بحث استراق سمع شیاطین جنی از اخبار غیبی و طرد آنان توسط شهاب در آیات متعددی از قرآن بیان شده مانند: حجر/18 ، صافات/10 ، جن/9.
درباره مجموعه این آیات به طور کلی دو دیدگاه در میان قرآن پژوهان وجود دارد. گروه اول معنای ظاهری و لغوی کلمات آیات را می پذیرد اما گروه دوم این آیات را از باب تمثیل و تشبیه دانسته و معنای دیگری از آن برداشت می کند. اینک شرح بیشتر این دو نظریه:
علامه طباطبایی در المیزان با اشاره به این دو نظریه می نویسد:
مفسرین براى اینكه مساله "استراق سمع" شیطان ها در آسمان را تصویر كنند و نیز تصویر كنند كه چگونه در این هنگام به سوى شیطان ها با شهاب ها تیراندازى مى شود، بر اساس ظواهر آیات و روایات كه به ذهن مى رسد توجیهاتى ذكر كرده اند كه همه بر این اساس استوار است كه آسمان عبارت است از افلاكى كه محیط به زمین هستند، و جماعت هایى از ملائكه در آن افلاك منزل دارند و آن افلاك در و دیوارى دارند كه هیچ چیز نمى تواند وارد آن شود، مگر چیزهایى كه از خود آسمان باشد و اینكه در آسمان اول، جماعتى از فرشتگان هستند كه شهاب ها به دست گرفته و در كمین شیطان ها نشسته اند كه هر وقت نزدیك بیایند تا اخبار غیبى آسمان را استراق سمع كنند، با آن شهاب ها به سوى آنها تیراندازى كنند و دورشان سازند و این معانى همه از ظاهر آیات و اخبار ابتداء به ذهن مى رسد. (1)
[علامه طباطبایی در ادامه مطلب، نظر خود را اینگونه بیان می کند:]
ولی امروز بطلان این حرفها به خوبى روشن شده ؛ توضیح مناسب آیات به احتمال ما - و خدا داناتر است - این است كه: این بیاناتى كه در كلام خداى تعالى دیده مى شود، از باب مثال هایى است كه به منظور تصویر حقایق خارج از حس زده شده، تا آنچه خارج از حس است به صورت محسوسات در افهام بگنجد، هم چنان كه خود خداى تعالى در كلام مجیدش فرموده:
وَ تِلْكَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ وَ ما یَعْقِلُها إِلاَّ الْعالِمُونَ (عنکبوت/43)
اینها مثال هایى است كه ما براى مردم مى زنیم، و جز دانایان آن را درك نمى كنند
و این گونه مثل ها در كلام خداى تعالى بسیار است، از قبیل عرش، كرسى، لوح و كتاب؛ بنا بر این، مراد از آسمانى كه ملائكه در آن منزل دارند، عالمى ملكوتى خواهد بود كه افقى عالى تر از افق عالم ملك و محسوس دارد، همان طور كه آسمان محسوس ما با اجرامى كه در آن هست عالى تر و بلندتر از زمین ماست.
