تبیان، دستیار زندگی

   ((جایگاه سؤال در قرآن و روایات ))                   

بسم الله الرحمن الرحیم دلیل سؤال: «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ» اگر نمی‌دانید بپرسیدمعمولاً سؤال از پدر و مادرو استاد دانشگاه می پرسند. (سؤال است نیمی ز علم ای بشر       بپرس علـــــم دیگر نما خوش نظر) انگیزه‌های مختلف در طرح سؤال: 1ـ سؤال برای توبیخ. 2ـ سؤال تا شنونده به حرف ما دل بسپارد.3 ـ سؤال برای بازداشتن از راه خلاف.         4ـ سؤال برای تبلیغ. 5 ـ سؤال برای امتحان. 6ـ اطمینان. 7ـ سؤال برای تعظیم .نمی‌داند شب قدر چیست.      8ـ سؤال برای اقرار گرفتن.9ـ سؤال برای تخریب کسی. 10ـ سؤال برای استهزاء 11ـ سؤال برای ایجاد شك 12ـ سؤال برای طفره رفتن. 13ـ سؤال برای فرار از مسئولیت.

(سؤال است مایه ی هرعلم و دانش           ولی انـــواع آن بین اهل بینش

کند هرکسی سؤالی با مـــد خاص           به تحقیقی جواب ای اهل کوشش)

ایجاد سؤال و شبهه در عقاید دینیسؤالهای مخرّب: بعضی سؤالها سالم نیست. تحقیر واستحضاء ،تشكیك ،مسئولیت است. یا ایجاد سؤظن و فتنه است.یا برای اینكه دیگری را به بن بست وچالش بكشند. گاهی می‌خواهند یك عیبی را دربیاورد بایگانی كند برضد کسی بکار گیرند، یابرای اشكال‌تراشی است. بعضی سؤالها برای كشف عیب است. موارد که باید در سؤال و جواب مراعات كنیم: 1ـ با ادب سؤال كنیم. 2- در وقت مناسب. 3ـ از پرسیدن خجالت نكشیم.: 4ـ سؤالمان برای فهمیدن باشد نه بهانه‌گیری.

از چه سؤال كنیم؟ سؤال باید از امور لازم باشد .سؤالها یا واجب است یا مستحب.یا مورد نیاز فرد است یا جامعه. سؤالهای خوب مفیده فایده است. در سؤال کردن ازچرند و پرندها نپرسیم. گاهی سؤال ‌كننده بیمار است. سؤال بی محتوا می پرسد. كدام آیه یازده تا قاف دارد؟ سؤال احمقانه است. سؤالهائی كه می‌كنیم مورد نیاز باشد دردی را دوا کند. عمرمان را در راه سؤالهای بیهوده تلف نكنیم. اینکه آدم هرچه را بداند بهتر از این است كه نداند. حرف غلطی است.

سؤال و تجسّس در زندگی مردم ممنوعسرمایه‌اش چقدر است؟ با چه كسی شریك است؟ خمس می‌دهد؟ وارسی‌ها و تحقیق‌های بی‌خود، سؤالهای بی‌خود ممنوع، هرچه را در این مورد بدانیم غلط است.

طرح سؤالات نابجا ممنوع مانند:سؤالها ئی در مورد قبر، خواب دیگران را دیدن .اگرمی‌خواهیم از آینده خبر داشته باشیم به قرآن و عترت مراجعه كنیم. امام زمان دستورهایش روشن است. فرمایشات امام زمان را اجابت كنیم. خیلی‌ها امام زمان را ندیدند، اما امام از آنها راضی است. پیامبر (ص) فرمود:زیارت اویس قرنی قبول است.

(دید جان باید که تا معشوق دید           بذل جـــــان خواهد که تا دلبر رسید) ازچه كسانی بپرسیم؟1ـ با تقوا و متذكر وعالم قرآنی باشد. 2ـ از قرآن. 3ـ از روایات و پیامبر، 4ـ از هر عالمی نپرسیم بعضی حق را كتمان می‌كنند.

پاسخ سؤالات ما در قرآن : حضرت علی(ع) فرمود: هر مشكلی برای فرد و جامعه‌ای وجود دارد عین یا اصولش در قرآن هست. در قرآن ده آیه داریم به چه كسی رأی بدهیم؟ 1ـ با تقواترین 2ـ باسواد 3ـ مجاهدین 4ـ آدم‌های شجاع 5ـ اهل هجرت كه ایمان دارد.6ـ سابقه نیکو 7ـ اهل تلاش 8ـ اهل جهاد 9ـ قوی‌تر از نظر دین10ـ اهل ایمان و عمل به قرآن قرآن فرموده :با چه كسی ازدواج كنیم؟. اسم بچه‌‌مان را چه بگذاریم؟ چقدر به بچه‌مان شیر بدهیم؟ چگونه جواب سؤال را بدهیم؟ 1ـ شتابزده نباشد: 2ـ آرام باشد3ـ. سؤال را بی‌پاسخ نگذاریم. 4ـ به دیگران اجازه بدهیم جواب را بگویند 5ـ سؤال كننده را تشویق كنیم. 6ـ نظم را مراعات كنیم. 7ـ آمادگی قبل از سؤال داشته باشیم ،

قرآن و روایات منبع نجات بخشند بسیاری از خوابها ارزش ندارد. اگر چه صد دفعه باشد .با لقمه‌ ی حرام نمی توان خواب امام زمان (عج)دید خواب اولیاء خدا ارزش دارد. پایمان را جای محكم بگذاریم.خواب و شعر و خیال و تحلیل سیاسی و تحلیل‌های عارفانه را رها كنیم، آنچه در متن قرآن و روایات است معتبر می باشد، اگر می‌خواهیم هیچ موجی ما را تكان ندهد، «كتاب الله و اهل‌بیتی»

(هر خواب یقین صادقه کی جان           با عشق خدا خوابِ یقین شامل انسان)

اشعار فی البداهه از : منصور مقدم«والسلام علیكم و رحمة الله و بركاته»

نویسنده: منصور مقدم