پرسش

سلام علیكم
می خواستم بدانم كه در حال حاضر امام زمان نائب
دارد ؟ واگر دارد چه كسی است ؟ واگر ندارد با امام
چگونه باید بیعت كرد؟

پاسخ

برادر عزیز!
اعتقاد شیعه به غیبت دوازدهمین پیشوای معصوم، پیوسته این سئوال را پدید آورده است كه با عدم دسترسی به رهبری معصوم، رهبری جامعه چه سرنوشتی پیدا می كند؟ و مردم از چه كسی اطاعت نمایند؟
در غیبت صغرای حضرت ولی عصر(عج)، چهار نفر از شخصیتهای بزرگ شیعه به دستور حضرتش، و به ترتیب، متولی نیابت خاص از وی بودند؛ و پس از غیبت صغرای ایشان هم، نیاز به نیابت عامه وجود پیدا كرد. نیابتی كه قبلا، در زمان امامت امام صادق(ع)، مبانی مشروعیت آن پایه ریزی شده بود.
بنا بر روایات متعددی كه بعضی در ذیل خواهد آمد، نیابت عامه از طرف معصومین علیهم السلام ـ امام صادق و امامان متأخر ـ به فقهای عادل و با تقوا داده شده است كه وظیفه آنان پاسداری از سنگرهای دینی و ترویج معارف اسلامی، و احیانا تولیت بعضی امور، می باشد. كما این كه از سوی دیگر، شیعیان موظفند، در محدوده ولایت آنان، از آنان اطاعت و فرمانبرداری كنند.
خوب است بعضی از احادیثی را كه بر نصب عام فقیهان بر ولایت دلالت دارد، برای شما بیاوریم.
1ـ در روایت مقبوله عمر بن حنظله، راوی از امام صادق (ع) سئوال می كند: آیا جایز است دو تن از شیعیان، در اختلافات میان خود به سلطان یا قضات (جور) رجوع كنند. امام(ع) آنها را نهی كرده و می فرماید: بنگرید به فردی از میان خودتان (شیعیان) كه راوی حدیث ما، و در حلال و حرام خدا صاحب نظر است و احكام ما را می شناسد. پس به حكم و قضاوت او رضایت دهید؛ زیرا كه من او را حاكم بر شما قرار داده ام. پس اگر او بر طبق نظر ما حكم نماید و مورد قبول قرار نگیرد، حتماً به حكم الهی كوچك شمرده، و رد بر ما شده است. و كسی كه ما را رد كند، رد بر خداوند نموده، و این در حد شرك به خداوند است. (وسائل الشیعه، ج18، ص98) بنابراین روایت اطاعت از فقهای متقی، در محدوده تخصص آنان ـ یعنی دین شناسی ـ اطاعت از معصومین بوده و مخالفت با آنان حكم مخالفت با معصومین را دارد.

2ـ در روایتی از امام عصر(عج) منقول است، فرموده اند: «و اما الحوادث الواقعة فارجعوا فیها الی رواة احادیثنا فانهم حجتی عیلكم و انا حجة الله» یعنی در رخدادها به راویان حدیث مراجعه كنید؛ زیرا آنان حجت من بر شمایند و من حجت خداوندم. (وسائل الشیعه، ابواب صفات قاضی، باب 11، ج9)
در این روایت، امام (عج) فقهاء را، در دوران غیبت، به عنوان مرجع تبیین احكام، و ولی همه اموری معرفی كرده كه شیعیان در آن امور محتاج رجوع به صاحب ولایت ـ یعنی منصب و تولیت خاص ـ هستند؛ و اطاعت از آنان را واجب واجب دانسته اند.

حداقل 10 روایت در ولایت فقیهان در مجامع روایی وجود دارد، كه برای مطالعه آن به كتب تفصیلی مراجعه شود.

بنابراین، بنا به فرمایش معصومین در زمان غیبت اطاعت از فقهای جامع الشرائط ـ و یا هر كس كه فقهای جامع الشرائط او را تعیین كنند ـ واجب است؛ و اطاعت عملی از فقهای جامع الشرائط در حكم بیعت با آنان می باشد.

موفق و موید باشید.