پرسش

احكام ثانویه چیست ؟
یك تعریف جا مع با مثال
درصورت امكان می خواستم به ادرس ایمیلم
پست كنید.
قبلا از لطفتان متشكرم
یا علی

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
احكام شرعی به تمام رفتارهای فردی و اجتماعی انسان را در همه حال مورد توجه قرار داده است.
یكی از حالاتی كه بر انسان عارض می شود حالات اضطرار است. احكام اولیه شرع وظائفی است كه انسان در حالات عادی حیات خود و در شرائط معمولی دارد. بر عكس آن، احكام ثانویه احكامی است كه در حال اضطرار بر انسان لازم می شود.
تقسیم احكام شرعی به حكم اولیه و ثانویه بر اساس مصلحت انسان وضع شده است، و تخلف از هر كدام از آن در شرائط خاص آن تخلف از خواست الهی است و مورد رضایت او نیست.
مثال واضح شرائط اضطرار، حال تقیه است. هنگامی كه جان انسان، اگر بخواهد خود را آنچنانكه هست معرفی كند، در خطر می افتد او موظف است حقیقت را كتمان كند؛ ولو لازم باشد كه نمازش را به شكل غیر معمولش بجای آورد. این عمل حكم ثانوی است.
مجرا و محل حكم ثانوی می تواند توسط هر مكلفی تشخیص داده شود و اعمال شود، كما این كه ولی امر هم می تواند در مواردی این تشخیص را در مواردی خاص به عنوان حكم ابلاغ نماید.
برای مطالعه بیشتر در این باره می توانید به كتاب های ذیل نیز مراجعه نمایید:
1. حقوق و وظایف شهروندان و دولتمندان، سید جواد ورعی.
2. مجله حكومت اسلامی، شماره 7و9.
3. جستارهایی در كلام جدید، عبدالحسین خسروپناه.
در پناه حق.
مشاوره مذهبی ـ قم.