روزى حضرت موسى (علیه السلام ) در ضمن مناجات به پروردگار خود عرض كرد خدایا مى خواهم همنشینى كه در بهشت دارم ببینم چگونه شخصى است . جبرئیل بر او نازل شد و عرض كرد یا موسى فلان قصاب در محله فلانى همنشین تو خواهد بود. حضرت موسى به درب دكان قصاب آمده ، دید جوانى شبیه شبگردان مشغول فروختن گوشت است .
شامگاه كه شد جوان مقدارى گوشت برداشت و بسوى منزل روان گردید. موسى از پى او تا درب منزلش آمد و به او گفت مهمان نمى خواهى ؟ جوان گفت خوش آمدید. او را به درون برد. حضرت موسى دید جوان غذائى تهیه نمود، آنگاه زنبیلى از سقف به زیر آورد و پیرزنى فرتوت و كهنسال را از درون زنبیل خارج كرد. او را شستشو داده غذایش را با دست خویش ‍ به او خورانید. موقعى كه خواست زنبیل را به جاى اول بیاویزد زبان پیرزن به كلماتى كه مفهوم نمى شد حركت نمود. بعد از آن جوان براى حضرت موسى غذا آورد و خوردند. حضرت پرسید حكایت تو با این پیرزن چگونه است ؟ عرض كرد این پیرزن مادر من است چون مرا بضاعتى نیست كه جهت او كنیزى بخرم ناچار خودم كمر به خدمت او بسته ام .

حضرت موسى پرسید آن كلماتى كه به زبان جارى كرد چه بود؟⁽¹⁾
جوان گفت هر وقت او را شستشو مى دهم و غذا به او مى خورانم مى گوید: غفر الله لك و جعلك جلیس موسى یوم القیمة فى قبته و درجته خداوند ترا ببخشد و همنشین حضرت موسى در بهشت باشى به همان درجه جایگاه .
موسى (علیه السلام ) فرمود اى جوان بشارت مى دهم به تو كه خداوند دعاى او را درباره ات مستجاب گردانیده ، جبرئیل به من خبر داد كه در بهشت تو همنشین من هستى .⁽²⁾
1- در كتاب قرة العین نقل از مختصر الكلام .
2- در جنة العالیه از تحفه شاهى فاضل كاشفى .

وسعت رزق در اطاعت پدر و مادر
در عیون اخبارالرضا از بزنطى نقل مى كند كه گفت از حضرت رضا (علیه السلام ) شنیدم فرمود مردى از بنى اسرائیل یكى از بستگان خود را كشت و كشته او را بر سر راه مردى از بهترین بازماندگان یعقوب (اسباط بنى اسرائیل ) گذاشت ، بعد مطالبه خون او را كرد. حضرت موسى (علیه السلام ) گفت گاوى بیاورید تا كشف حقیقت كنم . حضرت موسى (علیه السلام ) هر نوع گاوى مى آوردند كافى در اطاعت و پیروى امر بود ولى سخت گرفتند چون توضیح خواستند خداوند هم بر آنها سخت گرفت . پرسیدند چگونه گاوى باشد؟ گفت : فیها بقرة لافارض و لابكر عوان بین ذلك نه كوچك و نه بزرگ بلكه مابین این دو باشد. باز پرسیدند چه رنگ داشته باشد؟
حضرت موسى گفت : صفراء فاقع لونها تسر الناظرین زرد رنگ نه مایل به سفیدى و نه پررنگ مایل به سیاهى . باز بر خود دشوار گرفتند خداوند هم بر آنها سخت گرفت . گفتند اى موسى گاو بر ما مشتبه شده واضح تر از اى توصیف كن . موسى گفت لا ذلول تثیر الارض و لا تسقى الحرث مسلمة لاشبة گاوى كه به شخم زدن آرام و نرم نشده و براى زراعت آبكشى نكرده باشد بدون عیب و غیر از رنگ اصلیش رنگ دیگرى در آن وجود نداشته باشد. بالاخره آن گاو منحصر شد به یكى و آن هم در نزد جوانى از بنى اسرائیل بود. وقتى كه براى خرید به او مراجعه كردند گفت نمى فروشم مگر اینكه پوست این گاو را پر از طلا نمائید!
به حضرت موسى اطلاع دادند گفت چاره اى نیست باید بخرید. به همان قیمت خریدند و آن را كشتند.
دم گاو را بر مرد مقتول زدند زنده شد و گفت یا رسول الله پسر عمویم مرا كشته نه آن كسى كه بر او دعا مى كنند؛ بدین وسیله بنى اسرائیل قاتل را شناختند.

یكى از پیروان و اصحاب موسى گفت یا نبى الله این گاو را قصه شیرینى است . حضرت موسى فرمود آن قصه چیست ؟
مرد گفت جوانى كه صاحب این گاو بود خیلى نسبت به پدر خویش ‍ مهربانى مى كرد. روزى آن جوان جنسى خرید و براى پرداختن پول پیش ‍ پدر آمد، او را در خواب یافت و كلیدها را در زیر سرش دید چون نخواست پدر را از خواب شیرین بیدار كند لذا از معامله صرف نظر كرد. هنگامى كه پدرش بیدار شد جریان را به او عرض كرد. پدر گفت نیكو كارى كردى این گاو را به جاى سود آن معامله به تو بخشیدم . حضرت موسى گفت نگاه كنید نیكى به پدر و مادر چه فوائدى دارد.⁽¹⁾
1- شانزدهم بحار، ص 21.

سفارش ولى عصر (علیه السلام ) نسبت به پدر

آقا سید محمد موسوى نجفى معروف به هندى كه از اتقیاء علماء و ائمه جماعت حرم امیر المؤ منین (علیه السلام ) است نقل كرد از جناب شیخ باقر فرزند شیخ هادى كاظمینى مجاور نجف اشرف و ایشان از شخص ‍ مورد اعتمادى كه به دلاكى اشتغال داشت آن شخص را پدر پیرى بود كه هیچگونه كوتاهى نسبت به خدمتگزارى او نمى كرد حتى خودش براى او آب در مستراح مى برد و منتظر مى شد تا خارج شود و به مكانش برساند. پیوسته ملازم خدمت او بود مگر در شب چهارشنبه كه به مسجد سهله مى رفت و در آن شب به واسطه اعمال مسجد سهله و شب زنده دارى در آنجا از خدمت معذور بود ولى پس از مدتى ترك كرد و دیگر به آنجا نرفت .

از او پرسیدم چرا رفتن به مسجد سهله را ترك كردى ؟ گفت چهل شب چهارشنبه به آنجا رفتم . شب چهارشنبه چهلم رفتنم به تاءخیر افتاد تا نزدیك غروب . در آن وقت تك و تنها بیرون رفتم و با همان وضع به سیر خود ادامه دادم تا یك سوم راه باقى ماند كم كم ماهتاب مقدارى از تاریكى شب را به روشنائى تبدیل كرد. در این هنگام شخص عربى را دیدم بر اسبى سوار است به طرف من مى آید. در دل خود گفتم الان این مرد راهزن مرا برهنه مى كند.
همین كه به من رسید با زبان عرب بدوى شروع به صحبت كرد. پرسید كجا مى روى ؟ گفتم مسجد سهله . گفت با تو چیز خوردنى هست ؟ جواب دادم نه . فرمود دست خود را در جیب كن . گفتم در آن چیزى نیست . باز آن سخن را با تندى تكرار كرد. من دست در جیب كردم مقدارى كشمش ‍ یافتم كه براى كودك خود خریده بودم و از خاطرم رفته بود به او بدهم .

آنگاه به من فرمود ( اوصیك بالعود) سه مرتبه وعود به زبان عرب بدوى پدر پیر را مى گویند، یعنى سفارش مى كنم تو را به پدر پیرت . بعد از این سخن ناگهان از نظرم ناپدید شد. فهمیدم كه او حضرت مهدى (علیه السلام ) بود و دانستم آنجناب راضى نیست ترك خدمت پدرم را، حتى در شب چهارشنبه . از این رو دیگر به مسجد سهله نرفتم و این كار را ترك نمودم .⁽¹⁾

عدم رضایت والدین مرگ را دشوار مى كند
حضرت رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) به بالین جوانى رفتند كه در حال احتضار و مشرف به مرگ بود ولى جان دادن بسیار بر او سخت و دشوار مى نمود. حضرت او را صدا زدند. جواب داد. فرمودند چه مى بینى ؟ عرض كرد دو نفر سیاه را مى بینم كه روبروى من ایستاده اند و از آنها مى ترسم . آنجناب پرسیدند آیا این جوان مادر دارد؟ مادرش آمد و عرض كرد بلى یا رسول الله من مادر او هستم . حضرت پرسیدند آیا از او راضى هستى ؟ عرض كرد راضى نبودم ولى اكنون به واسطه شما راضى شدم . آنگاه جوان بیهوش شد، وقتى به هوش آمد باز او را صدا زدند. جواب داد. فرمودند چه مى بینى ؟ عرض كرد آن دو سیاه رفتند و اكنون دو سفیدرو و نورانى آمدند كه از دیدن آنها من خشنود مى شوم و در آن هنگام از دنیا رفت .⁽¹⁾

1- اینهم حكایتى است .

صاحب الكلام یجرالكلام در كتاب خود ص 79 مى نویسد. مردى در حضور یكى از علماى زنجان از برادرش شكایت كرد كه او با من در مخارج مادرمان شركت نمى كند. ایشان شخصى را كه گوینده همین حكایت است ماءمور اصلاح بین آنها كردند. آن شخص گفت من برادرش ‍ را دیدم و با او مذاكره كردم كه چرا در نفقه مادر مساعدت به برادرت نمى كنى ؟ گفت به من مربوط نیست قسمت كرده ایم .

چطور قسمت كرده اید؟ گفت یكسال گرانى شد پدر و مادرمان را با هم تقسیم كردیم بنا شد خرج پدر با من باشد و خرج مادر با او. منتهى این است كه اقبال من یارى كرد پدرم زود مرد. حالا خرج مادر به من مربوط نیست من همین كه گفته او را شنیدم (بختم یارى كرد پدرم زود مرد!) یك مرتبه خنده ام گرفت . گفتم مرا مال قسمت كرده اید كه عقد لازم و خیار ساقط گردد در حال زنده بودن پدر چون خرج او معادل مادر مى شد حساب پاك بود اما حالا كه پدرتان مرده باید درباره مادر حساب را از سر بگیرید.

عماربن حیان گفت به حضرت صادق (علیه السلام ) گفتم كه اسماعیل پسرم به من نیكى مى كند. حضرت فرمود من او را دوست مى داشتم اكنون محبتم زیادتر شد. پیغمبر اكرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) خواهرى رضاعى داشت روزى همان خواهر بر ایشان وارد شد. همین كه نظر پیغمبر بر او افتاد مسرور گردید و روانداز خود را براى او پهن كرد و او را بر روى آن نشانید با گشاده روئى و احترام بسویش توجه كرد و در صورت او مى خندید تا از خدمت حضرت مرخص شد و رفت .

اتفاقا همان روز برادرش نیز آمد ولى حضرت (صلى الله علیه و آله و سلم ) آن نحو رفتارى كه با خواهرش نمودند با او انجام ندادند.
بعضى از صحابه عرض كردند یا رسول الله با خواهرش سلوكى كردید كه با برادر آن را بجا نیاوردید با آنكه او مرد بود؟ (یعنى سزاوارتر به آن محبت بود.) فرمود علت زیادى احترام من این بود كه آن دختر به پدر و مادر خویش بیشتر نیكى مى كند.⁽¹⁾


1- منتهى الامال ، ج 2، ص 324 و ج 16 بحار.

مادر حق بزرگى دارد؟