پرسش

به نام خدا
با سلام خدمت جناب باستانی
سوالی در باره شاه نعمت الله ولی داشتم.اشعار ÷یشگویی او ÷ه مواردی را شامل شده است.تا كنون كدام یك از آنها به وقوع ÷یوسته است.آیا دیوان اشعار دارد؟
در مورد زندگی او توضیح مختصری بدهید و فراز هایی از افكار و عقاید او را بفرمایید

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
"نعمت الله بن عبدالله" ملقب به نورالدّین و متخلص به سید و معروف به شاه نعمت الله ولی، از بزرگان صوفیه در قرن هشتم و مؤسس طریقت صوفیان نعمت اللّهی است.
وی به سال 730 یا 731 هـ.ق. در شهر حلب ولادت یافت. دوران جوانی او در عراق گذشت؛ سپس به مكه رفت و هفت سال در آنجا اقامت گزید، و در مجالس شیخ عبدالله یافعی حضور پیدا كرد، و بعد از وفات استاد مكه را ترك گفت و روزگاری را در اینجا و آنجا بسر برد. سرانجام به كرمان آمد و در قصبه ماهان مقیم شد، و بیست و پنج سال آخر عمر خود را در آنجا گذراند، و پس از عمری طولانی به سال 843 هـ.ق. در همان جا درگذشت.
عقاید شاه نعمت الله ولی و طریقه او خارج از اصول كلی تصوف نیست؛ با این همه روح مسالمت جو و صلح طلب این فرقه، طریقت نعمت اللهی را از بسیاری فرق دیگر صوفیه متمایز كرده است.
در باره مذهب، آراء و عقاید شاه نعمت الله ولی سخن بسیار است؛ گاه او را از بزرگان شیعه می شمرند، و گاه او را از اهل تسنن و دشمن شیعه می دانند.
اشعار به جای مانده از او نیز آنچنان متشتت است كه بعضی ادعای این و گاهی ادعای آن را تأیید می كند.
برخی از اشعار او هم دارای معماهای پیچیده ای است، به گونه ای كه بعضی مدعی هستند این اشعار حاوی اسم اعظم و پیش گویی های شاه نعمت الله درباره آینده است. با این حال نمی توان چندان به این سخنان اعتماد كرد هر چند نمی توان با یقین كامل نیز تمامی این اندیشه ها را مردود دانست.
سبك اشعار او در ادامه سبك عراقی است و از لحاظ اهمیت ادبی، شاه نعمت الله ولی شاعری درجه سوم شمرده می شود.
از لحاظ بیان نكات عرفانی نیز اشعار او دارای درجه دوم در میان اشعار عرفانی است. با این حال اشعار زیادی از او به جای مانده است كه بیشتر در قالب غزل است، كه این خصوصیت اشعار سبك عراقی است.
دیوان اشعار او بارها به چاپ رسیده است، و هم اكنون در بازار موجود می باشد.
بیش از آنچه گفتیم را می توانید در كتاب های زیر مطالعه نمایید:
1. تاریخ ادبیات، تألیف دكتر ذبیح الله صفا، تهران: فردوس.
2. از سعدی تا جامی، تألیف ادوارد براون، ترجمه علی اصغر حكمت، تهران: مروارید.
با آرزوی توفیق.
مشاوره مذهبی ـ قم.