پرسش

با عرض سلام
مدتی است فكر بسیار بدی در ذهنم هست و هنگام نماز به یادم می آید دیگر نمی دانم چه كار كنم لطفا مرا راهنمایی كنید با تشكر

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
به طور كلی، كنترل خیال كار آسانی نیست. از سوی دیگر، منشأ خیالهای خود در حال نماز را در اوقات فراغت خود جستجو كنید. با اصلاح خیالات و افكار خود در طول روز، خیال خود در نماز را تحت كنترل خواهید گرفت.
توجه كنید كه فكرهای بد و خیال پردازی در هنگام فراغت و بی كاری بسیار بیشتر می باشد. امام علی(ع) می فرمایند: "من الفراغ تكون الصبوة" از فراغت هوسرانی برمی خیزد.(ر.ك. به میزان الحكمة، ماده"فراغت") این نمونه ای از خیال بافیهای بد است.
تلاش كنید تا ساعات شما به اشتغالات نیك دنیوی و افكار معنوی پُر شود؛ مانند مطالعات سودمند، تفریحات سالم، مطالعات درسی، ورزش و تفكر در امور معنوی.
به فرمایش برخی بزرگان نفس را باید مشغول كرد و الا او تو را مشغول می دارد؛ و معلوم است كه او انسان را به چه مشغول می كند.
نكته دیگر این كه قوه خیال مثل مرغ پروازی است؛ از این رو سعی كنید در مواقع فراغت پیش دستی كنید، و او را به امور مباح و خوب متوجه كنید، و به او اجازه ندهید كه جز در این گونه امور خیال پردازی كند.(ر.ك. به اربعین حدیث امام خمینی، حدیث اول)
علاوه بر این در خصوص نماز، سعی كنید تا به طور اختیاری حضور قلب خود را رها نسازید و اختیاراً پی آن خیالات نروید. به دیگر سخن به محض این كه توجه یافتید، آن را مهار و حفظ كنید؛ و آن مقداری كه بدون توجه از نماز صرف آن خیالات می شود را واگذارید.(ر.ك. به رساله به سوی محبوب، آیت الله العظمی بهجت)
این باعث می شود كم كم كنترل نفس را در نماز به دست می گیرید؛ یعنی هر چه می گذرد تسلط شما بر خود در نماز بیشتر می شود.
آنچه گفتیم همه در جهت جلوگیری نفس از خیالهای باطل بود. توصیه ما این است كه علاوه بر این كه از ورود افكار پلید به ذهن جلوگیری می كنیم، سعی كنیم به افكار پاك علاقمند شویم و از آن لذت ببریم. این كه با انسانهای پاك آشنا شویم و در زندگی آنان و افكار و اعمال آنان بیندیشیم، خود عاملی برای عشق به خوبی ها و پاكی ها است. سعی كنید با احوالات عرفا و دانشمندان نیك سیرت ـ كه بحمدالله در غالب كتابهایی عرضه شده است ـ بیشتر آشنا شوید.
نكته ای كه تذكر آن را لازم می دانیم آن كه منتظر معجزه نباشید. انسان تنها به تدریج می تواند خود را اصلاح كند، همان طور كه به تدریج خدای ناكرده به راه خطا تمایل پیدا می كند. بدون توجه به این نكته ممكن است ما صبر خود را در راه اصلاح نفس از دست بدهیم. شیطان هم ـ خدای ناكرده ـ در این میان ما را ناامید می كند.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.