از آیات قرآن كریم استفاده می‌شود كه توسعه و تنگی روزی به دست خداست; چنان كه می‌فرماید: "إن‌ّ ربّك یَبسط الرّزق‌َ لِمَن یَشأ و یَقدر إنّه كان بِعبادِه خبیراً بصیراً" (اسرأ،30); بنابراین هر چند اراده و كوشش انسان در زیاد شدن رزق و روزی مؤثر است; "لیس‌َ للانسـَن‌َ الاّ ما سَعی‌َ" (نجم، 39) ولی اینها "جزءالعلة" و یا از آن هم كمتر به حساب می‌آیند; زیرا اراده و عمل انسان در به دست آمدن رزق و روزی یكی از صدها شرایط است كه تمامی اسباب و شرایط به او منتهی می‌شود، و اوست كه بر اساس علم و حكمتش روزی را بین بندگان تقسیم می‌كند; چنانكه می‌فرماید: "أهم یقسمون رحمت ربّك نحن قسمنا بینهم معیشتهم فی الحیوَة الدّنیا; (زخرف، 32) آیا آنان رحمت پروردگارت را تقسیم می‌كنند؟! ما معیشت آنها را در حیات زندگی در میانشان تقسیم كردیم."
همان گونه كه بیان كردیم، خواست خداوند متعال "یرزق من یشأ" جزافی نیست; بلكه گشایش و تنگی روزی نیز، روی عللی است كه خدا به بندگان دانا و به صلاح آنان آگاه‌تر است. به بعضی افراد به جهت برخی اعمالشان روزی فراوان و به بعضی به سبب عمل‌هایشان (مانند تنبلی، قطع رحم و...) روزی كمتر می‌دهد. برخی را جهت آزمایش، روزی فراوان عطا می‌كند و در كار و زندگیشان گشایش می‌دهد و برخی را جهت آزمایش، روزی كم می‌دهد و... (1)
