تبیان، دستیار زندگی

راه های زیادی برای ترگ گناهان وجود دارد . بعضی از راهکارها مخصوص گناهان خاصی است مثلا برای ترک غیبت یک راهکار ارائه شده است برای مبارزه با بدبینی راهکاری دیگر و ...
اما بعضی از راهکارها در ترک تمامی گناهان مشترک است که عبارت اند از:
1- عزم و اراده جدی بر ترک گناه
2- فکر نکردن به آن گناه و گناه را زشت و مذموم دانستن
3- پشیمانی و استغفار از انجام گناهای گذشته
4- جبران گذشته
و ..
به عبارت دیگر ، راه ترک گناهان انجام توبه نصوح و توبه واقعی است.
یکی از مهم ترین راه های ترک گناه توجه به نعمات بیکران الهی که حکایت از دوستی شدید و عمیق خداوند نسبت به ما دارد می باشد، به صورت فطری ما انسانها وقتی دست دوستی به سوی ما دراز شده باشد آن را به گرمی می فشاریم، حال اگر برای ما ثابت شود چه دوستی در انتظار ماست چه کارهای مفیدی که برای نکرده و نمی کند و مسائلی از این قبیل، اینها تأثیر بسیار شدیدی بر ترک گناه دارد، چراکه هیچ کس حاضر نیست دوستش را از خودش برنجاند و او را خشمگین سازد.

آیا حضور ذهن نداشتن در نماز است که جلوی گناهان را نمیگیرد یا انجام دادن گناهان است که حضور ذهن در نماز را از بین میبرد؟
بین حضور قلب در نماز و گناه کردن ،رابطه و تأثیر متقابل وجود دارد.اما این رابطه ، رابطه علّی نیست. یعنی علت حضور قلب نداشتن فقط گناهان ما نیست و همچنین علت گناه کردن فقط حضور قلب نداشتن در نماز نیست.

به بیان دیگر:عوامل بسیاری باعث عدم حضور قلب در نماز می شود مانند محیط شلوغ و پر سرو صدا،اعمال ، افکار و رفتار ما در شبانه روز و ....
اعمال و افکار انسان ، اعم از افکار گناه و غیر گناه است. ممکن است ذهن انسان به اندازه ای مشغول یک مسأله درسی یا کاری باشد که نتواند در موقع نماز حضور قلب داشته باشد.
لذا نداشتن حضور قلب در نماز ، همواره به دلیل گناهان انسان نمی باشد بلکه وابستگی به مباحات نیز باعث عدم حضور قلب در نماز می شود.

یکی از مهمترین دلائل بی توجهی در نماز، بی توجهی به خدا خارج از نماز است، یعنی خدای غائب شده از منظر ما در 24 ساعت نمی تواند در 17 رکعت نماز حاضر باشد، به این معناکه اگر توجه به خدا را در سائر شئون زندگی خود (تمام شئون یعنی خواب و خوراک و شغل و کار و تفریح و برخورد با همسر و فرزند و فامیل و ....) همراه داشته باشیم، نماز نیز بخشی از آنها بوده و جدای از آنها تصور نخواهد شد، لذا دائما به فکر خدا خواهیم بود، به همین جهت گفته اند:
خوشا آنان که الله یارشان بی به حمد و قل هوالله کارشان بی
خوشا آنان که دائم در نمازند بهشت جاودان بازارشان بی

شعر فوق ترجمه آیاتی است که دستور می دهد همیشه در رکوع (به معنای خضوع و توجه به خدا) باشیم، مانند: وَ أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعین‏، و نماز را بپا دارید، و زكات را بپردازید، و همراه ركوع كنندگان ركوع كنید (بقره 43)