پرسش

با سلام وتشكر از سایت خوبتان لطفا در مورد چشم زدن ویا چشم خوردن و انگشتر عقیق واسفند دود كردن برای جلوگیری از آن توضیح دهید لله دركما

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
در آیه قرآن ـ "وإن یكاد الذین كفروا لیزلقونك بأبصارهم ..." ـ و همچنین روایات بسیاری به چشم زدن اشاره شده، و تأثیر آن نیز پذیرفته شده است.
از پیامبراكرم(ص) روایت شده كه فرمودند: "أنّ العین حق" یعنی چشم زخم غیرقابل انكار است.(بحارالانوار، ج60، ص17)
با وجود این، هرچند نمی توان تأثیر چشم زخم را انكار كرد، ولی درباره كیفیت و چگونگی تأثیر آن نمی توان به روشنی سخنی بیان داشت، و باید آن را از مقوله امور متافیزیكی نامعلوم و از جمله علوم غریبه محسوب كرد.
دعاهایی برای برطرف كردن اثر چشم زخم وارد شده است.
برای عقیق نیز هر چند تأثیراتی ـ مثل جلب رزق، گشایش در كارها و جلوگیری یا درمان بعضی بیماریها ـ روایت شده است ـ (ر.ك. به "سفینةالبحار"، ماده عقق) ـ ولی در هیچ یك این مطلب نیامده كه عقیق دافع و یا رافع چشم زخم است.
درباره خاصیت اسفند نیز روایاتی وجود دارد؛ چنانچه از امام صادق(ع) روایت شده كه فرمودند: "شیطان در هفتاد خانه جای می گیرد، جز خانه ای كه اسفند در آن باشد.(بحارالانوار، ج59، ص234)
و نیز درباره دود آن روایت شده: "هیچ دودی سریع تر از دود اسفند به آسمان نمی رود، و آن طردكننده شیاطین است.(همان منبع)
با این حال، در روایات ـ همان گونه كه در این دو روایت نیز مشاهده می كنید ـ سخنی از چشم زخم نیست، تا اسفند و دودكردن آن به عنوان برطرف كننده اثر آن مطرح شده باشد.
بله، ممكن است از تأثیرات عقیق و اسفند برای مقابله با اثرات چشم زخم برای مقابله با اثر آن استفاده شود. شاید بتوان گفت این حاصل تجربه و سنت های بشری است، و نه روایات.
برای مطالعه بیشتر مقاله "شور چشمی"، تألیف صدیقه اسماعیلی، مجله بشارت، شماره18، رهنمون شماست.
با آرزوی توفیق.
مشاوره مذهبی ـ قم.