به گزارش خبرگزاری مهر، گردهمایی مکتب شیراز در قالب هشت همایش از 13 تا 16 آذرماه در تهران و شیراز برگزار میشود. در نشست خبری این همایش که با حضور دبیران و مسئولان فرهنگستان هنر در مؤسسه فرهنگی-هنری صبا برگزار شد، برنامهها و بخشهای مختلف گردهمایی مکتب شیراز تشریح شد.
در آغاز دکتر بهمن نامورمطلق، دبیر فرهنگستان هنر و دبیرکل همایش بزرگ مکتب شیراز، ضرورت برگزاری چنین گردهماییهایی را پر کردن خلأ پژوهشی و علمیدر این عرصه دانست.
دکتر نامورمطلق از مکتب شیراز به عنوان چهارمین مکتب بزرگی که در فرهنگستان هنر مورد بررسی و پژوهش علمیقرار گرفته است نام برد و اظهار داشت: «مکتب شیراز طی قرنهای هفت، هشت و نه هجری یکی از مقاطع بسیار درخشان تاریخ و فرهنگ، هنر، ادب و حکمت ایران است چرا که افراد بسیار برجستهای در این دوره ظهور کردهاند که بی شک در صورت نبود آنها سیر تاریخی-فرهنگی ما دچار نقص میشد.»
دبیرکل گردهمایی مکتب شیراز یادآور شد که این برنامه در بخشهای نگارگری، خوشنویسی، هنرهای صناعی، موسیقی، معماری و شهرسازی،ادبیات، حکمت و عرفان و نسخه شناس برگزار میشود.
دکتر نامورمطلق در ادامه خبر از ارائه 250 مقاله، توسط 230 سخنران داخلی و بیست پژوهشگر خارجی و همچنین چاپ پنجاه عنوان کتاب داد که پانزده جلد آن هم زمان با برگزاری همایشهای مکتب شیراز توزیع خواهد شد.
وی گردهمایی مکتب شیراز را حاصل همکاری فرهنگستان هنر، دانشگاه شیراز،انجمن حکمت و فلسفه ایران، معاونت علمیریاست جمهوری و سایر نهادهای فرهنگی استان فارس دانست و در مورد همکاری استان داری استان فارس ضمن تشکر از مساعدتهای به عمل آمده گفت: «گردهمایی مکتب شیراز نخستین پژوهش علمیدر زمینه شناخت قابلیتهای هنری این دوره و فرهنگ و هنر شیراز است و ما به همین دلیل از مسئولان استانی به ویژه استانداری شیراز، انتظار همکاری بیشتری داشتیم.»
در ادامه دکتر قاسم کاکایی، ریاست دبیرخانه این گردهمایی در شیراز، خاطر نشان کرد: «پیش از این بسیاری از مؤلفان و مدرسان از این دوره با عنوان دوره فترت و سستی اندیشه و فرهنگ یاد میکردند، یعنی فاصله بین خواجه نصیر در مکتب مراغه تا ملاصدرا و مکتب اصفهان و... بسیار ناشناخته مانده بود.»
کاکایی مهمترین دستاورد این گردهمایی را شناخت شخصتهای برجسته در سراسر دنیا دانست و خبر از راه اندازی دبیرخانه دائمیمکتب شیراز در دانشگاه این شهر و گشایش پژوهشکده تاریخ، فرهنگ و ادب فارسی در شیراز داد.
دکتر حسن بلخاری، رئیس پژوهشکده فرهنگستان هنر نیز طی سخنانی ابتدا به لزوم برگزاری این گردهمایی پرداخت و گفت: «شاید در زمینه موسیقی و معماری با فقر و منابع علمی روبرو نباشیم، اما در حوزههای دیگر کاملاً برعکس است.»
وی افزود: «ما با انتخاب و بررسی دورههای برجسته و مهم تاریخ فرهنگ و هنر ایران، سعی در بازنگری،تبیین، تنویر و احیای مبانی عظیم معنوی و فکری کشورمان با تأکید بر ارزش افزوده علمی داریم.»
بلخاری همچنین از مکتب شیراز به عنوان پیش درآمد جریانهای درخشان مکتب اصفهان نام برد و در توضیح اهمیت آن گفت: «مکتب شیراز حلقه اتصال جریانهای نیرومند مشایی و اشراقی مکتب اصفهان است. از طرف دیگر در کمتر دورهای مانند این دوره ما با شخصیتهای جامع العلومیمثل قطب الدین شیرازی مواجه هستیم.»
رئیس پژوهشکده فرهنگستان هنر با تأکید بر اوجگیری تغزل و شعر در مکتب شیراز، این مکتب را از نظر فلسفی بسیار فوقالعاده دانست و گرایش کلام و فلسفه به حوزه شیعی را نقطه قوت آن دانست.
دکتر حبیب الله آیت اللهی، رئیس گروه نگارگری گردهمایی مکتب شیراز نیز در تکمیل سخنان بلخاری گفت: «اگر مکتب شیراز به وجود نیامده بود، مکتبهای تبریز، هرات، بخارا و حتی شیراز هند نیز شکل نمیگرفت.»
آیت اللهی نگارگری مکتب شیراز را ریشهدار در هنر ایران پیش از اسلام که توانسته به دور از حمله مغول و در کنار فرقههای مختلف و به ویژه شیعه تا دوران اسلامی تداوم داشته باشد معرفی کرد.
این هنرمند پیشکسوت، مکتب شیراز را آغازگر استفاده از عرفان و حکمت در هنر دانست و دوری از سلیقه شخصی و کار بر پایه و اصول علمی را به عنوان شاخصه آثار این دوره برشمرد.
حمیدرضا قلیچ خانی، دبیرگروه خوشنویسی گردهمایی مکتب شیراز نیز گفت: «در آغاز پژوهش و جمع آوری منابع در این حوزه بسیار سخت و دشوار بود؛ چرا که منابع بسیار اندکی وجود داشت. اما با ممارست اعضای گروه، طی دو سال، موفق به جمع آوری و چاپ هشت عنوان کتاب شدیم که پنج جلد آن منابع دست اول در حوزه مکتب شیراز،کتیبههای معروف آن و ارتباط خوشنویسی این دوره با سایر هنرها است.»
نشست خبری گردهمایی مکتب شیراز با ارائه گزارش علیرضا اسماعیلی، مدیر انتشارات فرهنگستان هنر پیرامون کتابهای چاپ شده در زمینه هنر مکتب شیراز به پایان رسید.
اسماعیلی در سخنان خود خبر از چاپ پنجاه عنوان کتاب در زمینههای مختلف داد و اسامیبرخی از آنها را بدین شرح اعلام کرد: در زمینه نگارگری، کتاب «مکتب نگارگری شیراز» نوشته دکتر یعقوب آژند، «سیر تحول مبانی زیبایی شناسی در نگارگری مکتب شیراز» نوشته دکتر محسن مرائی، «بررسی هنر کتابت و کتاب آرایی قرآن در مکتب شیراز» دکتر محمدمهدی هراتی؛ در زمینه خوشنویسی، کتاب «تحقیق و تصحیح نسخه خطی دستور الکاتب فی تعیین المراتب» نوشته دکتر محمود طاووسی، «قرآن نویسی در فارسی به استناد محفوظات موزههای شیراز» مهدی صحراگرد؛ در زمینه موسیقی کتاب «تصحیح و شرح و تعلیقیه کتاب موسیقی دره التاج» و در حوزه حکمت و عرفان کتاب «فلسفه عرفان» نوشته دکتر قاسم کاکایی و... .
اسماعیلی در پایان گفتههایش افزود: «در آغاز گردهمایی، پانزده جلد از این کتابها آماده و توزیع خواهد شد.»
گردهمایی بزرگ مکتب شیراز 13 و 14 آذرماه در تهران و 16 و 17 آذرماه در شیراز برگزار میشود.