پرسش

به نام خدا و با سلام خدمت استاد باستانی
1-ابن ابی العوجا كه بود و آیا كتاب ها یی از او مانده است.آیا او در زمینه علم دستی داشته؟مختصری از زندگی او را بگویید
2-وقتی كتاب “تولدی دیگر“نوشته دكتر شفا و كتاب “23 سال“علی دشتی و بازشناسی
قرآن را خواندم شباهت عجیب و غریبی در شباهت اینان و ابی العوجا كه درباره گفته هایش شنیده بودم یافتم.اگر عقاید او را همراه با نظریات شجاع الدین شفا با آن همه مدارك علمی و طمطراق و مخلوط كنیم اصلا قابل سرند نیست كدام را چه كسی گفته است.
به قول یك بنده خدا“اینا خودشونو تیكه تیكه كردن ولی هیچی به اسلام نشد!!!“
علت این شباهت را بگویید
متشكرم

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
عبدالكریم ابی العوجاء زندیق و كافری معروف و آشنا به علم كلام است كه در سده دوم هجری زندگی می كرده است. از دوران اولیه زندگی وی اطلاعات روشنی در دست نیست. همین قدر می دانیم كه وی نخست در بصره می زیست و مدتی شاگرد حسن بصری بود، اما پس از چندی از استاد برید، و از دین اسلام هم بازگشت، و بالمآل به دهری گری گرایید.
سرانجام هم ابوجعفر محمد بن سلیمان، والی كوفه وی را دستگیر كرد و به زندان افكند؛ ولی چون بیم هلاكتش می رفت، بسیاری به شفاعت از وی نزد منصور پرداختند. با این وجود، ابوجعفر بر خلاف فرمان منصور به سال 155هـ.ق. وی را به قتل رسانید. درباره علت مرگ وی سخنان دیگری نیز مطرح است كه به نظر می رسد دارای ارزش تاریخی چندانی نباشد.
از او آثاری بر جای نمانده است؛ تنها آنچه عقاید او را برای ما روشن می كند، مناظراتی است كه با بزرگان دین داشته، و در تاریخ ضبط شده است.
برای مطالعه در زندگی و عقاید وی می توانید به مقاله ای تحت عنوان "ابن ابی العوجا"، به قلم آقای مسعود جلالی مقدم در دائرة المعارف بزرگ اسلامی مراجعه كنید.
دوست گرامی!
به نظر می رسد، علت شباهت در آثار امثال دكتر شفا با سخنان ابن ابی العوجا بدین سبب نیست كه سخنان دكتر شفا، نقل قول سخنان ابن ابی العوجا است، بلكه دیدگاه و نگرش هر دو یكی است. این شباهت تنها در مورد این نگرش نیست، بلكه نمونه های بسیاری در تاریخ وجود دارد كه شباهت آنان غیرقابل انكار است؛ شباهت بین ولنگاری صوفیه و توصیه به این كه "هیچ آدابی و ترتیبی مجو" را با افراطی كه گاه در نظریه قرائت های مختلف از دین كه امروزه گاه تبلیغ می شود، نمی توان نادیده گرفت.
در مورد دكتر شفا و امثال او، كه هر از چند گاهی مقاله و یا اثری از آنان منتشر می شود، نیز سخن به همین گونه است. اندیشه نقض قرآن كه زمانی فكر ابن ابی العوجا و چند تن دیگر را به خود مشغول ساخته بود، در روزگار ما با عنوان بازشناسی قرآن جلوه می كند، كه در حقیقت این سخن در ادامه همان اندیشه و نگرش است.
در آخر عرض می كنیم حق با آن بنده خدا است، اگر ما وظیفه مسلمانی خود را بشناسیم و به درستی به آن عمل كنیم، شبهه دوام نمی آورد. چند روزی سر زبانها می افتد و مانند كف روی آب از بین می رود. در برابر شبهه در دین، نباید آرامش خود را از دست داد، و خدای ناكرده رفتاری كرد كه بازار صاحب شبهه را داغ كند. رفتار امام صادق(ع) با شبهات ابن ابی العوجاء الگوی كاملی از مقابله با شبهه در همه زمانها است.
با آرزوی توفیق.
مشاوره مذهبی ـ قم.