• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن قرآن و عترت > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
قرآن و عترت (بازدید: 371)
شنبه 13/7/1392 - 20:59 -0 تشکر 661262
كنیه ها و القاب امام جواد (ع)

كنیه ها و القاب امام جواد (ع)

مفهوم كنیه ولقب

كنیه اسمی است غیر از نام اصلی شخص كه در اول آن لفظ اب (پدر) یاام (مادر) یاابن (پسر) یابنت (دختر) باشد و برای تعظیم و تكریم است 2. لقب نیزنامی غیرنام نخستین واصلی است كه شخصی به آن مشهور گردد و برذم یا مدح دلالت كند3. البته لقب های امامان همواره بیانگرصفات زیبا و پسندیده الهی و یادآور فضیلت ها و امتیازات آنان است.

نام امام نهم

نام آن حضرت محمد بود. امام رضاعلیه السلام همان گونه كه در صحیفه فاطمیه كتاب الهام شده از جانب خدای متعال به زهرای مرضیه سلام الله علیها ثبت گردیده و در اختیار امام قرار داشت نخستین و آخرین فرزند خویش را محمد نامیدند4. جابربن عبدالله انصاری در محضر امام باقر علیه السلام و یاران ایشان گزارش روشنی از مشاهده اسامی امامان علیهم السلام در صحیفه فاطمیه حضرت زهرا سلام الله علیها ارائه نموده است كه در آن نام محمدبن علی برای امام نهم شیعیان ثبت شده است 5. 

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 13/7/1392 - 21:0 - 0 تشکر 661263



كنیه های امام


برای امام جواد علیه السلام چهار كنیه وجود داشته است. آن حضرت با عنایت به اینكه تنها فرزند امام رضا علیه السلام بوده اند كنیه «ابن الرضا» 6 و با توجه به نام تنها فرزند پسرشان امام علی نقی علیه السلام كنیه «ابوعلی» و در پرتو بندگی خدا كنیه «ابوعبدالله» داشته اند7 اما كنیه مشهور آن حضرت «ابوجعفر» بوده است. ابوجعفر در صحیفه فاطمیه الهی كه در اختیار امامان بوده و اكنون در نزد امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف می باشد ثبت است 8.

این كنیه به قدری مشهور شده و به كار رفته كه جایگزین نام اصلی آن حضرت گردیده است. امام جوادعلیه السلام در پیوند و ارتباط باكنیه جد خویش باقرالعلوم علیه السلام «ابوجعفر» نامیده شدند و چون پس از امام پنجم به این كنیه آراسته شدند به ابو جعفر ثانی معروف گردیده اند9. امام رضاعلیه السلام همواره از فرزندشان با كنیه ابوجعفر یاد نموده و حتی در كودكی و خرد سالی فرزند خویش به وی احترام می گذاشته وبه جای نام وی كنیه مقدس جد خویش رابرای ایشان به كار برده اند. محمدبن ابی عباد گفته است: ماكان علیه السلام یذكر محمدا ابنه الا بكنیته ویقول: كتب الی ابوجعفر و كنت اكتب الی ابی جعفر «وهوصبی بالمدینه فیخاطبه بالتعظیم و ترد كتب ابی جعفر علیه السلام فی نهایه البلاغه والحسن فسمعته یقول: ابوجعفر وصیی وخلیفتی فی اهلی من بعدی 10.

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 13/7/1392 - 21:0 - 0 تشکر 661264

امام رضاعلیه السلام هیچگاه نام فرزندش محمد را جز با كنیه نمی برد و می گفت: ابوجعفر برای من نامه ای نوشته است ! و من به ابوجعفر نامه نوشته ام در حالی كه او هنوز كودكی در مدینه بود امام او را با تعظیم و كمال احترام خطاب می نمود و متن نامه های ابوجعفر در نهایت بلاغت و نیكی به امام می رسید. شنیدم امام رضاعلیه السلام می فرمود: ابوجعفر پس از من وصی و جانشین من در میان خاندانم است. این گونه مناسبات و روابط امام رضاعلیه السلام با فرزند خردسال خویش گذشته از اینكه برای فراهم سازی زمینه امامت آن حضرت بوده است روش درست و مطلوب ارتباطات پدر و فرزندان را نیز آموزش می دهد. احترام گذاشتن پدر به فرزند احترام به دیگران رابه فرزند می آموزد و به وی شخصیت می دهد و او را برای پذیرش مسئولیت های بزرگ آماده می نماید.
هریك از چهار كنیه ای كه برای امام نهم ذكر شد روشنگر یك ویژگی و فضیلت آن امام همام می باشد. 

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 13/7/1392 - 21:0 - 0 تشکر 661265



القاب امام


لقب هایی كه برای امام نهم تنها فرزند امام رضاعلیه السلام در تاریخ زندگانی آن حضرت به كار رفته است گویای فضایل و اوصاف الهی این امام است و امتیازات این اسوه عالی رانشان می دهد.
تقی جواد منتجب مرتضی مختار متوكل متقی زكی قانع نجیب و عالم یازده لقب برای امام نهم است كه ابعاد شخصیت بزرگ الهی آن حضرت را آشكار می نماید11.
«جواد» و «تقی» مهم ترین و مشهورترین القاب امام نهم است. البته در میان ایرانیان بیشتر لقب جواد رایج است و آن حضرت با عنوان «جوادالائمه» شناخته می شوند. جود و بخشش و سخاوتمندی فوق العاده امام عامل اشتهار آن حضرت به جواد بوده است. شیخ صدوق دروجه تسمیه «تقی» نوشته است: سمی محمدبن علی الثانی «التقی» لانه اتقی الله عزوجل فوقاه شر المامون لمادخل علیه باللیل سكران فضر به بسیفه حتی ظن انه قدقتله فوقاه الله شره 12.
محمدبن علی ثانی «تقی» نامیده شد برای اینكه او از خدای عزوجل ترسید و تقوای الهی داشت پس خداوند او را از شر مامون نگاهداشت در وقتی كه مامون در حال مستی شبی بر آن حضرت وارد شد و آن قدر آن حضرت را با شمشیر زد كه گمان كرد امام رابه قتل رسانده است پس خداوند او را از شر مامون نگاهداشت. 

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 13/7/1392 - 21:0 - 0 تشکر 661266


شیخ مفید در بیان لقب های امام نوشته است: كان منعوتا بالمنتجب والمرتضی 13. امام موصوف به منتجب و مرتضی بود. این دولقب و همچنین لقب مختار وجود شرط اساس امامت در امام نهم را گزارش می كند. به اعتقاد شیعه شرط اساسی امامت «نصب الهی» است. این سه لقب همین برگزیدگی ونصب وتعیین این امام از جانب خدای متعال را نشان می دهد. لقب «نجیب» نیز علاوه بر بیان همین انتخاب الهی و برگزیدگی خوش رفتاری و خوش كرداری و برتری اخلاقی امام را آشكار می نماید.
لقب «زكی» هم گذشته از برگزیدگی امام پاكی و پاكیزگی و طهارت باطنی و در یك كلمه «عصمت» رابیان می كند. قناعت صفت ارزشمند و فضیلت بزرگ رفتاری امام نهم است كه در لقب «قانع» برای آن حضرت نهفته است. «عالم» لقب ویژه و ممتازی است كه تحقق شرط دیگرامامت راكه «اعلمیت» است در امام نهم نشان می دهد.
گرچه امام جوادعلیه السلام فرزند امام رضاعلیه السلام درسن پایین به امامت رسید ولی همانند سایر امامان علیهم السلام از امتیاز اعلمیت برخوردار بود و با داشتن علم لدنی در جایگاه بی نظیر علمی در عصر خویش قرار داشت. پادشاهان بنی عباس كوشش كردند با وادار نمودن دانشمندان و افراد عادی به طرح سخت ترین پرسش ها از امام جوادعلیه السلام شخصیت علمی آن حضرت را متزلزل نمایند ولی امام به زیبایی تمام پرسش های پیچیده معاصران را پاسخ داد و این نقشه منحرفان را خنثی نمود و در همین مناظرات و گفتگوهای علمی بود كه برتری علمی امام بیشتر آشكار گردید14. 

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 13/7/1392 - 21:1 - 0 تشکر 661267



پی نوشت ها:


1 ـ شیخ مفید الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد ترجمه هاشم رسولی محلاتی انتشارات علمیه اسلامیه تهران چاپ
دوم ج 2 ص. 263
2 ـ علی اكبرد هخدا لغت نامه موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران چاپ دوم از دوره جدید ج 12 ص 18653 حسن عمید فرهنگ فارسی عمید امیركبیر تهران چاپ اول 1362 ص. 990
3 ـ دهخدا لغت نامه ج 13 ص 19739 فرهنگ فارسی عمید ص. 1030
4 ـ علامه مجلسی بحارالانوار موسسه الوفا و دار احیا التراث العربی بیروت چاپ سوم 1403 ه ق 1983 م ج 50 ص. 10
5 ـ شیخ صدوق عیون اخبار الرضاعلیه السلام ترجمه غفاری و مستفید دارالكتب الاسلامیه تهران چاپ اول 1380 ج 1 ص 76 و ص. 77
6 ـ شیخ مفید ارشاد ج 2 ص 294 ابوجعفركلینی رازی اصول كافی ج 1 ص 494 علامه مجلسی بحارالانوار ج 50 ص. 3
7 ـ ابن شهرآشوب مناقب آل ابی طالب ج 4 ص 379 علامه مجلسی بحارالانوار ج 50 ص 16 سبط ابن الجوزی تذكره الخواص موسسه اهل البیت بیروت چاپ اول 1401 ه ق 1981 م ص. 321
8 ـ شیخ صدوق عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 1 ص 76 و ص. 77
9 ـ ابوالفتح اربلی كشف الغمه فی معرفه الائمه دارالكتاب الاسلامی بیروت چاپ اول 1401 ه ق 1981 م ج 3 ص 133 علی محمدعلی دخیل ائمتنا دارالمرتضی بیروت چاپ ششم 1402 ه ق 1982 م ج 2 ص 161 محمود بن وهب بغدادی حنفی جوهره الكلام ص. 147
10 ـ شیخ صدوق عیون اخبار الرضاعلیه السلام ج 2 ص. 586
11 ـ ابن شهرآشوب مناقب آل ابی طالب ج 4 ص 379 علامه مجلسی بحارالانوار ج 50 ص 16 علی محمدعلی دخیل ائمتنا ج 2 ص. 161
12 ـ شیخ صدوق معانی الاخبار انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم چاپ اول 1361 ه ش ص 65 علامه مجلسی بحارالانوار ج 50 ص 16 محدث قمی منتهی الامال فی تواریخ النبی والال كتابفروشی علمیه اسلامیه تهران 1371 ه ق 1331 ه ش ج 2 ص. 217
13 ـ شیخ مفید ارشاد ج 2 ص. 284
14 ـ شبط ابن الجوزی تذكره الخواص ص 321 علی محمدعلی دخیل ائمتنا ج 2 ص. 187


منبع: روزنامه جمهوری اسلامی

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.