پرسش

لطفا در ارتباط با رابطه بین خشم وایمان توضیحا تی داده شود درصورت امكان اگر مقا له ای موجود میباشد جهت استفاده معرفی نمایید متشكرم

پاسخ

از دیدگاه علمای اخلاق مردم نسبت به قوه غضبیه به سه گروه تقسیم می شوند: گروهی در طرف افراط هستند. اینها در وقت خشم و غضب، فكر و هوش برایشان باقی نمی ماند و از اطاعت عقل و شرع بیرون می روند.
و گروهی در طرف تفریطند كه مطلقاً قوه خشم ندارند و در جائی كه عقلاً و شرعاً خشم و غضب لازم است، مطلقاً از خود واكنشی نشان نمی دهند.
و گروه دیگر معتدل اند؛ یعنی خشم و غضب آنان به موقع و به جا می باشد. این گروه هنگام خشم از حد شرع و عقل تجاوز نمی كنند و شكی نیست كه حد اعتدال آن مطلوب و پسندیده است؛ زیرا این مقدار از خشم و غضب، همان شجاعت و قوت نفس است. ولی طرف افراط و تفریط آن مذموم و ناپسند است.
همه آیات و روایاتی كه در مذمت خشم و غضب وارد شده، مربوط به جنبه افراطی آن است.
امام صادق(ع) می فرماید: «غضب كلید هر شر و بدی است.»
آثار خشم و غضب برای همیشه باقی می ماند، چرا كه بعد از تسكین و فرو كش كردن آتش خشم، آدمی پشیمان و افسرده خاطر می شود؛ و افسردگی سرطان بیماریهای روحی است كه تن را نیز بیمار می كند.
و شگفت انگیز است كه برخی می پندارد شدت غضب از مردانگی است، در حالی كه كارهای انسان غضبناك كار اطفال و دیوانگان است نه كردار عقلاء و مردان.
(ر.ك. به "معراج السعادة"، ملا احمد نراقی، ص 166)

"خشم و شهوت مرد را احول كند ز استقامت روح را مبدل كند"

مومن هرگز در غضب از مرز اعتدال و میانه روی تجاوز نخواهد كرد؛ و اساساً قاعده كلی علم اخلاق آن است كه افراط و تفریط هر دو، در همه جا، مذموم و ناپسند است و اساسا دین و عقل همه تلاششان آن است كه حد اعتدال را روشن كنند.
و طبیعی است كه مؤمن و متقی ـ كسی كه ملتزم به تعالیم دین است ـ خود را از حد اعتدالی كه شرع معین كرده خارج نمی كند.
پس ایمان با غضب افراطی و تفریطی نسبتی ندارد، و ما را به اعتدال در خشم فرامی خواند.

خدا نگهدار شما