پرسش

با عرض سلام و خسته نباشید:
شوهر من خانوادگی دارای بیماریهای ارثی چون فشار خون قند خون و چربی خون هستند. ایشان نیز مدت سه سال است كه دچار این بیماریها شده اند. ایشان 170سانتی متر قد و 76 كیلوگرم وزن دارد.مشكل اصلی ما در این جا تغذیه است كه با داشتن این سه نوع بیماری چه غذاهایی برای ایشان مناسب است. از شما خواهش می كنم در صورت امكان یك برنامه ی تغذیه ای یك هفته ای (صبحانه، نهارو شام) تنظیم كنید. همچنین در صورت امكان مواد غذایی كه در بهبود و یا كنترل این بیماری ها كمك می كند برای ما نام ببرید.
*** با تشكر از زحمات بی پایان شما***

پاسخ

با سلام به شما، دوست محترم ایشان با قد 170 در این سن اضافه وزن ندارند و تنها راه بر طرف شدن این بیماری ها و كاهش خطر ابتلا به سكته های زودرس و دیابت كنترل رژیمی است. ایشان باید برنامه غذایی معمولشان را اجرا كنند. فقط چند تغییركلی باید در روند غذایی اشان بدهند. برای فشار خون و چربی خون توصیه هایی را به شما می كنم. شما نگفته اید كدام چربی خونشان بالاست و من توصیه هایی را برای كاهش هر دو چربی خون یعنی كلسترول و تری گلیسیرید بیان می كنم كه امیدوارم مفید واقع شوند .
در مورد رژیم موثر بر كاهش فشار خون باید ذكر كنم رژیم درمانی نقش بسیار مهمی در جلوگیری و درمان این عارضه دارد. مصرف مواد غذایی حاوی پتاسیم، منیزیم و كلسیم دربهبود فشار خون بسیار موثر است و مصرف كم مواد غذایی حاوی سدیم و چربی های اشباع موجب كاهش فشار خون خواهد شد. در برنامه غذایی روزانه بایستی مقدار زیادی مواد حاوی پتاسیم مثل؛پرتقال، سیب زمینی، موز، سبزی ها و میوه های تازه، سبزی های سبز تیره مثل كاهو و سبزی خوردن و گوجه فرنگی گنجانده شود.
منابع منیزیم: جوانه گندم برشته ، بادام زمینی، سیب زمینی، اسفناج، شیر، نان گندم كامل( سبوس دار) و مرغ است و منابع كلسیم : لبنیات می باشد. آنچه كه یك فرد فشارخونی باید انجام دهد:
1- مصرف كم نمك در غذا و نیاوردن نمك سر سفره و مصرف كم غذاهای شور ( انواع چیپس و خیارشور و كنسروها و...)
2- مصرف كم مواد غذایی حاوی روغن اشباع مثل كره و مارگارین ، چربی گوشت ها و دنبه و روغن نباتی. بهتر است روغن مایع و روغن زیتون استفاده شود.
3- مصرف بیشتر از منابع كلسیم، پتاسیم و منیزیم بصورتی كه با هرغذا حتماً سبزی خوردن یا سالاد پر سبزی بدون سس و به همراه كمی آب لیموی تازه میل شود.
4- سعی شود بجای غذاهای حاوی برنج و گوشت ، غذاهای حاوی سیب زمینی و مرغ مصرف شود.
5- كاهش وزن در صورت وجود اضافه وزن ضروری است. چاقی ارتباط مستقیم با فشار خون دارد. پس برای جلوگیری از بروز سكته های احتمالی ناشی از فشار خون بالا دستورهای تغذیه ای ذكر شده را رعایت كنید.
دوست عزیز برای كاهش تری گلسیرید خون چند توصیه بسیار مفید خدمت شوهرتان عرض می كنم :
1- كاهش مصرف چربی اشباع شده (روغن جامد حیوانی، دنبه ، چربی های متصل به گوشت، كله پاچه، كره ، روغن نباتی جامد از برنامه غذایی حذف شود) كه بجای آن می توانید از روغن نباتی مایع به میزان متوسط استفاده كنید.
2- مصرف سبزی خوردن محتوی شاهی و جعفری با هر غذا (كاهش جذب تری گلسیرید)
3- كاهش مصرف نان سفید و برنج (در بدن تبدیل به تری گلسیرید می شوند)
4- كاهش مصرف چربی های اشباع با زنجیر متوسط (عدم مصرف لبنیات پر چربی ، روغن درخت خرما و نارگیل ، عدم مصرف كره و مارگارین)
5- مصرف روزانه 10 لیوان آب و آب میوه.
در مورد كلسترول باید ذكر كنم كه منابع محتوی فیبر موجب كاهش كلسترول خون می شوند ، انواع مختلف فیبرها ( مواد غیر قابل هضم ) درمواد غذایی گیاهی موجوداند . ولی نوعی از فیبر كه بیشترین اثر را بر كاهش كلسترول خون دارد ، پكتین نام دارد . منابع غنی از پكتین عبارتند از : سیب ، مركبات مثل پرتقال، لیمو و گریپ فروت ، توت فرنگی و هویج بعلاوه غلات سبوس دار .
آنچه شما باید انجام بدهید بدین ترتیب است :
1 ) هر روز حتماً 2 عدد سیب یا پرتقال ، چند عدد توت فرنگی خصوصاً پس از غذا میل كنید ( كاهش جذب كلسترول مصرف شده با غذا )
2 ) حتماً در كنار غذا سبزی خوردن و یا سالاد تهیه شده با هویج زیاد و روغن زیتون ( یك قاشق غذاخوری) میل كنید .
3 ) مصرف تخم مرغ را به هفته ای 3 عدد كاهش دهید زیرا حذف كلی كلسترول ، تولید داخلی آن را افزایش می دهد.
4 ) امعاء و احشاء گوسفند مثل دل و قلوه ، كله پاچه و مغز و میگو را اصلاً مصرف نكنید .
5 ) كره و نارگیل ممنوع است ( افزایش تولید كلسترول در بدن ). به علاوه ازروغن های حیوانی و روغن های جامد پرهیز كنید .
6 ) از نان سبوس دار استفاده كنید . در مصرف گوشت آزاد هستید كه رساننده پروتئین به بدن شماست و به افزایش وزن شما كمك خواهد كرد .
7 ) در كنار غذا حتماً ماست و قبل از خواب یا با صبحانه حتماً یك لیوان شیر معمولی (5/2 در صد ) مصرف كنید . اجرای كامل این برنامه در عرض 3 الی 4 هفته منجر به كاهش 25 تا 30 در صد از كلسترول خون شما می شود .
در مورد افزایش قند خونشان برای جلوگیری از تبدیل شدن آن به دیابت حتماً باید سعی كنند از موادی كه نام می برم پرهیز كنند كه قند خون را به سرعت بالا می برند و شامل : گلوكز- ساكاروز(قند ساده یا شكر)- شربت ذرت- عسل- آب نبات- غلات صبحانه شیرین شده- هویج- بیسكوئیت- سیب زمینی پخته- كشمش- نان گندم سفید- نوشابه های دارای شكر و یا پلی مرهای گلوكز می باشند و بهتر است این مواد را جایگزین مواد بالایی در برنامه غذایی خود كنند كه قند خون را به كندی بالا می برند : موز- سیب- لوبیا- عدس- گیلاس- خرما- انجیر- هلو- آلو- بستنی- شیر- ماست- سوپ گوجه فرنگی- بادام زمینی.
موفق و مؤیـد باشید .

كارشناس تغذیه تبیان