بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحیمْ
السلام علیك یا ابا عبدالله الحسین(ع)
سلام
شیطان عامل زینت عمل زشت انسان
یكی از كارهای شیطان كه سرلوحه ی برنامه های اوست، زینت دادن كارهای بد در نظر آدمیان است.
شیطان كارهاى ناشایست انسان را براى او زینت مى دهد و او را وامى دارد كه به سوى آنها برود. ممكن است آن چنان فضاى مناسبى را براى انسان فراهم كند كه براى انجام آنها، به انسان اشتیاق دست بدهد. شیطان به شیوه هاى گوناگون آسیبها و مفاسد و مضرّات اعمال ناشایست انسان را از او پنهان مى دارد. قرآن نیز حقیقت این عمل شیطان را براى انسان روشن مى كند و توضیح مى دهد كه تمام اقدامات شیطانى ناشى از عداوت و دشمنى شیطان نسبت به انسان است. قرآن مى خواهد انسان به خوبى احساس كند كه این گامهاى شیطانى به نفع او نیستند. هر چند كه شیطان ممكن است مراتب اخلاص و مودت خود را نسبت به او نشان دهد.
شیطان از راه هواهای نفسانی در انسان نفوذ میکند و کار و تلاش وی را تشویق و تأیید میکند. کارهای زشت را در نظر انسان ، پسندیده جلوه میدهد و وی را در انجام آن ثابت قدم میکند.
پس اگر هوای نفس نمی داشتیم و آمادگی از درون نباشد، شیطان توان ندارد آن را در ما ایجاد کند؛ اما چون هوا و هوس داریم، هنگامی که در نفس خویش خواستهای داشته باشیم و دنبالش برویم، شیطان همان را زینت داده و تأیید میکند تا بیشتر به آن جذب شویم.
آیات بسیاری از قرآن ما را از این كه كارها و ارزشهای غلط برای ما زینت داده شوند و ما بد را خوب ببینیم، برحذر داشته اند. به چند نمونه از این آیات توجه كنیم.
..................................................................................
انفال آیه : 48
وَإِذْ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَنُ أَعْمَلَهُمْ
و (به یادآور) زمانى كه شیطان، كارهاى آنان (مشركان) را در نظرشان زیبا جلوه داد .
..................................................................................
زینت عمل زشت ناسزا گویی
انعام آیه : 108
وَلاَ تَسُبُّواْ الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ فَیَسُبُّواْ اللّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ كَذَلِكَ زَیَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَیُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ یَعْمَلُونَ
و به (معبود) كسانی كه غیر خدا را می خوانند ناسزا نگویید كه آنان نیز از روی جهل و دشمنی به خداوند ناسزا می گویند. ما این گونه عمل هر امّتی را برایشان جلوه دادیم . سپس بازگشت آنان به سوی پروردگارشان است ، پس خداوند آنان را به آنچه می كردند خبر می دهد.
..................................................................................
نمل آیه : 4
ِانَّ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ زَیَّنَّا لَهُمْ أَعْمَالَهُمْ فَهُمْ یَعْمَهُونَ
همانا كسانی كه به آخرت ایمان ندارند، كارهای (زشت )شان را زیبا جلوه می دهیم تا (همچنان ) سرگشته باشند.
نمل آیه : 5
أُوْلَئِكَ الَّذِینَ لَهُمْ سُوءُ الْعَذَابِ وَهُمْ فِی الْآخِرَةِ هُمُ الْأَخْسَرُونَ
آنان كسانی هستند كه برای ایشان عذاب بد (و دردناك ) خواهد بود و آنان در قیامت زیانكارترین افرادند.
در این آیه و آیه ی 108 سوره ی انعام ، خوب پنداشتن كارهای زشت ، به خداوند نسبت داده شده است . در حالی كه قرآن كریم در چند مورد دیگر، این كار را كار شیطان دانسته است .
این به خاطر آن است كه خداوند نظام هستی را بر اساس علل و اسباب قرار داده است و كارهایی را كه انجام می شود به هر یك از علل می توان نسبت داد، مثلا می توان گفت : كلید، در را باز كرد و می توان گفت : دستم در را باز كرد و نیز می توان گفت : خودم در را باز كردم ، زیرا كلید در دست و دست در اختیار من است . در این جا نیز شیطان كار زشت را زیبا جلوه می دهد ولی با تكرار كار زشت ، انسان به آن خو می گیرد واین خو گرفتن ، سنّت الهی است .
ایمان نداشتن به معاد، زمینه ی جلوه گری زشتی هاست . (انسان بی ایمان ، برهنگی را تمدّن ، تجمّل را شخصیّت ، كلاه برداری را زرنگی ، دروغ و ریا را نشانه ی سیاست واستعمار را نشانه قدرت می داند) (ان ّالّذین لایؤمنون ... زیّنّا)
..................................................................................
انعام آیه : 43
فَلَوْلا إِذْ جَاءهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُواْ وَلَـكِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ مَا كَانُواْ یَعْمَلُونَ
پس چرا هنگامی كه ناگواری های ما به آنان رسید، توبه و زاری نكردند? آری (حقیقت آن است كه ) دل های آنان سنگ و سخت شده و شیطان كارهایی را كه می كردند، برایشان زیبا جلوه داده است .
انسان فطرتا زیبایی را دوست دارد تا آنجا كه شیطان نیز از همین غریزه ، او را اغفال می كند. (زیّن لهم الشیطان )
.................................................................................
زینت عمل زشت فرزندكشى براى مشركان :
انعام، 137
وَكَذَلِكَ زَیَّنَ لِكَثِیرٍ مِّنَ الْمُشْرِكِینَ قَتْلَ أَوْلاَدِهِمْ شُرَكَآؤُهُمْ لِیُرْدُوهُمْ وَلِیَلْبِسُواْ عَلَیْهِمْ دِینَهُمْ وَلَوْ شَاء اللّهُ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا یَفْتَرُونَ
و بدین سان (بت ها و خادمان بت ها كه ) شریكان آنها (در اموالشان محسوب می شدند،) كشتن فرزند را برای بسیاری از مشركان (به عنوان قربانی برای بت ها) زیبا جلوه دادند تا آنان را به هلاكت كشیده و آیین آنان را مشتبه سازند. و اگر خداوند می خواست چنین نمی كردند (و به اجبار جلو آنان را می گرفت )، پس آنان را با دروغهایی كه می بافند واگذار.
همان گونه كه تقسیم كشت و دام ، میان خدا و شریكان ، در نظر مشركان جلوه داشت ، عشق به بت و فرزندكشی در پای بت را هم وسوسه های شیطانی در نظرشان آراسته بود.
((یردوهم )): از ((ارداء )) به معنای هلاك كردن است .
مشركان یا می گویند: دختر ننگ است و زنده به گورش می كنند، (أیمسكه علی هون ) نحل ، 59
یا می گویند: خرجی ندارم و باید نابود شود، (خشیه املاق ) اسراء ، 31
یا آن را نوعی قرب به بت ها می دانند، كه همه ی اینها نوعی تزیین است .
..................................................................................
زینت عمل زشت براى مسرفان
یونس آیه : 12
وَإِذَا مَسَّ الإِنسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَآئِمًا فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَن لَّمْ یَدْعُنَا إِلَى ضُرٍّ مَّسَّهُ كَذَلِكَ زُیِّنَ لِلْمُسْرِفِینَ مَا كَانُواْ یَعْمَلُونَ
وهنگامى كه ضررى به انسان برسد، در حالى كه به پهلو خوابیده یا نشسته و یا ایستاده است، ما را مىخواند، ولى چون ضرر را از او برطرف ساختیم، چنان به راه خود مىرود كه گویى هرگز ما را براى گرفتارى كه به وى رسیده بود، نخوانده است! اینگونه براى اسرافكاران، عمل كردشان زیبا جلوه مىكند.
..................................................................................
محمد (ص) آیه : 25
إِنَّ الَّذِینَ ارْتَدُّواْ عَلَى أَدْبَارِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُمُ الْهُدَى الشَّیْطَانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَأَمْلَى لَهُمْ
همانا كسانى كه پس از آن كه راه هدایت برایشان روشن شد به آن پشت كردند، شیطان (رفتار بدشان را) برایشان آراسته و آنان را با آرزوهاى طولانى فریفته است.
..................................................................................
حجر آیه : 39
قَالَ رَبِّ بِمَآ أَغْوَیْتَنِی لأُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی الأَرْضِ وَلأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ
(ابلیس ) گفت : پروردگارا! به سبب آنكه مرا گمراه ساختی ، من هم در زمین (بدی ها را) برایشان می آرایم و همه را فریب خواهم داد.
..................................................................................
آل عمران آیه : 14
زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَالْبَنِینَ وَالْقَنَاطِیرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَیْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ
عشق وعلاقه به زنان وفرزندان پسر واموال زیاد از طلا ونقره واسبان ممتاز وچهارپایان و كشتزارها كه همه از شهوات و خواستههاى نفسانى است، در نظر مردم جلوه یافته است، (در حالى كه) اینها بهرهاى گذرا از زندگانى دنیاست و سرانجام نیكو تنها نزد خداوند است.
علاقهى طبیعى به مادّیات، در نهاد هر انسانى وجود دارد، آنچه خطرناك است فریب خوردن از زینتها وجلوههاى آن، وعدم كنترل دلبستگىهاست. «زُیّن للنّاس...»
مراقب باشیم كه زینتها وجلوههاى دنیا، مقدّمهى غفلت از آخرت است. «زُیّن للناس... واللّه عنده حسن المآب»
..................................................................................
بقره آیه : 212
زُیِّنَ لِلَّذِینَ كَفَرُواْ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا وَیَسْخَرُونَ مِنَ الَّذِینَ آمَنُواْ وَالَّذِینَ اتَّقَواْ فَوْقَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَاللّهُ یَرْزُقُ مَن یَشَاء بِغَیْرِ حِسَابٍ
زندگى دنیا، در چشم كافران جلوه یافته است و(به همین دلیل) افراد با ایمان را مسخره مىكنند. در حالى كه مؤمنان و پرهیزكاراندر قیامت از آنها برترند. وخداوند هركس را بخواهد، روزى بىشمار مرحمت مىكند.
كفر، دنیا را در نظر انسان جلوه مىدهد. «زیّن للّذین كفروا»
آرى، دنیا براى كسانى جلوه مىكند كه به الطاف و نعمتهاى بىحساب قیامت، اعتقادى ندارند، ولى در نظر مؤمن، دنیا كجا و بهشت كجا.
..................................................................................
فاطر آیه : 8
أَفَمَن زُیِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ فَرَءَاهُ حَسَناً فَإِنَّ اللَّهَ یُضِلُّ مَن یَشَآءُ وَ یَهْدِى مَن یَشَآءُ فَلَا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَیْهِمْ حَسَرَاتٍ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمُ بِمَا یَصْنَعُونَ
پس آیا كسى كه عمل بدش براى او آراسته شده و آن را نیكو مىبیند، (مانند كسى است كه هدایت یافته است.) پس بدون شك خداوند هر كه را بخواهد (و سزاوار بداند) گمراه مىكند و هر كه را بخواهد (و شایسته بداند) هدایت مىنماید، پس مگذار به خاطر حسرت بر آنان جانت از د ست برود، زیرا خداوند به آن چه انجام مىدهند آگاهى كامل دارد.
كسى كه رفتار بد انسان را زیبا نشان مىدهد و به جاى انتقاد، تملّق مىگوید، همچون شیطان است.
..................................................................................
منابع:
تفسیر نور
سایت اندیشه قم
مؤسسه ذكر ـ قم
سایت بیانات
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم