پرسش

در خواندن دعا ها از قبیل دعای كمیل و غیره كه از ناحیه معصموم علیه الاسلام یا از طرف خداوند است طبق نظر معصومین باید دعا به صورت كامل بدون كم و زیاد خوانده شود . در مراسمات مذهبی شاهد هستیم كه مداحان در بین دعا دعا را قطع كرده و ذكر مصیبت می نمایند یا فرازی از دعا را بیشتر آن چیزی كه در عا وجود دارد تكرار می كند .
آیا قطع دعا به بهانهاییمانند ذكر مصیبت و اظافه خواندن فرازهایی از دعا جایز است یا خیر ؟
آیا قطع دعا یا اظافه خواندن بعضی از فرازهای دعا در تاثیر آن و ثواب دعا اثر دارد ؟

پاسخ

با عرض سلام و تحیت!
به لحاظ تكوینی ثمرات خاصی بر این گونه ادعیه وجود دارد كه بروز آن ثمرات در گرو عمل دقیق بر اساس نقل معصوم است، و بدون آن تمام آن ثمرات به بار نخواهد نشست؛ و لو این كه در آنچه گفتید، كار خلاف شرعی هم انجام نشده است. آنچه گفتیم تنها بعد اخلاقی و تأثیرات اخلاقی آن است.
توضیح مطلب آن كه ادعیه و اذكار دو قسمند: برخی برای مناجات با خدا هستند، و ذكر و عدد و وقت معینی ندارند. از این رو قسمتی از آنها را خواندن یا پس از آن و در بین آن چیزی از جانب خود افزودن اشكالی ندارد. از این قبیل است مناجات ابوحمزه ثمالی و مناجاتهای خمسةعشر و … .
اما برخی ادعیه دارای اذكار توقیفیه با عدد یا وقت خاصند، كه ثمره خاص آن بدون رعایت همه این خصوصیات انجام نمی‌شود، و لو این كه آن اضافات اگر به قصد ذكر و به رجاء ثواب خوانده شود اشكالی ندارد. امثال این ادعیه در كتابهای ختوم و … موجود است.
بعید است دعای كمیل از این قسم باشد.
در مثل دعای كمیل و مناجات خمسة عشر، اولا، در اضافات الفاظ باید قصد ورود نباشد؛ و ثانیا، بهتر است ذكر مصیبت و هر ذكر اضافی را قبل از شروع یا پس از اتمام دعا بخوانند، تا از همه تأثیر دعا بهره مند شوند.
البته در انتها به یك نكته باید توجه كرد كه اگر این ذكر مصیبتها، به شكل كوتاه و منطقی با مضامینی صحیح و متناسب همراه باشد، ممكن است در ایجاد آمادگی برای پذیرش دعا مؤثر باشد.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.