پرسش

بسم الله الرحمن الرحیم
با عرض سلام،
در احكامی كه به حقوق زن و شوهر مربوط میشود؛ اینگونه است كه در برخی مسائل، زن باید از شوهر كسب اجازه كند. برخی از آنها مثل اجازه جهت خارج شدن از منزل یا مسافرت؛ تاحدودی قابل توجیه است. اما یك سری مسائلی هستند كه به امور دینی زن مربوط میشود؛ مثل قسم خوردن یا نذر كردن یا مستحبات.
سئوال این است كه در امور مذكور كه مربوط به بنده و خدایش میشود؛ چرا در بعضی از فتاوا اجازهء شوهر، بطور ”مطلق“ شرط شده؟! درصورتیكه این امور دینی هیچگونه دخالتی در برهم زدن حقوق واجب شوهر نداشته باشد؛ چرا باز هم اجازه لازم است؟
(((این سئوال و امثال این سئوالاتی كه در رابطه با حقوق زن و شوهر است؛ سئوال فردی است كه بسیار نسبت به این مسائل ریزبین و حساس است و تنها دلایل منطقی برایش قابل قبول است. بنابراین خواهشمندم پاسخی متناسب با این فرد را بفرمائید.)))

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
بطور كلی اموری كه لوازم و نتایج آن متوجه شوهر نشود و لطمه ای به حقوق او وارد نكند و از موارد تصریح شده هم نباشد كه اجازه شوهر در آن شرط است(مانند بیرون رفتن از خانه) در آن موارد اجازه شوهر لازم نیست؛ و اگر مجتهدی بطور مطلق اجازه را شرط می داند از باب احتیاط است، چرا كه ممكن است در موردی زن تشخیص دهد كه كار او را در تضاد با حقوق شوهر نیست، اما ارزیابی او درست نباشد و این برای هماهنگی خانوادگی و انسجام آن مشكل ایجاد كند.
از حكم شرعی مسئله كه بگذریم، كه در آن هر كس به مرجع تقلید خود مراجعه می كند، بیایید مسئله را از دید دیگری بررسی كنیم.
خانواده در اسلام یك واحد هماهنگ است كه حالت ایده آل آن این است كه همه اجزاء آن هماهنگ و در یك سمت و سو باشد. این علاوه بر ایجاد محیطی صمیمی در خانه، از نظر منافع مادی و معنوی هم بهتر است.
فرض كنید زنی را كه مستقل از شوهرش كار اقتصادی می كند، با دوستانی مستقل ارتباط دارد و به فعالیتهایی بی خبر از شوهر و سائر اعضای خانواده مشغول است، و همینطور فرزندانی را كه كاملا مستقل از پدر و مادرشان كار و فعالیت می كنند؛ در چنین فرضی كم كم انسجام خانواده از نظر علقه های اخلاقی و اجتماعی متفاوت نمی شود؟! آیا بهتر نیست كه در عین استقلال زن و شوهر و فرزندان در فعالیت ها، آنان با هم هماهنگ باشند. اگر فعالیت اقتصادیی دارند با هم مشورت كنند و هماهنگ باشند؟! و اگر در مجالس و محافل فكریی شركت می كنند در یك راستا و با فكری واحد باشد؟! طبیعی است كه با توجه به مدیریت مرد در خانه محوریت این هماهنگی هم با او است.
بر این اساس اگر هم اجازه گرفتن در زمینه هایی از نظر حكم شرعی شرط واجب نباشد، به طور قطع این هماهنگی مستحب شرعی خواهد بود.
به یك نكته دیگر هم توجه كنید؛ و آن این كه این كه شریعت وحدودیت هایی از این لحاظ برای زنان قرار داده به این معنا نیست كه مردان مجاز باشند به هر گونه ای خواستند تصمیم بگیرند. مردان از نظر اخلاق دینی توصیه شده اند كه در هر تصمیم گیری با اعضای خانواده مشورت كنند؛ حتی در مسائلی كه تنها به خود او مربوط است.
كامروا باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.