پرسش

بسم الله الرحمن الرحیم
با عرض سلام و خسته نباشید محضر دوستان عزیزم در سایت تبیان ،
آیا قیامت جن ها تمام شده است ؟ آیا اجنّه هم اكنون درمیان انسانها زندگی می كنند ؟ چرا گاهی اوقات می توان آنها را دید ؟ آیا این برقراری ارتباط با اجنّه و مشاهده آنها از سوی آنها صورت می گیرد یا از سوی انسانها ؟ آیا اینكه گفته می شود هركس سوره جن را بخواند و آن را به پایان نرساند اجنه او را اذیت می كنند حقیقت دارد ؟ آیا اگر انسانی به نوعی اجنّه را مورد استهزاء و بی حرمتی قرار دهد، اجنّه او را مورد اذیت و آزار قرار می دهند ؟ بطوركلی چرا و در چه شرایطی ممكن است كه یك جن انسانی را اذیت كند ؟ آیا واقعاً دوره اختیار آنها به سرآمده است ؟ آیا اینكه گفته می شود اجنّه به هر شكلی كه بخواهند می توانند درآیند حقیقت دارد ؟ آیا كف پای آنها واقعاً گرد است ؟ لطفاً هرگونه اطلاعی در زمینه اجنّه دارید بیان فرمایید. بسیار متشكرم ؛ خدا حفظتان كند.

پاسخ

دوست گرامی با سلام: جن مخلوقى است كه براى ما قابل مشاهده حسى نیست . قرآن كریم وجود جن را تایید كرده و خلقت آن را پیش از انسان مى داند . واز جنس آتش است . و الجان خلقناه من قبل نار السموم ( حجر / 27 )آنـهـا مختار و مكلف هستند , بعضى مومن و بعضى دیگر كافرند و از این نظر مثل انسانها هستند . ودر قیامت همانند انسانها بازخواست می شوند،چنانچه خداوند در آیه شریفه مى‏فرماید: «یا مَعْشَرَ اَلْجِنِّ وَ اَلْإِنْسِ أَ لَمْ یَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ‏؛» (در روز قیامت گفته مى‏شود) اى گروه جن و انس، آیا پیامبرانى از بین شما براى شما نیامدند؟ پس می توان نتیجه گرفت كه قیامت جن ها نیز فرا نرسیده بلكه همانند انسان در قیامت برانگیخته می شوند و جزای اعمال خود را می بینند .
امادر مورد محل زندگی جنها باید گفت به طور واضح و مشخص مطرح نشده است هر چند برخى از روایات به اماكنى كه جنیان در آنجا حضور بیشترى دارند اشاره شده است. مانند ، بیابان‏ها، مناطق خلوت، مكان‏هاى نجس، حمام، دستشویى، محل دفن مردگان و مانند آن... اما به هر روى مكان اصلى آنها همین زمین است آنچه كه مسلم است جن نیز مانند انسان موجودى است جسمانى با این تفاوت كه انسان از خاك و جن از آتش است. طبعاً همان‏طور كه انسان داراى روح است جن نیز روح دارد و از آنجا كه میان روح و بدن رابطه‏اى نزدیك وجود دارد، مى‏توان تصور كرد كه - چنان كه برخى از انسان‏ها با ریاضت واجد شرایط سیر روحى در عوالم دیگر مى‏شوند - براى جن نیز در شرایط خاص روحى این امكان هست كه روح آنها گاهى با عالم بالا تماس حاصل كند. ولی تماس با عالم بالا طبق برخى آیات قرآن پس از تولد حضرت رسول(ص) براى آنها ممنوع شده است (معارف قرآن، ص 311 - 309 )
وامّا در مورد دیدن جن - چنان چه از مفهوم لغوی این كلمه به دست می آید كه (در اصل معنا، مفهوم «پوشیدگى» دارد) موجودی است ناپیدا، و از چشم انسان پوشیده و با حواس پنجگانه قابل درك نیست . ولی در عین حال ارتباط متقابل جن وانس ممكن است، و جن ها مى‏توانند با بعضى از انسان‏ها ارتباط برقرار كنند. چنان كه بعضى از آنها با انسان ارتباط برقرار مى‏كردند در مورد انبیاء و ائمه(ع) در روایت آمده است كه چنین ارتباطى داشتند و گاهى نیز ارتباط جن مشرك و كافر با بعضى از انسان موجب افزایش گمراهى و طغیان آنها مى‏شدند وَ أَنَّهُ كانَ رِجالٌ مِنَ اَلْإِنْسِ یَعُوذُونَ بِرِجالٍ مِنَ اَلْجِنِّ فَزادُوهُمْ رَهَقاً؛ و این كه مردانى از بشر به مردانى از جن پناه مى‏بردند و آن‏ها سبب افزایش گمراهى و طغیان مى‏شوند،(جن، آیه 6) ویا بر اساس استفاده از آیه 128 سوره انعام كه مى‏فرماید: یا مَعْشَرَ اَلْجِنِّ قَدِ اِسْتَكْثَرْتُمْ مِنَ اَلْإِنْسِ‏؛ اى گروه جنّ، غلبه كرده‏اید بر آدمیان‏،معلوم می شود: تعدادى از جنّ ها می توانندانسان‏هایى را تابع خویش كنند، (نگا: معارف قرآن، محمدتقى مصباح یزدى، مؤسسه در راه حق، قم، چاپ اوّل، 1367 ش، ج 1 - 3، ص 269 و المیزان علامه سید محمدحسین طباطبایى، موسسة الاعلمى للمطبوعات، چاپ مكرر، ج 7، ص 352). در واقع مى‏توان گفت این گروه از جنّ، شیطانهایى هستند كه با ایجاد وسواس در برخى از انسانها، برآنها مسلط گشته و با استیلاء بر آنان موجب بروز و ظهور عقاید یا كردار خاصى در ایشان مى‏شوند. بنابراین جن چه مؤمن و چه كافر از ایشان با انسان ارتباط برقرار مى‏كنند و این موضوع به صراحت در قرآن و روایات و حكایات نیز وارد شده است.) براى آگاهى بیشتر ر.ك: 1- جن و شیطان، علیرضا رجالى تهرانى، ص 153 - 163 2- دانستنى‏هایى درباره جن، ابوعلى خداكرمى، ص 41 – 189 ولی نحوه ارتباط و تاثیر گذاری آنها در امور انسان ها آن گونه كه درمیان توده مردم شایع است چندان درست نیست . در این زمینه گزافه گویی و خرافه ها در میان توده های عوام بسیار است و آنچه كه در زبان مردم مرسوم است كه آنها راموجوداتی دارای اشكال عجیب و غریب و موذی و مضر به حال انسان وبدخواه او معرفی می كنند كه گاهی مزاحم دیگران می شوند، اغلب پایه واساسی ندارد و نه مورد تایید عقل است و نه مورد تایید قرآن . البته ممكن است افرادی از طریق علوم غریبه مانند سحر، جادو و كهانت با بعضی ازافراد جن ارتباط پیدا كنند و آنها را استخدام نمایند؛ اما چنین افرادی بسیاراندك و انگشت شمارند .اما كارهای آنها با خواندن بعضی از سوره های قرآن مانند : ناس ، علق و كافرون و هم چنین با بعضی از دعاهای رسیده ازمعصومین بی اثر می شود;
وبطور كلی در مورد جن وویژگی هایش می توان گفت كه قرآن وجود موجودى به نام جن را تأیید مى‏كند. و سوره‏اى به نام «جن» نیز در قرآن وجود دارد. در قرآن گاهى از این موجود به «جانّ» نیز یاد مى‏شود (الرحمن، آیه 39 و حجر، آیه 27). ماهیت و حقیقت این موجودات چندان براى ما روشن نیست ولى از پاره‏اى آیات و روایات مى‏توان به برخى از مشخصات این موجود دست یافت، از جمله: 1- از آتش آفریده شده و خلق آن پیش از خلق انسان است (حجر، آیه 27 - الرحمن، آیه 15). 2- جن نیز مانند انسان مكلف و مسؤول است (ذاریات، آیه 56). 3- دسته‏اى از آنها مؤمن و گروهى كافر، عده‏اى از آنها نیك‏كردار و برخى از آنها زشت‏كردارند (جن، آیات 11 و 14 و 15 - احقاف، آیه 31). 4- بعضى از آنها مرد و مذكر و پاره‏اى دیگر زن و مؤنث هستند و تولید نسل نیز مى‏كنند (جن، آیه 5) 6-آنها زندگى مى‏كنند و مى‏میرند (احقاف، آیه 18). (نگا: المیزان، علامه سید محمد حسین طباطبایى، مؤسسه مطبوعاتى اسماعیلیان، چاپ پنجم 1371، ج 20، ص 41) 7- داراى شعور و اراده‏اند و مى‏توانند با سرعت حركت كنند. مانند قصه حضرت سلیمان و تخت بلقیس، ملكه سبا (نمل، آیه 39 - 38). 7- مسخّر انسان مى‏گردند. البته در این رابطه تنها در قرآن به قضیه حضرت سلیمان اشاره شده است كه علاوه بر پرندگان، وحوش و انسان‏ها، جن‏ها نیز در اختیار و به فرمان حضرت سلیمان بودند (نگا: نمل آیات 17 تا 39 - سبأ، آیه 14 - 12 - انبیاء، آیه 82) 8- در روایات آمده است كه جن مؤمن براى پیامبران و امامان، مسخر مى‏شوند و خدمت مى‏كنند و كسانى كه به اذن الهى ولایتى دارند نیز مى‏توانند جنیان كافر را تحت فرمان خویش درآورند، (نگا: مصباح یزدى، محمد تقى، معارف قرآن، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى، قم، چاپ دوم 1378 - ص 312 و313) 9-از پاره‏اى آیات قرآنى و روایات معلوم مى‏شود كه جنیان به پیامبر خدا(ص) ایمان آورده‏اند (جن، ایه 1 - احقاف، آیه 32 - 29). در این باب اگر با زبان عربى آشنایى داشته باشید كتاب‏هاى ذیل خواندنى است: 1- الجن فى الكتاب والسنة، اعداد ولى زاربن شاه زالدین، دارالبشائر الاسلامیه، بیروت، چاپ اول 1996 م ، ص 94 - 88 و بقیه كتاب در مورد مختصات و ماهیت جن. 2- الجن فى القرآن والسنة، عبدالامیر على مهنّا، مؤسسه الاعلمى للمطبوعات، بیروت، چاپ اول، 1992م ، ص 33 - 31 و بقیه مباحث هم خواندنى است. 3- الجن بین الاشارات القرآنیة وعلم الفیزیاء، عبدالرحمن محمد الرفاعى، مكتبة مربوسى الصغیر، چاپ اول 1997م 4- جن و شیطان، علیرضا رجالى تهران، نشر نبوغ، (منبع فارسى)

موفق باشید.