پرسش

برای تربیت صیحیح و اصولی فرزندان با توجه به تهاجم فرهنگی چه چیز های می تواند باشد

پاسخ

برادر گرامی!
والدین وظایف حساس و خطیری در رابطه با فرزندان خود دارند و می بایست آن وظیفه را بنحوی شایسته انجام دهند. انجام این وظیفه به آگاهی هائی در رابطه با تربیت فرزند احتیاج دارد، كه می توان با همكاری و همدلی آنرا در باره فرزندان اعمال كرد تا نسبت به مشكلات و تهاجم افكار مختلف و مخالف دچار لغزش نشوند.
در ذیل نكاتی را به استحضار می رسانیم:

1- آگاهی و اطلاع: پدر و مادر باید باید از ویژگیها، حالات و روحیات فرزندانشان در سنین مختلف آگاهی و اطلاع دقیق داشته باشند، تا نسبت به رفتار كودك عكس العمل مناسبی داشته باشند.

2- تماس نزدیك و تفاهم: امر ترتیب این نسل امكان پذیر نیست جز از طریق تماس نزدیك والدین با فرزندان و ایجاد تفاهم فیما بین و اشتراك فكری. باید كوشید تا با كسب آگاهی از طرز فكر و رغبتهای آنان، از مسائل و مشكلاتش سر در آورد و با آنان جوشید و ساخت. صمیمیت بین پدر و مادر و بین كودكان ـ به خصوص نوجوانان ـ در دنیای امروز ضرورت بیشتری دارد. امروزه، با وجود توانائیها و آزادیهای اجتماعی ای كه وجود دارد، آنقدر دام های فراوان بر سر راه نوجوانان ما هست كه اگر از خانه برنجند و در آن احساس آرامش نكنند، به راحتی ممكن است كه در آن دامها بیفتند. آن دامها آرامش كاذبی به جای آرامش حقیقی خانه بوجود می آورند. باید اسباب توجه نوجوان را به این دامها در خانه خشكاند.

3- فراهم كردن زمینه استقلال: اگر می خواهیم فرزندانمان افرادی ارزنده بوده، و در آینده بار مسوولیت زندگی زندگی را به خوبی بر دوش كشند، و بلكه قدرت رهبری و هدایت دیگران را نیز دارا شوند، باید زمینه استقلال را از كودكی با روشی مناسب ایجاد نمود. دادن مسئولیت در حد توان می تواند روح اعتماد به نفس را در كودك و نوجوان بالا ببرد.
به عبارت دیگر روحیه فرزندانمان را باید قوی كنیم، به گونه ای كه تدریجاً به خود متكی شوند، و خود مشكل خود را حل كنند. تشویق و تقدیر از موفقیت فرزندان نقش به سزایی در این مهم ایفا می كند.

4- دادن آزادی مشروط و مقیّد: آزادی لازمه استقلال است. با دادن آزادی مشروط می توان زمینه انتخاب و گزینش را برای فرزندان ایجاد نمود. فرزند آرام آرام یاد می گیرد كه چگونه می تواند خود را در برابر خطرات ـ و از جمله بی بند و باریهای اخلاقی ـ حفظ كند. در این صورت است كه هنگام مواجه شدن با آزادی های اجتماعی، در سن بلوغ، برخوردی منطقی خواهد نمود.

5- توجه دادن به مذهب و معنویت: وابستگی به بینهایت، مهمترین عامل در كنترل و تعدیل قدرت و توان آدمی است. اعتقاد به قدرت لایزال الهی عامل بزرگ كاهش اضطراب و بسیاری از مشكلات می باشد. انس كودكان و نوجوانان با قرآن و اهل بیت(ع) بصورت منطقی و آزادانه، زمینه مناسبی برای پرورش روح و مصونیت از لغزشها می باشد. نماز، پرورش روح گفتگو با خداوند است.
فرزندانمان آنگاه كه با معنویت انس گیرند و تجربه های دینی و عرفانی تحصیل نمایند، خود را در مقابل بسیاری از بیماریها واكسینه خواهند نمود.
نكته بسیار مهم در این بخش آن است كه فرزندان، ببینند كه پدر و مادرشان خود اولین كسی هستند كه به معنویت توجه دارند، و به احكام دینی ملتزمند. حرف بدون عمل نه تنها اثر ندارد، كه شاید تأثیر منفی هم داشته باشد.

6- توجه دادن به اخلاق: پرورش فضیلت ها و خوبیهایی كه ذاتاً درون فرزندانمان وجود دارد. ایمان و اخلاق و میل به پاكی و نیكی خود سرمایه ای برای آنان است، و با استفاده از آن می توان به سوی اهداف پاك به پیش رفت.
تقویت فضائل اخلاقی مانع بزرگی است تا فرزندان ما تحت تاثیر روشهای غلط دیگران قرار نگرفته و خود را در دام وسوسه و كامجوئی های زودگذر قرار ندهد.

7- ارائه الگو: پدر و مادر خوب است كه با مراوده با انسانهای مؤمن و با اخلاق، و ایجاد حس احترام و صمیمیت بین فرزندان و آن افراد، برای او الگو سازی كنند.

8- احترام به شخصیت: احترام و تكریم به شخصیت فرزندان اصلی مهم در هدایت و سازگاری آنان است. این احترام باید به گونه ای باشد كه آنها آن را احساس كنند و از آن لذت ببرند. از راههای دادن شخصیت به آنان پشتیبانی از عزم و اراده شخصی است و بر كناری از اهانت و تمسخر و نیشخند.

9- ایجاد زمینه كار و فعالیت سالم: پر كردن اوقات فراغت و سوق دادن به كارهای گروهی و پرهیز از تنبلی از اهداف این مهم در این دوره است.

10- تنظیم اعمال: باید تلاش كرد تا در فرزندانمان عادات درستی در رابطه با تنظیم اعمالشان پدید آید. وجود برنامه برای زندگی باعث می شود تا آنان از سر در گمی و پوچی دور گردند.

11- رعایت حدود آنان: لازم نیست كه در كارهای آنان دخالت بیهوده، محسوس و بیش از حد كرد.

12- مماشات: اصل مماشات و مدارا در برخود با فرزندان و لغزشهای احتمالی نباید فراموش شود.

13- دور داشتن از فشارهای درونی: نوجوانا در سنین بلوغ و نزدیك آن، خود به میزان كافی اضطراب و احساس نا امنی دارند، و دیگر نباید موجباتی پدید آورد كه بر فشار درونی شان افزوده شود.

14- اعلام محبت: باید اعلام كرد كه دوستشان دارید و یكی از راه های دوستی با آنان این است كه به آنها چیزی بدهید بدون آنكه در خواست و توقع متقابلی داشته باشید.
15- توجه دادن به علم: امام صادق(ع) می فرمایند: هنگامی كه جوانی از جوانان شیعه را می بینم كه در پی كسب دانش و تفقه در دین نیست، دلم بدرد می آید.

برای اطلاع بیشتر در مورد راهها و روشهای مناسب در برخورد با فرزندان و شكوفایی آنان به منابع ذیل مراجعه شود:
1- شناخت، هدایت و تربیت نوجوانان و جوانان، دكتر علی قائمی.
2- اصول بهداشت روانی، دكتر سید علی اكبر حسینی.
3- روانشناسی تربیتی،دكتر علی شریعتمداری.
4- جوان از نظر عقل و احساسات 2جلد، استاد محمد تقی فلسفی.

موفق و موید باشید.