بقره:آیة 114؛ سورة هود:آیة 86؛ سورة انعام:آیة 158؛ و سورة دخان: آیة 4 برای توضیح بیشتر مراجعه شود به : حکیمی،محمدرضا؛« خورشید مغرب»، تهران دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ هجدهم،1380، ص 113 الی ص 123
28) رجوع شود به: حجت الله اصیل،«آرمانشهر در اندیشة ایرانی»،نشر نی چاپ دوم، 1381،ص87
29) همان،ص87، (اصل روایت: بحارالانوار ج 13 ص 251 )
30) کورانی،علی، « عصر ظهور»، ترجمه عباس جلالی، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، 1371،ص362، (اصل روایت: بحارالانوار ج 51 ص 68 )
31) همان، ص 364، (اصل روایت: نسخة خطی ابن حماد ص98 )
32) همان، ص366،(اصل روایت: بحارالانوار ج52 ص 336)
33) همان،ص 367، (اصل روایت: بحارالانوار ج 52 ص 321)
34) همان،ص 372، (اصل روایت: بحارالانوار ج 53 ص 40)
35) همان،ص 373،(اصل روایت: بحارالانوار ج 53 ص 50)
36) همان،ص 373،(اصل روایت: بحارالانوار ج 53 ص 40)
37) رجوع شود به قرآن کریم، سورة زمر: آیة 69
38) فرازی از دعای عهد منابع
1) حکیمی،محمدرضا؛« خورشید مغرب»، تهران دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ هجدهم،1380
2) مهندس نوحی،سید حمید، مقالة شهر ربانی، « تأملاتی در هنر و معماری»، تهران، گام نو،1379
3) دکتر نقی زاده، محمد، مقالة:منابع و روش شناخت مبانی نظری معماری قدسی و شهر اسلامی؛ فصلنامة هنر؛ دورة جدید؛شمارة 40؛ ویژة هنر قدسی؛ تابستان 1378؛ص99 تا ص116
4) اصیل، حجت الله ،«آرمانشهر در اندیشة ایرانی»،تهران، نشر نی، چاپ دوم، 1381
5) کورانی،علی، « عصر ظهور»، ترجمه عباس جلالی، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، 1371
6) Cd نرم افزار قرآنی «جامع»،برنامة ترجمه و تفسیر قرآن کریم.
7) ستاری ساربانقلی،حسن؛مقالة منتشر نشدة «رویکردهای نوین در عصر ظهور».