پرسش

منتظران واقعی امام زمان چه ویژگی هایی باید داشته باشند ؟

پاسخ

دوست گرامی :مرحوم سیدمحمدتقی موسوی متوفی 1348 هـ ق در كتاب شریف « مكیال المكارم » به هشتاد مورد از وظایف منتظران اشاره فرموده اند , اینك بطور اختصار به برخی از آنها اشاره می كنیم.
1 ـ دعا برای امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف یكی از وظایف مهم ما دعا برای امام زمان است . ائمه هدی علیهم السلام نیز همواره بر این مهم تكیه داشته اند و براساس روایتی از امام صادق علیه السلام در دعایی كه آنحضرت به « زراره » تعلیم فرمودند , محور اصلی آن بر امام شناسی استوار است .
امام به زراره می فرمایند : « ... اگر زمان غیبت را درك كردی چنین دعا كن : اللهم عرفنی نفسك فانك ان لم تعرفنی نفسك لم اعرف نبیك , اللهم عرفنی رسولك فانك ان لم تعرفنی رسولك لم اعرف حجتك , اللهم عرفنی حجتك فانك ان لم تعرفنی حجتك ضللت عن دینی » . (1 )
همچنین دعاهای دیگری كه در كتب ادعیه و زیارات بدان اشاره شده , خصوصا دعای معروف « اللهم كن لولیك الحجه ابن الحسن ... » كه بحمدالله در بین جامعه شیعه بسیار معروف و مشهور است .
2 ـ شناخت صفات و سیره امام علیه السلام .
بدیهی است كه یك عاشق دلباخته امام و یك منتظر حقیقی باید بداند كه محبوبش از چه صفاتی برخوردار بوده و چه سیره و روشی را در زندگی و سایر شئونات آن دارد. در این راستا , مطالعه آیات و روایات فراوانی كه در ارتباط با وجود مقدس حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف بیان شده , بسیار سودمند است .
3 ـ رعایت ادب در همه موارد .
امامی كه واجب الاطاعه و حجت خدا بر تمامی اهل زمین است , نامش محترم و یادش بسیار گرامی است . او پیشوای همه و چشم بینای خدا در بین مخلوقات اوست . روزی اهل زمین به یمن وجود اوست و هر كس كه به مرتبه ای از مراتب كمال می رسد از پرتو عنایات حضرت حق است كه از مسیر امامت به ما رسیده است .
4 ـ عشق و علاقه نسبت به حضرت .
مرحوم سیدعبدالكریم كفاش , هفته ای یك مرتبه به محضر آنحضرت مشرف می شد. او در ری در جوار حضرت عبدالعظیم حسنی می زیست . در یكی از تشرفاتش , حضرت از او می پرسند , سیدعبدالكریم اگر ما را نبینی چه خواهد شد !
پاسخ می دهد : آقا حتما می میرم .
حضرت در پاسخ فرمودند : « اگر چنین نبودی ما را نمی دیدی . » (2 )
5 ـ علاقمند كردن دیگران به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف .
طبیعی است كه هر كس به چیزی علاقمند باشد در صدد تبلیغ و ترویج آن برآمده و آنرا به دیگران معرفی خواهد كرد , چه رسد به اینكه وجود مقدس خاتم الاوصیا عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد.
6 ـ انتظار فرج .
امام صادق علیه السلام فرمودند : « بخشی از معتقدات ائمه علیهم السلام عبارت از تقوی , پاكدامنی و خیرخواهی ... و صبوران در انتظار فرج بودن است . » (3 )
در بسیاری از روایات , پرفضیلت ترین اعمال , انتظار فرج دانسته شده است . (4 )
در بسیاری از احادیث در باب انتظار فرج بیان شده كه هر گاه یكی از منتظران حضرت به رحمت الهی رفت , چنانست كه در میان سپاه امام و یا در میان چادر (خیمه ) حضرت به شهادت برسد.
در بعضی از روایات تعبیر شده كه چنین شخصی مثل كسی است كه با رسول خدا صلی الله علیه و آله در برابر كفر جهاد كرده باشد.
7 ـ اظهار علاقه وافر برای ملاقات با آنحضرت .
8 ـ ذكر فضائل و مناقب آنحضرت , و شركت در مجالس امام شناسی .
9 ـ صدقه برای سلامتی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف .
10 ـ بجا آوردن حج و عمره و زیارت مشاهد مشرفه به نیابت از امام .
اعمالی كه به نیابت از امام زمان علیه السلام بجا آورده می شود در واقع هدیه ای از جانب عاشقان و شیفتگان به یوسف زهراست .
11 ـ استغاثه بوجود مقدس امام عجل الله تعالی فرجه الشریف .
در بعضی از روایات از آن بزرگوار به « غیاث المضطرالمستكین » تعبیر شده است .
توسل و استغاثه بر اهل البیت علیهم السلام , سیره دائمی بزرگان و صلحا و علما شیعه بوده و حتی ائمه هدی علیهم السلام نیز به وجود مقدس ایشان توسل می جسته اند.
مرحوم عاملی در روایتی نقل می كنند كه هنگامیكه زهرا مظلومه سلام الله علیها بین دیوار و در مجروح شدند , به دنبال علی علیه السلام ... بودند و ناله « یا ابن الحسن » سر می دادند و به وجود مقدس امام عصر حضرت حجه بن الحسن عجل الله تعالی فرجه الشریف استغاثه جستند.
12 ـ تجدید بیعت با امام علیه السلام .
براساس پاره ای از روایات , تجدید بیعت بعد از هر نماز واجب و یا در هر جمعه مستحب است . (5 )
و در روایتی از امام صادق علیه السلام نقل شده كه :
« هر كس بعد از نماز صبح و بعد از نمازظهر بگوید : اللهم صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم , نمی میرد مگر آنكه حضرت را ببیند و بشناسد . » (6 )
13 ـ اجتناب از محارم .
كسی كه منتظر واقعی است , باید از آنچه كه امام زمانش كراهت و دوری دارد , اجتناب نموده و هر عملی كه در تقرب او موثر است را به خاطر رضای محبوب و ارتباط روحی با او انجام دهد.
مرحوم شیخ طوسی متوفی 460 هـ ق در كتاب شریف « تجرید الاعتقاد » می فرمایند :
« وجوده لطف و عدمه منا » .
وجود حضرت لطف و عنایت برماست و غیبت ایشان به خاطر اعمال و رفتار بد ماست .



گفتم كه روی خوبت از من چرا نهان است
گفتا تو خود حجابی ورنه رخم عیان است
گفتم كه از كه پرسم جانا نشان كویت
گفتا نشان چه پرسی آن كوی , بی نشان است

علی علیه السلام فرمودند :
« زمین خالی از حجت خدا نیست لكن خداوند متعال , خلقش را از اینكه حجت را بشناسند نابینا و محروم می نماید و این بخاطر ظلمی است كه بر خودشان روا داشتند . » (7 )
« ظلم و جور با بصیرت سنخیت ندارد , و كسی كه در كلاس گناه و معصیت بسر می برد هم سنخ با اولیای خدا نیست لذا دیده اش از شناخت حضرت نابیناست . » (8 )
حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف . در توقیعی چنین می فرمایند : « فما یحبسنا عنهم الا ما یتصل بنا مما نكرهه و لا نوثره منهم . » (9 )
پس محبوس نكرده ما را از دوستان مگر خبرهای ناگواری كه همواره از ناحیه آنان به ما می رسد كه ناخوشایند است در حالیكه ما آن كارها را از ایشان نخواستیم .
14 ـ دوستی با صالحان .
دوستی با دوستان حضرت باعث تقرب و جلب خشنودی ایشان است . همچنین ادخال سرور مومنین و محبین اهل بیت علیهم السلام و همچنین رفع حوائج آنان نیز از وظایف منتظران عصر ظهور شمرده نشده , چرا كه آنحضرت همانند اجدا طاهرینش باب الحوائج هستند.
قرآن كریم در وصف یاران حضرت ختمی مرتبت می فرماید :
« محمد رسول الله والذین معه اشدا علی الكفار رحما بینهم . »
محمد رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) و كسانی كه با او هستند بر علیه كفار بسیار خشن ولی با یكدیگر بسیار مهربانند.
و همچنین امر خدای حكیم كه می فرماید :
« كونوا مع الصادقین » .
همواره با افراد راستگو همنشین باشید. كه در این كریمه شریفه اشاره به دوستی با صالحان دارد.
15 ـ برائت از دشمنان خدا و اهل بیت علیهم السلام .
امام هادی علیه السلام در زیارت شریفه جامعه می فرمایند :
« برئت الی الله عزوجل من اعدائكم و من الجبت و الطاغوت و الشیاطین و حزبهم الظالمین » . (10 )
بدرگاه خدای عز و جل از دشمنان شما بیزارم همچنین از جبت و طاغوت و از شیاطین و حزب ستمكار آنان .
علی اصغر لشگری
پاورقی :
1 ـ منتخب الاثر ـ آیت الله صافی گلپایگانی حدیث 1 ص 501 ـ غیبت نعمانی ـ كافی ـ كمال الدین
2 ـ مشعل هدایت ج 2 ص 129 ـ مبحث امكان تشرف ـ از حضرت استاد حاج شیخ حسین گنجی
3 ـ منتخب الاثر ـ آیت الله صافی ص 498 به نقل از بحارالانوار
4 ـ منتخب الاثر ـ آیت الله صافی ص 493 ـ 500
5 ـ مكیال المكارم ـ منتخب الاثر
6 ـ بحارالانوار ج 86 ص 77 باب 39
7 ـ بحارالانوار ج 51 ص 113
8 ـ مشعل هدایت ج 2 ص 126 ـ مقاله امكان تشرف ـ حضرت استاد حاج شیخ حسین گنجی
9 ـ احتجاج طبرسی ج 2 ص 322
10 ـ مفاتیح الجنان ـ مرحوم شیخ عباس قمی (ره ) ـ زیارت جامعه كبیره .