شمشیر بازی ورزشی دو نفری برای زنان و مردان است که هم به صورت انفرادی و هم به صورت تیمی صورت می گیرد و دارای قوانین و مقررات خاص خود است . هنگام پرداختن به این ورزش باید لباس مخصوصی پوشید و از دستکش , زیر پوشهایی از پارچه ضخیم و یک نقاب تور فلزی استفاده کرد تا صورت و بدن از ضربه های احتمالی حریف محفوظ بماند .
به لبلس شمشیر بازها یک کابل یا سیم متصل است . این سیم با دستگاه مخصوصی ارتباط پیدا می کند که می تواند تعداد ضربه های وارده را ضبط و محاسبه کند .
محوطه مسابقه شمشیر بازی که به آن پیست می گویند , چهارده متر طول و 8/1 تا دو متر پهنا دارد. این پیست با هفت خط افقی به نواحی مختلف تقسییم می شود. قبل از شروع مبارزه , هر دو شمشیر باز در برابر یکدیگر می ایستند و حالت خاصی به خود می گیرند تا مسابقه را آغاز کنند .
انواع شمشیر ها :
در موزه های دنیا نمونه های بسیاری از شمشیر ها وجود دارد که عمر بعضی از آنها به 7 هزار سال میرسد . اما شمشیرهایی که امروزه در مسابقات رسمی شمشیر بازی مورد استفاده قرار می گیرند , عبارتند از فلوره , اپه و سابر . هر یک از این شمشیر ها خصوصیات معینی از نظر وزن و طول و شکل دارند به شرح زیر :
فلوره :
فلوره شمشیری است به وزن 500 گرم به طول 110 سانتی متر شامل : دسته , گارد و تیغه .
تیغه شمشیر فلوره از جنس فولاد و آلیاژی است که خاصیت فنری دارد . در نوک تیغه شمشیر فلوره تکمه ای قرار دارد که هرگاه بازیکن بتواند فشاری معادل 500 گرم نیرو بر بدن حریف وارد کند , این ضربه روی دستگاه مخصوص ضبط میشود . هدف در بازی فلوره , فقط سینه و شکم و پشت و پهلوهای حریف است . تعداد ضربات فلوره برای زنان و مردان 5 ضربه در مدت 6 دقیقه است . مسابقات فلوره تنها بوسیله یک سرداور , قضاوت میشود .
اپه :
شمشیر اپه به طول 110 سانتی متر , 770 گرم وزن دارد و ضخامت تیغه آن بیشتر از تیغه فلوره است . ضمن آنکه مقطعی مثلث شکل دارد . در این رشته هم مانند فلوره , ضربه ها بوسیله دستگاه الکتریکی ضبط می شوند . اما باید 750 گرم نیرو بر نوک شمشیر وارد شود تا دستگاهه آن را ضبط کند .هدف در این بازی تمام بدن است و تعداد 5 ضربه در 6 دقیقه برای هر بازی در نظر گرفته شده است .
سابر :
شمشیر سابر 500 گرم وزن دارد و طول آن 105 سانتی متر و طول تیغه آن 88 سانتی متر است . هدف در این رشته همه قسمت های بالایی بدن است که از کشاله رانها شروع میشود و می توان هم با نوک شمشیر و هم از پهلو ( به صورت برش ) ضربه وارد آورد . در سالهای اخیر سابر بصورت الکتریکی نیز در آمده و قضاوت مسابقات آن با یک سرداور است . تعداد 5 ضربه در مدت 6 دقیقه برنده بازی را تعیین می کند . حرکات و سرعت عمل در سابر بسیار بیشتر و سریعتر از دو رشته دیگر شمشیر بازی است .
اصطلاحات :
امتیاز : هر ضربه ای که به هدف وارد شود و شرایط لازم را داشته باشد , یک امتیاز به حساب می آید .
آپل : عبارت است از کوبیدن پای راست به زمین . این عمل برای ترساندن حریف و بر هم زدن تمرکز حواس او انجام میشود و باید بطور ناگهانی و شدید انجام گیرد .
آتاک : حالت حمله به خود گرفتن . در این حال , شمشیر باز دست را پیش می گیرد و حمله می کند و طرف دیگر دفاع کننده است .
سپر : قسمتی از شمشیر است که دست را در مقابل حریف محافظت می کند .
فول : خطا و نقض قانون بازی است . عمده خطاهای شمشیر بازی عبارتند از : هرگونه بی ادبی و تحقیر حریف , هرگونه اعتراض به حریف پس از اعلام رای داوران , گرفتن بدن حریف و جلوگیری از بازی وی , نداشتن وسایل کامل مسابقه , پرتاب کردن شمشیر به طرف حریف , خشونت پس از اخطار اولی , تکرار حمله به حریف پس از فرمان ایست داور