پرسش

با سلام خدمت شما.
جدیدا شنیده ام نیروی انتظامی با بد حجابی مقابله می كند. البته این جای خوشحالی است ولی آیا بهتر نیست در كنار این مقابله كمی هم به دنبال ترویج ازدواج و ازدواج موقت باشیم و آیا در حكم ازدواج موقت كراهتی وجود دارد كه این مسئله اینقدر در جامعه ی ما بد جا افتاده و البته شنیده ام كه عمر (لعنت الله علیه) این مسئله را حرام كرده بوده.

پاسخ

با سلام و تحیت.
دوست عزیز!

ازدواج موقت از نظر شرعی اشكالی ندارد، و جایز، بلكه مستحب است؛ البته با رعایت شرایط آن.

البته ما هم، مثل شما، متأسفیم از این كه حلال خدا در بعضی بخش ها در اذهان عمومی حرام تلقی شده، و در مقابل قبح حرام گاهی كاسته شده است. و البته این هم یك ضرورت طبیعی در ارتباط با شریعت اسلامی است كه هر جا با حلالی در تلقی عمومی معامله حرام شد، و در مقابلش حرامی به حلال بدل می شود. برای مثال وقتی ازدواج موقت حرام تلقی شود ـ و معاذالله قبح آن از زنا بیشتر شود! ـ گناه رواج خواهد یافت.

البته پر واضح است سازوكار مناسب برای كارآمد كردن آن حلال الهی به كاوش های جامعه شناسانه و روانشناسانه هم دارد، تا در مناسبات كنونی بشر در بستره ای مناسب جای گیرد، و خدای ناكرده به خودی خود ابزاری برای فسادی دیگر نشود.

به امید روزی كه متفكران دینی و متخصصان علوم انسانی و اجتماعی به كمك هم به این مهم همت گمارند، و در كنار كتاب هایی كه در توجیه كلامی و فقهی این حلال الهی نگارش شده، شاهد پژوهش های علمی و عملی در ساخت كارآمد عملی كردن این وظیفه و طرح سازوكار مناسب برای آن باشیم.


البته لازم به ذكر است كه ازدواج موقت برای افراد جوانی كه موقعیت ازدواج دائم و تشكیل زندگی مشترك برای آنان فراهم است و یا در آینده ای نزدیك فراهم می شود، قابل تأمل جدی است؛ آن هم با شرایطی كه از نظر اجتماعی و عرفی جایگاه چندانی ندارد. این امر در مورد دختران جوان از خطر بیشتری برخوردار است.

زندگی اجتماعی و توجه به مناسبات آن از اهمیت زیادی برخوردار است، و شئون اجتماعی و بازتاب اجتماعی و مردمی آن باید در نظر گرفته شود. این هم می تواند حكم شرع داشته باشد، و در صورت اهمیت آثار آن، به عنوان حكم ثانوی از نظر شرعی بی اشكال نیست؛ مگر آن كه در صورت ترك آن ـ معاذالله ـ به حرام بزرگتری مبتلا شود.

هر كس شرائط و موقعیت خود را بهتر از دیگران می داند، بایستی با در نظر گرفتن همه جوانب تصمیم گیری نماید.


پیروز باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.