• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن ادبيـــات > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
ادبيـــات (بازدید: 977)
شنبه 20/7/1392 - 17:39 -0 تشکر 666318
20 مهرروز بزرگداشت حافظ

1: مختصری از زندگینامه حافظ:

شمس الدین محمد ملقب به لسان الغیب غزلسرای بزرگ و نامی ایران در قرن 8 میزیست. تاریخ دقیق ولادت وی مشخص نیست شاید حدود سال 727 . گویند پدرش بهاالدین بازرگانی اصفهانی بوده كه در كازرون با زنی از آن محل ازدواج كرده و خیلی زود در ایام كودكی شمس الدین محمد از دنیا رفت. پس از آن حافظ با مادرش زندگی سختی را در پیش گرفت و برای كسب نان به كارهای سخت و توانفرسا پرداخت و به سختی به تحصیل علوم پرداخت و در مجالس درس علما و بزرگان زمان خود حضور یافت.و چون در ایام جوانی حافظ قرآن بود حافظ تلخص كرد.وفات وی در شصت و چند سالگی در سال 792 یا 791 اتفاق افتاد .و پس از وفاتش شخصی به نام محمد گلندام اشعار وی را جمع آوری كرد. حافظ علاوه بر غزلهایش رباعی ،ساقی نامه و مثنوی نیز دارد ولی شهرتش به خاطر غزلهای پرارزش اوست .


 

 

شنبه 20/7/1392 - 17:41 - 0 تشکر 666319

2: دوره ای كه حافظ در آن میزیست :

حافظ هنرمندی هدفمند بود و بنابراین از تاریخ زمانه اش جدا نیست . دوره زندگی این شاعر در عصر فترت دوره ایلخانی و تیمور است یعنی كشمكش بین دو آشوب بزرگ مغول و تیمور. شیراز در این اعصار كانون هنر ایران بود و به سبب هوشیاری یكی از اتابكان فارس با دادن خراج هنگفت از گزند حمله مغول د رامان ماند و پناهگاه هنرمندان و اندیشمندان شد  و به شكوفایی اقتصادی و هنری رسید. با این وجود عصر حافظ دوران سقوط ارزشهاست . عصر جنگهای داخلی و تزویر های خانگی .در این دوره قیام ها  اغلب خودجوش و بدون سازماندهی بودند . و عناصر جنبش های سازمان یافته را بیشتر دراویش تشكیل میدادند كه انها نیز توفیقی نداشتند ولی اندیشمندان عصر خود را تحت تاثیر قرار دادند . حافظ در دوران سیاه امیر مبارزالدین دلبستگی خود را به حركتهای تحول طلبانه نشان میدهد :


از كران تا به كران لشكر ظلم است ولی


از ازل تا به ابد فرصت درویشان است .



شنبه 20/7/1392 - 17:41 - 0 تشکر 666320

3:حافظ و عرفان :  عرفان به معنی یافتن حقایق از طریق كشف و شهود است.  و عارف د راشعار حافظ به معنی شخص خودشناس خداشناس حقیقت جوی است . مرتضی مطهری در تماشاگه راز میگوید : دیوان حافظ یك دیوان عرفانی است . د رحقیقت یك كتاب عرفان است به علاوه جنبه فنی شعر. به عبارت دیگر دیوان حافظ عرفان است به علاوه هنر . دیوانی است كه از عرفان سرچشمه گرفته و به صورت شعر بر زبان سراینده جاری گشته.

 بعضی هم برعكس عقیده دارند كه عرفان محلی است كه حافظ را به انسان و زمین پیوند میدهد و حافظ عارف مطلق نیست.  .


از دیدگاه عارفان جهان از عشق بوجود آمده و با نیروی عشق بازمیگردد.در عرفان تقابل میان عشق و عقل را به هنگام سخن گفتن از عشق زمینی و آسمانی میبینیم. حافظ نیز در میان این سنت دیرینه گام مینهد . حافظ بارها به عاشق بودنش صراحت دارد .تقابل عشق و عقل در ابیاتی كه خواجه عشق و رندی را در كنار هم میآورد به خوبی روشن است :


عاشق و رند و نظربازم و میگویم فاش


تا بدانی كه به چندین هنر آراسته ام


خواجه در حدیث عشق غزل میسراید و عشق را والا تراز عقل میداند و نگار زیبای خود را كه نه خط میداند و نه درس مساله آموز مدرسین میسازد.در شعر حافظ آنچه جهان را به حركت میآورد و این حركت را دوام میخشد عطش دستیابی به مبدا است كه این همان عشق است. شرح عشق بدانگونه كه مبنای وجود باشد پیش از حافظ نیز در شعر پارسی جایگاه خود را داشته است.  


حافظ عشق را اشتیاق به جاودانگی انسان و به گسستن زنجیرهای زمان و مكان به شكستن هنجارهای اجتماع میداند در واقع عقل حافظ جان است و عشق میل به فناست. وحدت وجود از بحث های اساسی عرفان است كه در شعر حافظ جایگاه خاصی دارد در شعر حافظ جهان با همه كثرت و رنگارنگی از حقیقت واحدی سرچشمه میگیرد و به سوی هدف یگانه پیش میرود



شنبه 20/7/1392 - 17:42 - 0 تشکر 666321

4: انسان شناسی و حافظ : انسان در جهان بینی عرفانی نقش فوق العاده ای دارد تا انجا كه انسان عالم كبیر است و جهان عالم صغیر . در شعر حافظ انسان آزاده ای شوریده است كه در قلبش شعله تابناك عشق روشن است و بار امانتی را كه كوهها و آسمانها از پذیرفتن آن سرزندند بر دوش میكشد و فراتر از فرشتگان اوج میگیرد و آنان را وامیدارد تا با او باده مستانه بزنند.:

دوش دیدم كه ملایك در میخانه زدند


گل آدم بسرشتند و به پیمانه زدند


حافظ اختلاف آدمیان را د رنیافتن حقیقت میداند و میگوید :


جنگ هفتاد و دو ملت همه را عذر بنه


چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند


 ریشه رنج انسان در پراكندگی است و نیز ریشه كینه ها و خودخواهی ها .حافظ جهان را خراب آباد و دامگه حادثه میداند و میگوید كه اگر چند روزی روح انسان درقفسی گرفتار است سرانجام آزاد خواهد شد :


چنین قفس نه سزای چو من خوش الحانیست


روم به گلشن رضوان كه مرغ آن چمنم



حافظ پیامی جدید در مورد انسان دارد در شعر مولوی انسان عاشقی است لبریز از شور جنون د ر شعر سعدی انسان موجودی است كاملا عادی در شعر خیام حیران و سرگشته است اما در شعر حافظ نشانی میابد كه ویژه خود اوست . هم عاشق است و هم آزاده هم چشم به زیبایی های زمین دارد و هم  زشتی ها را میبیند . مهمتر از همه اینكه بر جهانی بهتر و شایسته تر نظر دارد. جهانی آنچنان كه باید باشد نه آنچنان كه هست. :


آدمی در عالم خاكی نمی آید بدست


عالمی دیگر بباید ساخت و از نو آدمی


شنبه 20/7/1392 - 23:5 - 0 تشکر 666388


هیچ ایرانی نیست که "حافظ" را خوش ندارد



محقق و پژوهشگر زبان فارسی معتقد است، یکی از انگیزه هایی که حافظ مردمی ترین سخن ور ایران شده پیوند سروده های اوست با «خنیا» و هیچ ایرانی نیست که حافظ را خوش ندارد.



دکتر میر جلال الدین کزازی گفت:در میان ویژگی های گونه گون که در سروده های خواجه شیراز کارکردی بنیادین و همواره درند دارد، اگر یکی را بخواهیمبرگزینیم آن ویژگی همان ویژگی است که آنرا آبگونگی می نامند.


وی با بیان اینکه حافظ سخن پارسی وغزل پارسی را به فرازنایی از نازکی، نغزی و پروردگی برده وشعر را به قلمرو رازآلود خنیا کشیده است، ادامه داد: سخن حافظ هر چند در قلمرو سخن و شعر می ماند، اما هم مرز است با قلمرو آن هنر که هنر خنیا است.


این استاد دانشگاه گفت: برای همین است که غزل حافظ تا بدین پایه شکیب سوز، کاونده ،کارآور و شور انگیز است و اگر غزلی را از خواجه بر کسی بخوانیم که زبان پارسی نمی داند و در نمی یابد خواجه در آن غزل چه گفته است و چه اندیشه هایی گنجانده است، از آن غزل اثر خواهد پذیرفت و در خواهد یافت با پدیده ای دیگر سان، شورانگیز و هنری روبرو است.


این استاد زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه این مایه والایی، دلربایی، شکوفایی را تنها در غزل حافظ می توانیم یافت و یکی از انگیزه هایی که حافظ مردمی ترین سخنور ایران شده پیوند سروده های اوست با خنیا، تاکید کرد: همگان به حافظ گرایانند و هیچ ایرانی نیست که با حافظ خوش نداشته باشد، چه دانش آموخته باشد چه نباشد و از همین روست که زمانی که مردم در می مانند و به پرسشی بی پاسخ می رسند راه و چاره کار خویش را از او می خواهند.


وی ادامه داد: سخن حافظ آبگونه است و چون آب کالبدی روان دارد به دور از فشردگی و فسردگی و ریخت و رنگ هر آوندی را به خود می گیرد که در آن می ریزندش، آوندهای سر و بیش از آن آوندهای دل.


کزازی گفت: از این روست که حافظ همیشه سخن ور روز بوده است و هر کسی حافظ را از آن خویش می داند و برای حافظی که از آن اوست با دیگری به چالش بر می خیزد و هیچ سخنوری اندازه حافظ چالش خیز و هنگامه ساز نبوده است

شنبه 20/7/1392 - 23:7 - 0 تشکر 666389


جایگاه حافظ در موسیقی اصیل ایران



بسیاری از غزلیات شیرین و شیوای «حافظ شیرازی» توسط خوانندگان موسیقی اصیل ایرانی اجرا شده است.


تاكنون بسیاری از خوانندگان موسیقی سنتی ایران شمار زیادی از غزلیات حافظ را در قالب دستگاه‌های مختلف این موسیقی اجرا كرده‌اند.


از جمله این غزلیات می‌توان به : «حافظ خلوت‌نشین»، «بر باد»، «راه بی‌نهایت»، «صبا» و... با صدای «حسام‌الدین سراج»، «حال خونین دلان» با اجرای «علیرضا افتخاری» و«وصل پروانه» زنده‌یاد «ایرج بسطامی» اشاره كرد.


همچنین آلبوم «یاد باد» اثر «سالار عقیلی» نیز شامل قطعاتی از حافظ، همچون «درد عشق»، «به تیغم گركشد» و... است.


«درخت دوستی» نیز یكی دیگر از آثار حافظ با اجرای «عبدالحسین مختاباد» است.


«یوسف گمگشته»، «پادشه خوبان»، «اسرار عشق» و «یار دلنواز» از دیگر غزلیات اجرا شده‌ی «حافظ» در دستگاه‌های موسیقی اصیل ایرانی توسط استادان بزرگ است.


همچنین غزل «رسید مژده كه آمد بهار» نیز سال‌ها پیش با صدای استاد «محمود محمودی خوانساری» اجرا شده است.

شنبه 20/7/1392 - 23:26 - 0 تشکر 666393


طراح بنای آرامگاه حافظ کیست؟



کریم‌خان زند اولین کسی بود که دستور داد بر روی قبر حافظ، سنگی مرمرین قرار دهند. در روی این سنگ، دو بیت از غزل‌های خود حافظ توسط حاجی‌آقاسی بیک‌افشار، نستعلیق‌نویس آذربایجانی نوشته شد.

جنوب نیوز: آرامگاه حافظ در باغ مصلای شیراز، هر ساله در روز 20 مهر و همزمان با بزرگداشت حافظ، میزبان دوستداران فرهنگ، هنر و شعر ایرانی است. بنایی که با معماری خاص و زیبای خود، یادگار معماری درخشان ایرانی در دوره‌ی زندیه و تلفیقی از هنرهای بی‌نظیر تجسمی است.

 آرامگاه حافظ شیرازی، غزل‌سرای معروف ایرانی، به عنوان بخشی از مجموعه‌ی «حافظیه»، هر ساله در روز بزرگداشت این شاعر میزبان علاقه‌مندان این شاعر و هنر ایران‌زمین است.

این آرامگاه یکی از زیباترین بناهایی است که به دلیل معماری خاص خود، توجه بسیاری را به خود جلب می‌کند. بنایی که از آغاز تا امروز، در دوره‌های مختلف تغییرات بسیاری کرده تا به شکل کنونی درآید.

تاریخچه‌ی ساخت و مرمت آرامگاه حافظ

65 سال از درگذشت حافظ می‌گذشت که اولین عمارت گنبدی شکل، توسط وزیر میرزا ابوالقاسم گورکانی، حاکم فارس، بر فراز مقبره‌ی حافظ ساخته شد. این عمارت در طول سال‌ها و با عوض شدن حکومت‌ها، بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. شاه‌عباس صفوی، نادرشاه افشار و کریم‌خان زند از حاکمانی بودند که مقبره‌ی حافظ در زمان حکومت‌شان بازسازی شد.

کریم‌خان زند اولین کسی بود که دستور داد بر روی قبر حافظ، سنگی مرمرین قرار دهند. در روی این سنگ، دو بیت از غزل‌های خود حافظ توسط حاجی‌آقاسی بیک‌افشار، نستعلیق‌نویس آذربایجانی نوشته شد.

آن‌چه که امروز به عنوان آرامگاه حافظ در شیراز وجود دارد، بنای ساخته شده در سال 1314 شمسی است. در آن سال علی‌اصغر حکمت، وزیر فرهنگ وقت با همکاری علی ریاضی، رییس فرهنگ استان فارس و با نظارت علی سامی، محقق، باستان‌شناس و استاد دانشگاه، طرحی را که آندره گدار، ایران‌شناس و معمار فرانسوی پیشنهاد کرده بود، روی آرامگاه حافظ پیاده کردند. در ساخت این آرامگاه از معماری دوره‌ی زندیه الهام گرفته شده است.

کار اتمام بنای آرامگاه در سال 1317 به پایان رسید. در این بنا که از ذوق و هنر هنرمندان ایرانی بهره‌ی بسیار برده است، از کاشی‌کاری‌های معرق در سطح زیرین گنبد استفاده شده است. همچنین در خود سازه‌ی گنبد از رنگ‌های مختلف عرفانی مانند آبی فیروزه‌ای (نماد بهشت)، سرخ ارغوانی (نماد شراب‌ازلی)، سیاه و سفید (نماد شب و روز) و قهوه‌ای سوخته (نماد خاک) بهره گرفته شده است.

سنگ مزار حافظ تلفیقی از چند هنر تجسمی است. در این بنا معماری، خوشنویسی، کاشی‌کاری و حکاکی به طرز زیبایی در کنار هم قرار گرفته‌اند.


شنبه 20/7/1392 - 23:26 - 0 تشکر 666394

طراح بنای آرامگاه حافظ کیست؟

آندره گدار (André Godard)، معمار فرانسوی و طراح آرامگاه حافظ، در سال 1881 در فرانسه متولد شد. او پس از فارغ‌الحصیلی در دانشکده‌ی هنرهای زیبای پاریس در رشته‌ی معماری و باستان‌شناسی، به معماری شرق و به خصوص ایران علاقه‌مند شد و تحقیقات خود را در این زمینه پیگیری کرد.

طراح بنای آرامگاه حافظ کیست؟

آندره گدار سهم زیادی در معماری‌های معروف و زیبای ایران دارد. علاوه بر طراحی آرامگاه حافظ، طراحی و سرپرستی موزه‌ی ایران باستان، سعدی در شیراز، طرح ساختمان کتابخانه‌ی ملی ایران و ساختمان سه‌گوش و قدیمی دانشگاه جندی‌شاپور اهواز از مهم‌ترین طراحی‌های این معمار در ایران به شمار می‌روند.

این باستان‌شناس در زمان جنگ جهانی دوم که فرانسه به اشغال آلمان درآمده بود، به عنوان نماینده‌ی کمیته‌ی ملی فرانسه در ایران برگزیده شد. او در سال‌های حضورش در ایران به شدت به آثار تاریخی و معماری ایران علاقه‌مند شد و با همکاری همسرش، در هشت جزوه این آثار را به طور تفصیلی به زبان فرانسه برای استفاده‌ی محققان و پژوهشگران غربی معرفی و تدوین کرد.

علاقه به ایران و معماری شرق باعث شد این باستان‌شناس در سال 1928 به استخدام دولت ایران دربیاید و در ساختمان موزه‌ی ایران باستان و موزه‌ی دانشگاه تهران، مشغول به فعالیت شود. او در دوره‌ای که مدیریت اداره‌ی باستان‌شناسی ایران را برعهده داشت، موفق شد آثار تاریخی بسیاری را از مناطق مختلف جمع‌آوری و ترمیم و فهرستی از آثار ملی ایرانی را تنظیم کند. سه تپه‌ی تاریخی «سلیمان‌تپه»، «زیرز» و «مازیر» از نخستین آثار ملی ایران بودند که توسط این معمار فرانسوی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند.

او در طول اقامتش در ایران فعالیت‌های بسیاری را در زمینه‌ی معماری و باستان‌شناسی انجام داد. انتشار نشریه‌ی باستان‌شناسی، ریاست و استادی در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران و تعمیر مسجد جامع شیراز، مسجد شاه اصفهان و مسجد شیخ‌لطف‌الله از جمله‌ی این فعالیت‌ها هستند.

آندره گدار در سال 1965 در پاریس درگذشت.

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.