تبیان، دستیار زندگی

آیت الله جعفر سبحانی از مراجع عظام تقلید در مباحث قرآنی خود به موضوع آفرینش همسر حضرت آدم(ع) اشاره و این موضوع را با توجه به آیات قرآن کریم تبیین کردند. شرح سخنان و نظرات معظم له را در ادامه می خوانید.

قرآن کریم می فرماید: یاأَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمُ الَّذِى خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْس وَاحِدَة وَ خَلَقَ مِنْهَا زَوجَهَا وَ بَثَّ مِنْهُمَا رِجالاً کَثِیراً و نِساءً....(1) اى مردم از مخالفت با پروردگارتان بپرهیزید; خدایى که شمار را از یک فرد آفرید و همسر او را نیز از جنس او آفرید و از آن دو، مردان و زنان فراوانى را (در روى زمین) پخش کرد.
در این آیه لفظ «من» در جمله (خَلَقَ مِنْهَا) براى بیان جنس است; یعنى همسر آدم را نیز از جنس او آفریدیم و شجره تمام انسانهاى روى زمین به یک مرد و زن مى رسند که آن دو نیز متماثل بوده و از خاک آفریده شده اند. با توجه به عطف همسر آدم به او، کیفیت آفرینش و مراحل آن نیز مانند آدم خواهد بود. هدف آیه مبارزه با تبعیضهاست; زیرا تمام افراد انسان زاده یک مرد و زن متماثل مى باشند و برخى را بر برخى دیگر امتیازى نیست.

گاهى لفظ یاد شده را به معناى تبعیض و جزئیت گرفته اند و آن را چنین تفسیر کرده اند که: همسر آدم از جزیى از اجزاى آدم آفریده شده است و برخى از روایات غیر معتبر را که مى گوید: خدا حوا را از دنده آدم آفرید، بر این مطلب گواه گرفته اند.
این تفسیر از دو نظر بى پایه است: 1. در آیاتى که پیرامون آفرینش همسران مطلق انسانها سخن گفته شده، نظیر این جمله به کار رفته چنانکه مى فرماید: وَ مِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا(2)(3)از نشانه هاى اوست که از نوع شما، همسرانى آفریده که با تمایل به آنها آرامش پیدا کنید. بنابر این کیفیت آفرینش همسران ما و همسر آدم یکسان بوده و تفاوتى میان آن دو نیست.
2. آفرینش همسر آدم از دنده هاى او، در تورات آمده(4) و این نوع روایات ساخته و پرداخته علماى یهود است که وارد احادیث اسلامى گردیده است و در پاره اى از روایات ما، چنین آفرینشى به شدت تکذیب شده است.(5)

پی نوشت ها:
1_( نساء/1.)
2_( روم/2.)
3_(سوره نحل/72، شورى/11، ذاریات/49.)
4_(تورات سفر تکوین، فصل دوم جمله ى 21، چاپ لندن، فاضل خانى به تاریخ 1856 برابر با 1272 هـ. ق.)
5_(تفسیر عیاشى، ج1، ص 216، حدیث7.)
(منشور جاوید، ج11، ص 109)

منبع:شبستان