جیمز مکسول به سال ۱۸۳۱ در کشور اسکاتلند متولد شد. می‌توانیم از وی به عنوان بزرگترین فیزیکدان تئوریک دهه‌ی ۱۸۰۰ نام ببریم. او قدرت فوق‌العاده‌ی خود در زمینه‌ی ریاضیات را با برداشت و دانش بسیار خوبش از علوم طبیعی ترکیب کرده بود. این توانایی منحصر به فرد امکان آن را فراهم کرد که بتواند پیشرفت‌های چشم‌گیری هم در زمینه‌ی فیزیک آن زمان و نیز نجوم و زیست‌شناسی کسب کند.
او همچون بسیاری از افراد خانواده و فامیل از قریحه و استعداد خاصی بر خوردار بود . جیمز در چهارده سالگی موفق به اخذ مدالی در ریاضات شد و سال بعد مقاله ای در باب روش ترسیم منحنی های بیضوی کامل ، به انجمن سلطنتی ادینبورگ تقدیم کرد . این رساله به حدی کامل و جامع بود که جمعی از حضار حاضر به قبول این که جوانی پانزده ساله این رساله را نوشته نبودند .
مکسول در 16 سالگی وارد دانشگاه ادینبورگ شد . در سال 1850میلادی وارد دانشگاه کمبیج شد و مانند کلوین و تامسن با عنوان شاگرد دوم ، کلاس ریاضیات را به پایان رسانید . در سال 1854 او برای نخستین بار به سمت استادی دانشگاه ابردین برگزیده شد .
مکسول در حالی که به تدریس مشغول بود در مورد نظریه های مختلف ریاضیات و فیزیک تحقیق بررسی می کرد و مسائل مهمی را ارائه داد . در رشته ریاضی دردانشگاه های کمبریج و ادینبورگ مشغول تدریس شد . در سال 1871 به سمت استادی فیزیک تجربتی در کمبریج انتخاب شد که او نخستین کسی بود که در این رشته برای تدریس انتخاب شد.
نظریه های مکسول در فیزیک وریاضی امروزه نیز از ارزش بالایی بر خوردارند .برجسته ترین کار علمی مکسول بین سال های 1864 و 1873 میلادی انجام گرفت و عبارت اند از ، بیان و توجیه خطوط قوای فاراده در قالب الفاظ ریاضی.
مکسول فیزیک‌دانی بود که به دلیل کارها و تحقیقاتش در زمینه‌ی روابط موجود میان نور، الکتریسیته، مغناطیسم و امواج الکترومغناطیسی (امواج متحرک انرژی) شهرت دارد. «معادلات مکسول» که مجموعه‌ای از ۴ معادله هستند، بزرگی او را نشان می‌دهند.
این مجموعه‌ی ساده معادلات همراه با تعریف معانی کمیت‌ها که در آنها مورد استفاده قرار گرفته و روابط ثانوی که خواص مواد را تعریف می‌کند به طور کامل الکترومغناطیسم کلاسیک را توضیح می‌دهند.
div D= P
div B= O
curl E= - ? B / ? t
curl H= J+ ? D / ? t
او کشف کرد که نور از امواج الکترومغناطیسی تشکیل شده است. او نه تنها توضیح داد که چگونه الکتریسیته و مغناطیسم واقعاً الکترومغناطیسم هستند بلکه همچنین راه را برای کشف و به کارگیری تمامی طیف‌های اشعه‌ی الکترومغناطیسی که فیزیک نوین را ترسیم نمود، هموار کرد.
امروزه فیزیکدان‌ها می‌دانند که این طیف‌ها شامل امواج رادیویی، مادون قرمز، اشعه‌ی ماورای بنفش و امواج اشعه‌ی x نیز هستند.
دومین یافته‌ی مهم مکسول «تئوری جنبش» او بود، به ویژه بخشی از آن نظریه که در رابطه با توزیع سرعت مولکولی است. با پیشبرد نظریه‌ی جنبش گازها، مگس‌ول آخرین نظریه‌ی اثباتی خود در مورد طبیعت گرما که به حرکت مولکولها وابسته است را ارایه داد. این تئوری جنبش گازها، رابطه‌ی میان حرکت مولکولی در گاز، دمای گاز و دیگر خاصیت‌های آن را توضیح می‌دهد.
مکسول همچنین نظریات مهمی در چند زمینه‌ی نظری و تجربی دیگر ارایه داد. او خیلی زود متوجه قوانین حاکم بر رنگ‌ها شد و قوانین حاکم بر رنگ، بینش رنگ و چگونگی عملکرد چشم‌ها را کشف و ارایه داد. او در ساخت اولین عکس رنگی جهان از کمان راه راه سبز، قرمز و آبی بهره گرفت. او فرضیه‌ای ارایه داد که حلقه‌های دور سیاره‌ی زحل از ذرات بسیار ریزی تشکیل شده است که بعدها ماهواره‌های فضایی در سال ۱۹۷۰ که به این سیاره فرستاده شدند این فرضیه را اثبات کردند.
