• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن قرآن و عترت > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
قرآن و عترت (بازدید: 342)
دوشنبه 8/7/1392 - 23:24 -0 تشکر 656459
آیا تمام آیات قرآن شأن نزول دارند؟

در ابتدا باید مشخص شود كه آیا اساساً فرقی میان شأن نزول و سبب نزول وجود دارد یا نه؟ بیشتر مفسران فرقی میان این دو قائل نشده‌اند و هر مناسبتی را كه ایجاب كرده است آیه یا آیه‌هایی نازل شود، گاه سبب نزول و گاه شأن نزول گفته‌اند. در صورتی كه میان این دو عبارت فرق است.

از این جهت كه شأن نزول اعم از سبب نزول است هرگاه به مناسب جریانی در باره‌ی شخص و یا حادثه‌ای، خواه در گذشته یا حال یا آینده و یا در باره‌ی فرض احكام، آیه یا آیاتی نازل شود همه‌ی این موارد را شأن نزول آن آیات می‌گویند، مثلاً می‌گویند كه فلان آیه در باره‌ی عصمت انبیاء یا عصمت ملائكه یا حضرت ابراهیم یا نوح یا آدم نازل شده است كه تمامی اینها را شأن نزول آیه می‌گویند؛ اما سبب نزول، حادثه یا پیش‌آمدی است كه متعاقب آن آیه یا آیاتی نازل می‌شود و به عبارت دیگر آن پیشامد باعث و موجب نزول می‌شود لذا سبب اخصّ است و شأن اعم(1).

پاره‌ای از آیات قرآن سبب و نزول ندارند گرچه برای هدفی نازل شده‌اند مثلاً برای هدایت، مثل قصه‌ی حضرت موسی (ع) و ... اما برخی از آیات قرآن سبب و نزول دارند كه در واقع این دسته از آیات قرآن با توجه به شرایط مكانی و زمانی، در باره‌ی گروهی، قومی، شخصیتی و یا برای حل مشكلی در جامعه نازل شده است.

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

دوشنبه 8/7/1392 - 23:24 - 0 تشکر 656461

مثال‌های زیادی در این‌باره در قرآن به چشم می‌خورد به عنوان مثال خاتم بخشی امیرالمؤمنین علی (ع) در ركوع نماز و نزول آیه‌ی ولایت، یكی از حوادثی كه باعث نزول آیاتی از قرآن كریم شد؛ حادثه‌ای بود كه همگامی نماز با زكات را ـ كه در اكثر قریب به اتفاق آیات قرین یكدیگر ذكر شدند ـ تجسم بخشید .


یعنی آن‌گاه كه امیرالمؤمنین علی (ع) در حال ركوع نماز، توجه به خلق و مستضعفان را به عنوان نتیجه و لازمه‌ی توجه به حق اعلام كرد، انگشتری خود را بیرون آورده و به آن شخص فقیر می‌دهند. از پی آن آیات 55 و 56 سوره‌ی مباركه‌ی مائده نازل می‌شوند: «انما ولیُّكم الله ورسوله والذین آمنوا الذین یقیمون الصلوه ویوتون الزكوه و هم راكعون ، ومن یتول الله و رسوله والذین آمنوا فانّ حزب الله هم الغالبون»

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

دوشنبه 8/7/1392 - 23:25 - 0 تشکر 656462

روایات بسیاری از طریق شیعه و سنی وارد شده كه دلالت می‌كند بر این‌كه دو آیه‌ی فوق در شأن امیرالمؤمنین علی (ع) نازل شده و نزول آن پس از خاتم بخشی امیرالمؤمنین در ركوع نماز بوده است.(2)و(3)
مطلب بعدی در رابطه با سبب نزول این كه، ممكن است برخی از آیات روایاتی در باب آن الان در دسترس نباشد و این به دلیل اینكه پیشینیان در این زمینه مطلب قابل توجهی ثبت و ضبط نكرده‌اند، جز اندكی كه كاملاً چاره‌ساز نیست. شاید یكی از علل عدم ضبط دقیق این بود كه خودشان آشنا به وضع بودند و دیگر نیازی نمی‌دیدندكه معلومات و مشاهدات خود را به عنوان سند برای آینده ثبت كنند.


بعدها روایاتی در این زمینه فراهم شد كه بیشتر دارای ضعف سند و غیر قابل اعتماد بوده و احیاناً اعمال غرض در كار وجود داشته است، به ویژه در دوران تاریك حكومت بنی امیه كه از روی غرض ‌ورزی، آیات بی‌شماری با تنظیم شأن نزول‌های جعلی، به طور دلخواه تفسیر و تأویل شده است(4).


پرسش:
نمونه هایی از شأن نزول هایی دروغین و علت آن را بیان بفرمایید؟


پاسخ:
نمونه ای از شأن نزول دروغی برای آیه «لا یستوی القاعدون من المؤمنین غیر اولی الضرر و المجاهدون فی سبیل اللّه باموالهم و انفسهم»(5)می باشد که شأن نزول بدین مضمون نقل کرده اند:
وقتی آیه مزبور نازل شد کلمه«غیر اولی الضرر»در آن نبود و عبد اللّه بن ام مکتوم که نابینا بود نزد رسول خدا آمد و گفت:آیه یاد شده مجاهدان را بر قاعدان مطلقا فضلت داده و افراد عاجز را استثناء نکرده است، آیا من که نابینا هستم و از شرکت در جهاد عاجزم نزد خدا رخصت و عذری ندارم و باید محرومیت از فیض و ثواب جهاد و بی بهره ماندن از درجه مجاهدان را تحمل کنم؟
آن حضرت فرمود:درباره تو و افرادی مثل تو، به من امری نشده است و نمی دانم برای تو و اصحابت عذری هست یا نه؟(6)


خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

دوشنبه 8/7/1392 - 23:25 - 0 تشکر 656463

عبد اللّه بن ام مکتوم به درگاه خدا استغائه کرد و گفت:خدایا من نابینا هستم و از تو می خواهم که مشکل مرا حل کنی، آنگاه خدا کلمه«غیر اولی الضرر»را جداگانه نازل کرد که بعد«من المؤمنین»قرار گیرد تا افرادی مانند ابن ام مکتوم از کلیت آیه استثناء شوند و روشن گردد که مجاهدان از قاعدانی که عذر شرعی ندارند برترند نه از افرادی که مانند ابن ام مکتوم عذر شرعی دارند.


لازمه این داستان این است که نغوذ باللّه خدا اول نمی دانست کسانی که عذری مثل نابینایی دارند باید از این حکم کلی که قاعدان با مجاهدان مساوی نیستند استثناء شوند، ولی وقتی ابن ام مکتوم نزد رسول خدا(ص)رفت و در مقابل سؤال خود جواب قانع کننده ای نشنید و به درگاه خدا استغائه کرد و نابینایی خود را مطرح نمود، آنگاه خدا دانست آیه نازل شده که کلمه«غیر اولی الضرر» ندارد ناقص است و بایدکلمه یاد شده اضافه شود، سپس کلمه«غیر اولی الضرر»را جداگانه نازل کرد تا در آی درج شود و کمبود آن برطرف گردد!!(7)



ــــــــــــــــــــــــ
منابع:
(1)آیت الله محمد هادی معرفت، تاریخ قرآن، ص 65 و 66.
(2)دكتر سید محمد باقر حجتی، اسباب النزول ،74 ش، ص 27 و 28.
(3)دكتر حبیب الله طاهری، درس‌هایی از علوم قرآن،جلد دوم، ص 275و 276.
(4)آیت الله معرفت، تاریخ قرآن، ص 64.
(5)نساء/95 .
)6)سنن بیهقی،جزء 5، ص228- 229.
(7) کیهان اندیشه ـ شمارۀ42 ، خرداد و تیر 1371،مقاله شأن ‌نزولهای مجعول زمینه ساز تفسیرهای ناروا از قرآن،نعمت الله صالحی نجف آبادی.



آدرس بحث اصلی : http://www.askquran.ir/thread27186-2.html#post518639

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.