پرسش

با سلام
دختری هفت ساله دارم یكی از سوالاتی كه از من پرسید و من در جوابش ماندم این بود كه او پرسید: خدا چه شكلی است ؟
خواهشمندم بفرمایید من چه به او بگویم؟
با تشكر

پاسخ

با عرض سلام وتحیت.
دوست گرامی!
كودكان به یك سنی كه می رسند پرسشگر شده و راجع به همه چیز زیاد سؤال می كنند. البته بهتر است سؤالات آن ها با صبر و حوصله و با توجه به ظرفیت و روانشناسی كودك جواب صحیح و مناسب داده شود، اما بعضی سؤالات هم هست كه اگر چه پاسخ روشن دارد، ولی در هر صورت برای كودكان قابل فهم نیست، مانند این كه خدا چیست؟ كجاست؟ و...
لذا آن چه كه در این زمینه توصیه شده این است كه، در این مواقع ذهن كودك را از این سؤالات مشكل كه پاسخ آن هم برای او قابل درك و فهم نیست منتقل نموده و موضوع سخن را بر روی صفات خداوند ببریم، و در این زمینه با بیانی ساده و شیوا اوصاف الهی را برای او بیان نماییم. مانند مهربان بودن خداوند، و این كه خداوند بندگان خوب را دوست دارد و... كه حتی می توان در این مواقع با بیان داستانهای مناسب، جوابی صحیح و شایسته به حس كنجكاو و پرسشگر كودك بدهیم.
كار دیگری كه در این ارتباط می توان كرد توجه دادن كودك از خدا به اولیای خدا است. اولیای الهی چون از جنس انسان و دارای خصائص مشترك با ما هستند، برای ما قابل فهم ترند. این كه احكام و معارف الهی توسط پیامبران و اولیایی از جنس انسان به ما رسیده و ما امر شده ایم كه به آنان تأسی كنیم، همین است، كه ذهن انسانهای معمولی قدرت درك موجودات ماوراء طبیعی را به آسانی ندارد. این در مورد بسیاری از بزرگترها صادق است، چه رسد به كودكان.
در زمینه داستانهای مربوط به صفات الهی و زندگی اولیاء خدا می توانید به كتاب "داستان راستان" از شهید مطهری مراجعه نمایید.
و در زمینه پرسشهای دینی و اعتقادی، می توانید به كتاب "آموزش دین" نوشته آیت الله ابراهیم امینی، كه برای كودكان و نوجوانان نگارش شده است و در این زمینه مفید است مراجعه نمایید.
هم چنین برای كودكان می توانید به كتابهای "خدا را چگونه بشناسیم؟"، "چرا به پیغمبر محتاج هستیم؟"، "چگونه می میریم و زنده می شویم؟"(كه این دو كتاب راجع به مباحث نبوت و معاد است) نوشته سید مهدی آیت اللهی مراجعه كنید.
البته كتابهای دیگری نیز در این زمینه هست، ولی از نویسندگان خارجی است و پاسخ های آن ها هم براساس دیدگاه خودشان است، لذا باید شما آن ها را مطالعه نموده و با آشنایی ای كه از قبل با تعلیم و تربیت كودكان، و از طرفی تعالیم الهی دین اسلام دارید آن ها را مطابق با موازین دین اسلام بیان نمایید.
در این مورد می توانید به كتاب "كلیدهای آموختن به كودكان" با موضوع "درباره خدا"، نوشته دكتر ایریس یاب، با ترجمه دكتر مسعود حاجی زاده مراجعه نمایید.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.