پرسش

من بر اثر اصرار بر گناه مهر بر قلبم خورده ، چكار كنم حالم درست بشه؟

پاسخ

دوست گرامی!

اینكه احیانا، احساس می كنید از خداوند دور شده اید ـ و به عبارتی احساس شرمندگی می كنید ـ امری طبیعی است. این احساس هر انسان آگاه و با ایمانی است كه به خاطر خطا ـ و یا احساس خطا ـ یی كه در فكر یا عمل داشته، آن هم در مقابل خدایی كه همیشه رحمت و عنایتش شامل حال او شده است، به او دست می دهد. و این خود یك شروع و آغاز جدید دیگری است برای اصلاح شدن كه خداوند به چنین انسانی عطا می كند.

چه بسا انسانهایی كه دچار غفلت ـ و حتی خدای ناكرده مرتكب گناه ـ شده، ولی این احساس شرمندگی به آنها دست نداده و به اشتباه خود ادامه داده اند.

از اینرو این احساس و تلاش شما برای تقویت روحیه معنوی تان، یك توجه و عنایت الهی است.

این احساس را لطفی دیگر از جانب خدا بدانید، و در اصلاح حال خود تلاش مباركی را آغاز نمایید.

از طرفی باید توجه داشت كه این انسان است كه گاه از خدا دور می شود، و الا خداوند همیشه همراه و در كنار انسان بوده، و لطفش شامل حال او است. هم او فرموده كه من از رگ كردن به شما نزدیكتر هستم.

این تصور اشتباهی است كه گاهی ما نسبت به خداوند داریم كه گمان می كنیم در صورت غفلت ـ و یا حتی گناه ـ ی كه از ما سر می زند، او نیز مانند انسانهای بی گذشت، در انتظار اولین فرصت است تا از بنده گنهكار انتقام گرفته و بلایی بر سر او بیاورد و یا او را از خود دور سازد. اگر اینچنین بود كه تا بحال نباید انسانی روی زمین مانده باشد. چون هر انسانی به حسب خود غفلتهایی داشته است. و لذا ناامیدی در درگاه الهی بی معنا است.

خداوند متعال، همیشه و در هر حال، وقتی بنده به درگاه او برود، او را بدون لطف و عنایت خود باز نمی گرداند. البته در بسیاری از موارد، انسان متوجه این لطف الهی نشده و گمان می كند خداوند به او توجه نكرده است، ولی با دقت قلبی لطف او را خواهد دید. و اصلا خدا بودن خدا به همین است كه برخورد و رفتار او غیر از رفتار انسانها باشد.

بنابر این نباید پس از احساس دوری از خداوند تصور نمود كه محبت او هم به ما كم شده است، بلكه او همیشه شنونده سخنان بندگان و بینای بر افعال آنها است، و به آنها لطف دارد.

به خاطر همین ارتباط نزدیك خداوند با انسان است كه پس از توجه و رویكرد واقعی و از صمیم قلب به خداوند، ارتباط با او سریع برقرار شده و قلب انسان دوباره آرامش و اطمینان خود را به دست می آورد.

خداوند متعال به یكی از پیامبران خود فرمود:« اگر بندگان من می دانستند كه من چقدر به آنها علاقه دارم، از شدت شوق، روح از بدنشان مفارقت می كرد.»

البته باید توجه داشت كه مشمول لطف و عنایت الهی قرار گرفتن، به نسبت قابلیت و لیاقت بنده متفاوت است. با عمل به وظیفه انسان قابلیت های خود را برای دریافت لطف خدا افزایش می دهد.

هر لحظه و زمان كه انسان تصمیم بگیرد، برای او سودمند است و می تواند ارتباط خود را با خدا برقرار كند. به ویژه كسی كه قبلا طعم شیرین رابطه با خداوند را چشیده، همین شوق او را رهبری می كند.

حاصل كلام تا این جا این كه:
اولا: هیچ گاه برای برقراری رابطه و نزدیك شدن به خداوند و صحبت كردن با او دیر نیست.
ثانیا: رابطه خداوند با بندگان مانند رابطه انسانها با یكدیگر نیست، لذا نباید تصور نمود كه در صورت خطا و اشتباه بندگان، خداوند با آنها لجبازی كرده و به دنبال انتقام گرفتن است.

ثالثا: با انجام اعمال نیك و سعی در ترك غفلتهای گذشته و ایجاد حضور قلب دائم(البته حتی المقدور)، می توان گذشته را جبران نمود، و باز روح معنوی و یاد خدا را در دل زنده كرده و رابطه ای نزدیكتر از قبل با او برقرار نمود.

رابعا: در هر حال توكل به خداوند را فراموش نكنید و هر چه می خواهید از او بخواهید؛ كه او شنوا و بینا است.

در خاتمه به یك نكته توجه كنید؛ و آن این كه هرگز از شكست در این مسیر نهراسید. دار دنیا دار افت و خیز است. ما چه می دانیم در محاسبه الهی شاید همین افت و خیز ثواب مضاعف داشته باشد. خیز پس از افتادن حكایت از همت بنده بر اصلاح دارد، و همین در قاموس خدا، خود، كمال است.
اساسا محاسبه درجه كمال انسان را فقط خدا می داند و بس. همین شما، با همین پشیمانی، ممكن است چنان جایگاهی پیدا كرده باشید كه امثال نگارنده باید به حالتان غبطه بخوریم.

دوست محترم!

ما و شما موظفیم خود را در مسیر رحمت الهی قرار دهیم و بقیه را به خدا واگذار كنیم. در روایتی امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند كه در هر شبانه روز نفحاتی از رحمت الهی بر شما می وزد. خود را در مسیر آن قرار دهید و از آن استفاده كنید.

استفاده از این نفحات به آن است كه انسان به هر آنچه از رحمتهای خدا كه بدان می رسد، عمل كند.

لازمه این تلاش و اخلاص در آن، این است كه هر روز خود را ارزیابی مجدد كنیم و از اعتراف به اشتباه و گناه نهراسیم. این سبب می شود همیشه مسیر خود را اصلاح كنیم. اصلاح مسیر لازمه هر حركت خالصانه است. جز انسانهای معصوم هیچكس نیست كه اشتباهی نكند و محتاج اصلاح خود نباشد.

مرحوم امام خمینی گاهی می فرمودند كه "مرد آن است كه حرفش دو تا شود"!

یعنی اعتراف به اشتباه لازمه طبیعت مرد راستین است. آنها كه هیچگاه اعتراف نمی كنند، یا كودن و احمقند و یا مغرور و متكبر.

و مقتضای آن اعتماد و توكل هم این است كه پس از تلاش همیشه شادمان باشیم. شادمانی ناشی از رضایت از خدا و نظام اكمل او، نه شادمانی از سر غفلت و نادانی.

لذا اولا، به آنچه بدان می رسیم و علم پیدا می كنیم، عمل كنیم و ثانیا، از اشتباه بیش از حد نهراسیم، كه اشتباه لازمه طبیعی هر حركتی است؛ و لذا خدا توبه را قرار داده و آن را محو گننده گناه شمرده است. و ثالثا، شادمان و با اعتماد بر خدا شادابی خود را در حركت اصلاحی حفظ كنیم.

این هر سه لازم و ملزوم همند، و به نوعی به هم احتیاج دارند.

برای شما آرزوی توفیق داریم.

پیروز باشید.