پرسش

با سلام
من میخواستم اطلاعاتی درباره ی استخراج نفت بدانم .
لطفا برای من توضیح دهید
كتابهایی را كه به نحوه ی استخراج نفت می پرداند را نیز به من معرفی كنید
با تشكر

پاسخ

اكتشاف نفت- چون معمولاْْ نفت در اعماق زمین وجود دارد، برای كندن چاه و دسترسی به آن هزینه‌ی هنگفتی لازم است و باید قبلاْْ با وسایل علمی تا آنجا كه ممكن است از وجود لایه‌های نفت‌گیر در زمین اطمینان حاصل كرد. در این راه از نقشه‌برداری هوایی و بررسیهای دقیق زمین‌شناسی و دیرین‌شناسی كمك می‌گیرند. با مطالعه‌ی سطح زمین و چین‌خوردگیهای آن و همچنین مطالعه روی فسیلهای موجود، پیش‌بینی‌های ارزنده‌ای درباره لایه‌های زیرزمینی یك منطقه صورت می‌گیرد. به كمك بررسیهای ژئوفیزیكی به وسیله ثقل‌سنجی و لرزه‌نگاری نیز می‌توان با اطمینان بیشتری ساختمان تحت‌الارضی زمین را روشن نمود و تاقدیسهایی را كه در زیر لایه‌های سطحی از نظر پنهان هستند، معلوم كرد و به این ترتیب به وجود نفت‌گیرها پی برد.اساس لرزه‌نگاری به این ترتیب است كه برای اكتشاف منابع نفت، به وسیله انفجار دینامیت در زمین، زلزله مصنوعی ایجاد می‌كنند. امواج حاصل بر اثر انفجار، در زمین پایین رفته و پس از برخورد با طبقات مختلف زمین، منعكس می‌شوند و به روی زمین باز می‌گردند و دستگاههای لرزه‌نگار آنها را ثبت می‌كنند.
با تفسیر و مطالعه خطوط روی نوار دستگاه، به ساختمان زیر زمین و درنتیجه به امكان وجود منابع نفت در آن ناحیه پی می‌برند.
باید دانست كه اعمال فوق فقط ساختمان طبقات زیرزمین را مشخص می‌كند. وجود یا عدم وجود نفت در هر ناحیه، فقط با كندن چاه معلوم می‌شود.
حفاری- برای حفر چاه از مته‌های دواری استفاده می‌كنند كه كار آنها مانند مته‌های معمولی است. این مته‌ها در وسط دكلهای حفاری پولادین كه بیش از 50 متر ارتفاع دارند، قرار گرفته‌اند و به وسیله‌ی موتورهای بسیار قوی می‌گردند و زمین را حفر می‌كنند.
برای بیرون آوردن خاك و خرده سنگهای تراشیده شده و خنك نگه‌داشتن سرمته، از دوغاب مخصوصی كه از نوعی گِل و آب و برخی مواد شیمیایی تهیه می‌شود و آن را گِل حفاری می‌نامند، استفاده می‌كنند. این گِل حفاری از درون لوله‌ای كه به سرمته مربوط است، به درون چاه وارد می‌شود و خرده‌سنگها را با خود حمل می‌كند، و از اطراف لوله خارج می‌شود و بر اثر فشاری كه بر دیواره چاه وارد می‌كند، از ریزش آن جلوگیری می‌نماید.
وقتی كه مته به لایه نفت‌دار نزدیك می‌شود، حبابهای گاز و آثار نفت در گِل حفاری ظاهر می‌شود. در این موقع لوله‌ای به درون چاه می‌فرستند و خروج نفت را با شیرهایی در بالای آن كنترل می‌كنند.
معمولاْْ فشار درونی چاه نفت كافی است كه نفت را سالها بیرون براند، ولی هر گاه فشار كافی نباشد از تلمبه استفاده می‌كنند. با به كار بردن تكنیكهای جدید توانسته‌اند چاههایی به عمق 8 كیلومتر نیز حفر كنند. همچنین با نصب سكوهای شناور و دكلهای جدید حفاری در دریا، امكان حفر چاههای نفت در نقاطی كه عمق آب در آن بیش از 200 متر است، فراهم گردیده است.
به علت فشار زیاد درون حفره نفتی، مقدار زیادی از گاز در نفت خام حل شده است. به همین دلیل نفت خامی را كه از چاه بیرون می‌آید قبل از انتقال دادن به پالایشگاه، ابتدا به دستگاه تفكیك مخصوصی می‌برند تا قسمت اعظم گازهای سبك و آب نمك آنرا جدا سازند. گازی كه مستقیماْْ از چاههای نفت خارج می‌شود با گازی كه به این وسیله از نفت خام تفكیك می‌گردد، پس از تصفیه به صورت گاز طبیعی به وسیله‌ی شبكه‌ی گازرسانی برای مصارف سوخت و صنایع پتروشیمی توزیع می‌شود.
گاز طبیعی مخلوطی از ئیدروكربنهای سیرشده سبك مانند متان، اتان و اندكی پروپان و بوتان است. قسمت عمده این گاز متان و مقدار كمتری اتان می‌باشد.در این گازها غالباْْ آثاری از نیتروژن، كربن دی اكسید و گاهی ئیدروژن سولفید و هلیم وجود دارد.
پس از استخراج نفت آن را پالایش می‌كنند. پالایش نفت مجموعه عملیاتی است كه به وسیله آنها بسیاری از مواد گوناگون از جمله بنزین، نفت سفید، نفت گاز یا گازوئیل، نفت كوره، گریس، قیر و غیره از نفت خام بدست می‌آید. عملیات اساسی پالایش نفت را به سه دسته كلی تقسیم می‌كنند:
الف- جدا كردن مواد ( با استفاده از تقطیر جزء به جزء)
ب- تبدیل ( تبدیل اجزاء نارمرغوب و كم‌مصرف به اجزاء مرغوب در پالایشگاه)
ج- تصفیه فرآورده‌های نفتی
مطالب فوق از شیمی چهارم دبیرستان نظام قدیم برداشت شده است. در مورد استخراج نفت می‌توان به كتابهای مهندسی شیمی، گرایش مخازن و حفاری مراجعه نمود. در صورتیكه به نام این كتابها نیاز داشتید، می‌توانم برای شما تحقیق كرده و به ایمیل شما بفرستم.